Kouder: gaat het dan toch gebeuren?

Er gebeurt al een tijdje weinig in het Nederlandse weer, maar de weerssituatie is wel complex. Voor vrijdag bij voorbeeld rolt al enkele dagen lang bij iedere rekenronde een andere verwachting uit de computers. Het is blijkbaar heel lastig om de weersystemen voor die dag op de juiste plek te krijgen. De manier waarop alles om elkaar heen draait, is zo ingewikkeld dat Nederland vrijdag te klein is voor een goede verwachting.

Een paar dingen vallen op. Zo draait de wind vanaf vrijdag naar het oosten. Dat is lang geleden en in deze tijd van het jaar ga je dan meteen kijken of er al niet ergens koude lucht beschikbaar is die ook onze omgeving kan bereiken. Het zal de meesten niet verbazen dat dit nu, op basis van de warme voorgeschiedenis, nog niet het geval is. Wat ook opvalt, is dat de Amerikaanse berekening die oostelijke wind tot aan het einde van volgende week wil laten doorgaan. Het Europese model heeft er aanstaande dinsdag en woensdag een onderbreking van twee dagen in zitten. Voor die dagen wordt een westenwind verwacht.

Europese model heeft ook zachtere dagen

Komt het Amerikaanse model dus met een redelijk koude periode op de proppen, met vanaf zondag in de nachten lichte vorst en overdag temperaturen zo tussen 2 en 5 graden, de Europese hoofdberekening laat het vanaf zondag ook twee nachten vriezen. Op het moment dat de wind volgens de Europese berekening westelijk wordt, komt het model even met duidelijk hogere temperaturen. Daarna laat het de koude lucht pas tegen het einde van de volgende week opnieuw naar Nederland terugkeren. Een ander beeld dus.

Nu laten de weerdiensten de diverse rekenmodellen tegenwoordig vele extra berekeningen doen, steeds met een iets andere uitgangssituatie als beginpunt, om te zien hoe gevoelig de verwachting is voor eventuele fouten of missende gegevens. Bij de Amerikanen levert dit in de periode van maandag tot en met woensdag ook enige spreiding in de uitkomsten op, maar is er een flinke groep die de lijn van de koude hoofdberekening vasthoudt.

Bij het Europese model gebeurt precies het tegenovergestelde. Daar is de groep die de door de hoofdberekening ingezette verzachting in de periode van maandag tot en met woensdag steunt juist veel groter en opteren maar een paar lijntjes die dagen voor aanhoudend koud weer. Beide modellen laten voor de tweede helft van volgende week beide dan weer wel een duidelijk signaal voor de terugkeer van de koude lucht zien, met een oostelijke wind en opnieuw een daling van de temperaturen.

Bel met koude lucht

De onzekerheid zit in het gedrag van een bel met koude lucht, hoog in de atmosfeer, die volgens een deel van de berekeningen in de tweede helft van volgende week vanuit Oost-Europa naar het westen zou kunnen trekken en in sommige gevallen ook Nederland bereikt, zoals de Europese hoofdberekening laat zien. Dat zou dan op donderdag zijn, waarna de bel verder naar het westen trekt en de wind erachter bij ons meer uit richtingen tussen zuid en zuidoost gaat waaien. Dan zou het opnieuw zachter kunnen worden, al laten de extra berekeningen de kou wel tot in het weekend erop aanhouden.

In de Amerikaanse berekening komt de koude bel vanuit het oosten ook in de buurt van Nederland, maar gaat boven Duitsland voor anker. In dat geval houdt het koudere weer bij ons ook tot in het nieuwe weekend aan en brengt een lagedrukgebied, dat over de Noordzee dichterbij komt, uiteindelijk de verzachting. Toch is ook op die termijn de onzekerheid nog groot en blijven er veel koude opties in de berekeningen over.

Er is iets aan het schuiven

Er is iets aan het schuiven, schreven we eerder al, en een echte keuze voor het vervolg is nog niet gemaakt. Sterker, we zelfs niet precies hoe het weer er vrijdag uit zal zien. Wel weten we nu dat de temperaturen het komende weekend al aan een eerste daling beginnen, die volgens de Europese berekening ergens in de periode van maandag tot en met woensdag door twee zachtere dagen wordt gevolgd. Het Amerikaanse model ziet de koudere variant die periode ook wel zonder een duidelijke verzachting doorkomen.

Vanaf de tweede helft van de komende week laten beide modellen dan opnieuw een oostelijke wind invallen met lagere temperaturen. Komt dit inderdaad zo uit, dan gaat het in de nachten vriezen en komt het kwik overdag nog maar enkele graden boven nul.