Foto gemaakt door Ans Prinsen - Meddo
Foto gemaakt door Ans PrinsenMeddo
Nu

Juni 2020 was zeer warm en lokaal kletsnat

Juni was dankzij meerdere wolkbreuken een vrij natte maand, met gemiddeld over het land 81 mm neerslag tegenover 67 mm normaal. Toch waren de verschillen van plek tot plek gigantisch. In het Brabantse Helmond viel 3 keer de normale maandsom voor juni met 198 mm door meerdere zware plensbuien. Hendrik Ido Ambacht zat daar met 197 maar net iets onder. In ruim de helft van het land viel echter minder neerslag dan normaal en het landelijk neerslagtekort is na 1976 niet zo groot geweest in juni. Met een gemiddelde temperatuur van 17,5 graden tegenover 15,6 normaal was het de op 7 na warmste juni. Vorig jaar verliep juni met 18,1 graden recordwarm.

Juni begon vrij warm met twee zomerse dagen op rij. Bovendien begon de maand met een recordgroot neerslagtekort. Vanaf 3 juni kelderde de temperatuur echter rap en viel er wat neerslag. Het land had - geheel in lijn met de klimatologie - te maken met een flinke portie schaapscheerderskou. 5 juni was de koudste dag van de maand. Het werd toen niet warmer dan 14,3 graden in De Bilt. Op Vlieland werd die dag met 12,1 graden de laagste maximumtemperatuur van de maand gemeten. Er volgden nog een paar relatief koele dagen met maximumtemperaturen onder de 20 graden en in de nacht van 10 juni werd de laagste minimumtemperatuur van de maand gemeten: 6,2 graden in De Bilt. In Wijk aan Zee werd het met 3,5 graden nog koud

Flinke ostgewitters, tot 2x een maandsom aan neerslag!

Half juni ging de temperatuur weer omhoog. Met een oostelijke aanvoer werd het warmer en werden ostgewitters, de eerste écht zware onweersbuien van het jaar aangevoerd. De eerste plensbuien vielen op 13 juni en op 14 juni kwam het tot de eerste wolkbreuken. Zo viel er in Meddo in een paar uur tijd 112,4 millimeter, bijna 2 maandsommen! De broeierige omstandigheden hielden aan en gedurende de volgende week kwamen er nog meer pittige buien voor: op 16 juni kwam het tot een wolkbreuk en windhoos in Dordrecht en op 17 juni viel er 100 millimeter neerslag in Vlissingen. Nooit eerder werd er in een etmaal zo veel neerslag gemeten op dit station. Mede dankzij deze zware buien was het neerslagtekort niet langer recordgroot.

Eerste tropische dagen en eerste lokale hittegolf van 2020

De temperaturen gingen een week later weer richting de zomerse waardes. Op 23 juni werd het op veel plekken ruim 25 graden en dit bleek de start van de eerste lokale hittegolf van het jaar. Op 24 juni volgde de eerste lokale tropische dag, in Arcen werd als eerste de 30 graden overschreden. Twee dagen later, op 26 juni, kwam het tot de eerste officiële tropische dag van het jaar. De maximumtemperatuur bedroeg 30,1 graden in De Bilt, en het was meteen de warmste dag van het jaar tot nu toe. In Hoek van Holland werd op deze dag de hoogste temperatuur van de maand gemeten: 32,3 graden. Op 27 juni volgde in het binnenland nog een zomerse dag, waarmee de regionale hittegolf in delen van Brabant en Noord-Limburg een feit was.

De hittegolf werd afgesloten met zware regen- en onweersbuien en opnieuw viel er 1,5 maandsom aan neerslag: 95 millimeter in Volkel! Op 27 juni kwamen er onweersbuien voor in het noordoosten. Enkele onweersbuien bleken supercellen te zijn en lieten hagelstenen met een diameter van 2-4 centimeter achter.

Er viel in juni landelijk 81 mm. Maar de verschillen waren gigantisch, in de Liemers viel in Herwen maar 36 mm, net als in het Friese Makkum. In het oosten van Brabant in Helmond viel 198 mm! Bron: KNMI
Er viel in juni landelijk 81 mm. Maar de verschillen waren gigantisch, in de Liemers viel in Herwen maar 36 mm, net als in het Friese Makkum. In het oosten van Brabant in Helmond viel 198 mm! Bron: KNMI

Neerslagtekort niet meer recordgroot

Uiteindelijk viel op 5 dagen ergens in het land minstens 50 mm neerslag. Dit is bijzonder veel, gemiddeld hebben we deze eeuw over het hele jaar 10 van dit soort dagen. Gemiddeld over het land viel 81 mm, maar verdampte 105 mm. Daardoor is het neerslagtekort in deze junimand met 26 mm gestegen. Aan het eind van de maand was het landelijk neerslagtekort sinds 1 april 187 mm. Dit is geen record meer, want in 1976 was het neerslagtekort op de laatste junidag 201 mm! Dit jaar staat daarmee op een tweede plaats. Toch is het neerslagtekort plaatselijk wel degelijk hoger dan in 1976, zie de donkerrode gebieden op de kaart hieronder. Daar is het neerslagtekort ruim 210 mm! Op verschillende plaatsen in een strook van de Liemers richting Friesland viel minder dan 50 mm. In het Gelderse Herwen werd slechts 36 mm opgevangen.

Het neerslagtekort vanaf het begin van het groeiseizoen. Bron: KNMI.
Het neerslagtekort vanaf het begin van het groeiseizoen. Bron: KNMI.

Veel warme en zomerse dagen

De laatste dagen van de maand keerde de koelte terug. De maand eindigde in De Bilt met 21 officiële warme dagen (20 graden of meer) tegen 14 warme dagen normaal. Verder waren er 8 zomerse dagen tegen 5 dagen van minstens 25 graden normaal. Er was 1 officiële tropische dag. Meestal wordt de eerste dertiger in De Bilt pas begin juli gehaald. De maand was iets zonniger dan normaal met 231,5 zonuren tegen 201 over het langjarig gemiddelde. Vooral tijdens de regionale hittegolf was het zonovergoten in ons land. Tijdens de Schaapscheerderskou begin juni was het juist dagen lang vrij grijs.

Het waaide de laatste dagen van de maand nog stevig met een windkracht 7 aan de kust, maar met een gemiddelde windsnelheid van 14,8 km/u waaide het over de hele maand landelijk gezien iets minder dan normaal (15,1 km/u).

Daan van den BroekMeteoroloog
Jordi HuirneMeteoroloog en presentator