Medicane in wording boven Middellandse Zee

Inmiddels is de bovenluchtkou in het zeegebied tussen Sicilië en Libië terechtgekomen. Dinsdagavond deed zich daar op zee een enorme uitbarsting van onweersbuien voor. Nu lijkt het er toch op dat zich een medicane gaat vormen, op weg naar Griekenland, waar het systeem vrijdag aankomt. De berekeningen voor hoe sterk hij wordt, lopen nogal uiteen. Maar de Griekse weerdienst is alert en begonnen voor het systeem te waarschuwen.

Medicane lijkt op een orkaan

Een medicane is een weersysteem met tropische kenmerken boven de Middellandse Zee dat in zijn uitwerking wel iets van een orkaan weg heeft. Net als orkanen op de Atlantische Oceaan, de Caribische Zee en de Golf van Mexico zijn ook medicanes rond, hebben ze geen fronten en kan de wind rond de kern orkaankracht bereiken. Uit de kluiten gewassen medicanes kunnen ook een oog krijgen en, op de plaats waar ze aan land komen, flinke schade en wateroverlast veroorzaken. Belangrijkste verschil is dat ze veel kleiner zijn dan hun tropische broers en zussen en dat ze dus geholpen worden door kou in de bovenlucht, daar waar tropische orkanen het alleen met de warmte uit het zeewater doen.

Het zeewater op de plaats waar zich nu dus toch een medicane lijkt te vormen, heeft een temperatuur van rond 27 graden. Dat is vergelijkbaar met de zeewatertemperaturen waarboven ook een tropische orkaan kan ontstaan. In de uitbarsting van onweer boven zee tussen Sicilië en Libië heeft zich een klein lagedrukgebied gevormd dat nu op weg gaat naar de Griekse kust. Eigenlijk alle weermodellen hebben het in hun berekeningen zitten. Ze komen echter allemaal op een andere sterkte uit, op het moment dat het systeem vrijdag, ergens in het zuiden van Griekenland aan land gaat en dat maakt het extra spannend.

Europese model heeft de klap na Griekenland

Het Europese model laat het systeem verschillende keren activeren. Meteen al woensdag komt het rond de kern korte tijd tot een windkracht 10 met windstoten tot ruim 120 kilometer per uur. Daarna neemt het systeem wat in kracht om bij de Griekse zuidkust opnieuw sterker te worden. Daar worden windvlagen tot 130 kilometer per uur verwacht. Tijdens de passage over het zuiden van Griekenland gaat de fut er even wat uit, maar eenmaal boven zee aan de oostkant komt de grote klap. Dan gaat de reguliere wind naar een windkracht 10 tot 11 en worden windvlagen boven 160 kilometer per uur berekend.

Amerikanen zetten wat hoger in

Het Amerikaanse model laat het systeem ongeveer dezelfde koers volgen als het Europese model. Het activeren verloopt alleen sneller. Op het moment dat de medicane de Griekse kust ergens in het zuiden op loopt, worden rond de kern net aan orkaanwinden verwacht, met windstoten van 130 tot 140 kilometer per uur. De interactie met het Griekse vasteland zorgt er daarna voor dat het superkleine systeem snel uit elkaar wordt geslagen. Eenmaal alle activiteit verloren, komt er aan de andere kant van Griekenland ook geen nieuw leven in.

Duitse model springt uit de band

Het gekst van alle modellen doet het Duitse Iconmodel het. Ook dit model voorziet een koers die de medicane in wording richting het zuiden van Griekenland brengt. Vlak voordat het aan land gaat, diept het systeem er uit tot 976 hPa. Op dat moment wordt rond de kern een categorie-1 orkaan met windsnelheden rond 130 kilometer verwacht. Icon laat de windstoten hierbij zelfs tot in de 200 kilometer per uur oplopen. Ook hierbij geldt weer de aantekening dat het wel om een zeer geconcentreerde storm over een klein gebied gaat. Deze berekening lijkt overigens heel extreem en niet waarschijnlijk. Wel is er potentie voor een flinke storm, in een klein gebied. En dus wordt de medicane in wording op de voet gevolgd.

Er zijn er al meer geweest

Van medicanes boven de Middellandse Zee is al een flink aantal gevallen vastgesteld en gedocumenteerd. Hier is een overzicht te zien. De laatste tot nu toe was ‘Zorbas’ die eind september en begin oktober 2018 in Griekenland flink wat schade aanrichtte. In september en oktober 1996 kwam het zelfs tot 3 forse medicanes waarvan het systeem dat tussen 6 en 11 oktober dat jaar in de buurt van Italië lag het mooiste oog had.

We blijven de situatie op de Miiddellandse Zee de komende dagen in de gaten houden.