Foto gemaakt door Corné Ouwehand
Foto gemaakt door Corné Ouwehand
Nu

Het onzekere virtuele bestaan van de winterliefhebber

Er is iets bijzonders aan de hand: Nederland heeft behoefte aan winterweer. Terwijl we met zijn allen thuis zitten vanwege de Coronacrisis, kijken we uit naar vorst, ijs en sneeuw. Het liefst meteen al, als volgende week de kerstdagen op het programma staan. Maar het mag ook daarna, als het maar echte winter is en niet dat halve werk waar we inmiddels zo aan gewend zijn geraakt.

Meer en meer is winterweer een zaak van het geheugen geworden in plaats van een tastbare werkelijkheid. Op deze site hebben we de laatste weken meerdere verhalen gewijd aan opvallend winterweer uit het verleden en eigenlijk al die verhalen werden massaal gelezen.

Maart ook al is het een hele tijd geleden dat we in Nederland echt winterweer hadden, er blijft toch steeds hoop. Zodra de decembermaand op de kalender verschijnt, gaat het deel van het land dat zich winterliefhebber noemt op zoek naar winterse verwachtingen, de bijbehorende weerkaarten en de bespiegelingen van al diegenen die die kaarten kunnen interpreteren.

De strohalm

Is er geen winterweer en regeert de westcirculatie, dan is er misschien nog de strohalm die als vehikel voor onze dromen kan dienen, als reden om bij een volgende run tóch weer te kijken. Zo gaat dat al jaren en toch gebeurt het elke keer weer massaal, ook nu. Zo massaal dat sommige weerkaartensites er tijdens het verschijnen van weer een nieuwe berekening gewoon uit klappen.

Het virtueel beleven van de opbouw naar winterweer is en blijft een uitdagende bezigheid. Je moet sterk in je schoenen staan om met de grillen van ‘de modellen’ om te kunnen gaan. Hoe verder je vooruit kijkt, hoe meer scenario’s naar voren kunnen komen. Vergelijk het maar met de weerpluim die, naarmate je verder in de tijd vooruitkijkt, steeds meer uitwaaiert. En hoe meer dat gebeurt, hoe onzekerder de verwachting voor die periode is. Of: hoe meer scenario’s er zijn waarmee je rekening moet houden. De hoofdberekening, de berekening die we met zijn allen zo intens bekijken, is er daar maar één van. En kan net zo zwabberen als al die andere lijntjes in de weerpluim.

Perfectie

Een beetje volger is pas blij als de berekening die hij bekijkt van het begin tot het einde winterweer laat zien. Nog mooier is het als dat winterse weer daadwerkelijk ook is begonnen, zodat de winter niet alleen meer virtueel bestaat, maar tastbare werkelijkheid is geworden. Zit het binnenrollen van die hoofdberekening erop, dan komt het wachten op de pluim. Grootste vorm van perfectie is natuurlijk dat ook die van het begin tot het einde, twee weken verder alleen maar winterweer laat zien. In werkelijkheid gebeurt dat natuurlijk vrijwel nooit. En blijft er altijd ruimte voor twijfel.

Het kan zelfs voorkomen dat een pluim die perfectie ademt van de ene op de andere dag toch omslaat naar een berekeningenpakket dat om het meteen afschrijven van de verdere winter schreeuwt. Ik weet nog goed hoe we in de winter van 2012 tijdens de vorstperiode in februari door dé perfecte Elfstedenpluim werden verrast. Als die bewaarheid was, was de Tocht der Tochten er zeker gekomen. Maar hij kwam niet uit. Sterker nog, diezelfde avond was het sprookje al voorbij toen de volgende pluim een veel zachter vervolg liet zien. Dat wél bleek te kloppen.

Niets is zeker

Zo gaat dat nu eenmaal in het weer. Ook op het moment dat je denkt houvast te hebben en dat misschien wel voor langere tijd, is er niets zeker. Overigens geldt dat evenzeer als je voor langere tijd niets van je gading in de weerkaarten kunt vinden. Ook dan is niets zeker.

Een favoriete bezigheid van kaartenvolgers in de wintermaanden is de winter afschrijven als de pluim er even niet mooi uitziet. Het is de laatste weken alweer meerdere malen gebeurd. Om de winter echt af te kunnen schrijven, is het goed je ook te verdiepen in de factoren die op de achtergrond een rol spelen, zoals we bij Weer.nl met onze lange termijnverwachtingen proberen te doen. Toen ook die in de winter van 2020 ‘waardeloos’ waren, was het – ook voor ons – tijd om de rest van de winter af te schrijven. Dan leg je je erbij neer en gaat op zoek naar andere bijzonderheden in het weer.

Seinen dit jaar op groen

Dit jaar lijken veel seinen voor de winter wel op groen te staan, en dat al langere tijd. In de praktijk heeft dat nog niet veel geholpen, want winterweer van enige betekenis hebben we tot nu niet gehad. En de afgelopen week zag de pluim er, ondanks al die gunstige signalen, tóch even hopeloos uit. En werd de winter dus op diverse plaatsen ook afgeschreven, in ieder geval tot half januari.

Inmiddels staat, en dat is het leuke van winters waarin de signalen op groen staan, voor de periode vanaf de kerstdagen wel weer een interessantere drukverdeling op de kaarten. De perfectie is er niet, er moet nog van alle kanten aan geschaafd worden, maar hoop bieden de kaarten wel. In elk geval genoeg om wéér op die volgende berekening te wachten, die te bekijken en van commentaar te voorzien. En om van die kaarten meer dan de spreekwoordelijke strohalm te maken.

Die ene, juiste oplossing

Zoals eerder in dit verhaal al aangegeven, speelt de hobby van weerliefhebbers zich tegenwoordig voor een groot deel achter het computerscherm af. En is de verleiding groot om, ook als het weer buiten de deur niet winters maar wel interessant is, binnen toch maar weer op die volgende modelrun te wachten. Totdat de gevraagde perfectie is bereikt. Waarna we zéker blijven kijken, in de hoop dat alles perfect blijft. Op weg naar een volgende teleurstelling en golf van onzekerheid.

Gelukkig is er dan aan het einde toch altijd die ene oplossing de wel de juiste is: het weer van alledag. Hopelijk voor alle winterliefhebbers laat die oplossing de komende tijd ook een tijdje een winterspoor zien. Zodat we eindelijk weer even kunnen genieten en gelaafd de komende jaren in kunnen gaan.

Reinout van den BornChef Redactie