Foto gemaakt door Ton Wesselius
Foto gemaakt door Ton Wesselius
Nu

Februari 2020 natste ooit, maand verliep ook bijzonder zacht en windrijk

Februari 2020 was een zeer natte en onstuimige maand. Het stormde op maar liefst 6 dagen en het was met 144 mm neerslag de natste februari sinds het begin van de metingen. Het vorige record uit 1946 werd nipt overschreden met landelijk gemiddeld 139 mm. Ook was de laatste wintermaand zelden zo zacht en windrijk! 

De maand begon regenachtig en zeer zacht met temperaturen in de dubbele cijfers. In de loop van de eerste week klaarde het op en was er zowaar ruimte voor de zon. Het rustigere weer met vrij veel zon hield niet lang aan, want in het weekend kwam storm Ciara op bezoek. Dit systeem bracht ons van 9 tot en met 11 februari drie officiële stormdagen. De eerste stormdag was het hevigst. Toen kwam het tot een zeer zware storm (windkracht 10) en windstoten tot 130 km/u. De storm ging ook gepaard met felle buien.

Komen en gaan van stormen

Nadat in de tweede week van februari de eerste sneeuw van het jaar recordlaat viel, volgde in het weekend van 15 en 16 februari opnieuw een storm, genaamd Dennis. Niet alleen kwam het in dit weekend tot twee stormdagen, er viel ook zeer veel neerslag. Het werd ook nog eens extreem zacht met in het zuiden maximumtemperaturen van meer dan 18 graden. In het weekend van 23 februari kwam het opnieuw tot een officiële storm en daarmee stormde het voor het derde weekend op rij.

Buiten de stormen om stond er ook vaak een vrij krachtige en aan de kust regelmatig zelfs harde of stormachtige wind. Landelijk stond er gemiddeld over heel februari bijna een windkracht 5, 28 km/u, tegen 20 km/u normaal. Hiermee is het de op twee na windrijkste februarimaand sinds het begin van de windmetingen in 1906. Alleen in 2002 en 1990 waaide het gemiddeld over de hele maand nog een fractie harder.

Natste februari ooit

De afgelopen maand kwamen er meerdere dagen voor waarop meer dan 10 mm neerslag viel. Zo viel het carnavalsweekend behoorlijk in het water, al speelde de wind hier ook weer een hoofdrol in. Sowieso viel er op veel dagen regen. Dit resulteerde uiteindelijk in een neerslagsom van gemiddeld over het land 144 millimeter en daarmee is het de natste februarimaand sinds de metingen.

Hoewel het dit jaar gemiddeld over het land recordnat was, waren enkele stations in 1946 nog een stuk natter. In De Bilt viel toen 172 mm en in het Twentse Oldenzaal 227 mm, met overstromingen als gevolg. In Beekbergen viel zelfs 247 mm. Deze huidige maand komt daar niet bij in de buurt, de natste plek van het land is Hoogwoud (Noord-Holland) met 195 mm. De droogste plaats was Noordgouwe (Zeeland) met 99 mm. Normaal valt in februari landelijk 55 mm neerslag.

De neerslagduur -het aantal uren dat er neerslag viel- was niet extreem hoog. In De Bilt lag het aantal neerslaguren (94,9 uur) hoger lag dan normaal (61 uur), wat een 8e plek op levert voor wat betreft het hoogste aantal neerslaguren. De neerslag die viel was dus vooral intensief, want extreem langdurig was de neerslag niet. De jaren met de hoogste neerslagduur in februari zijn 1946 en 2002 met respectievelijk 117,7 en 113,6 uur in de Bilt.

Neerslag De Bilt in februari.
Neerslag De Bilt in februari.

Nét niet de zachtste februari ooit

Voor wat de temperatuur betreft wordt februari 2020 in ruim 3 eeuwen metingen door slechts één jaar overtroffen. Met 7,2 graden is het nét niet de warmste maand sinds het begin van de metingen. Dat blijft februari 1990, toen de temperatuur in de Bilt gemiddeld 7,6 graden was. De normaal voor februari is 3,2 graden en zelfs in de historische klimaatreeks van 1706 t/m 1900 vinden we geen februarimaand die in de buurt komt bij dit jaar en 1990. Lange tijd liepen we op schema om dat record te overtreffen, maar de laatste dagen van de maand pakten vrij koud uit met winterse buien, waardoor het oude record niet meer te verbreken viel.

Alleen de 27e was een vrij koude dag met in De Bilt een maximum van 3,9 graden. Deze temperatuur lag maar 3 graden onder de normaal, maar was wel de koudste dag van de maand en zelfs de enige te koude dag! In het Gelderse Deelen werd het niet warmer dan 3,2 graden. Er viel deze dag neerslag die in het zuiden en oosten overging in smeltende sneeuw. In het zuidoosten werd het eventjes wit. Alleen in de Limburgse heuvels daalde de temperatuur onder het vriespunt en kon een mooi sneeuwtapijt worden gevormd. Op het Drielandenpunt viel maar liefst 10 cm. Ook een dag eerder viel regionaal in de nacht wat sneeuw in het midden, zuiden en oosten. Lokaal viel toen 5 cm. 

De uitschieter in de hoogte was de eerder genoemde 16 februari . Het oude officiële dagrecord (13,3 graden in 2019) werd verpulverd met een maximumtemperatuur van 16,7 graden in de Bilt. Nog warmer werd het in Arcen, waar de temperatuur op 18,3 graden piekte. Dit was het tweede datum-warmterecord van dit jaar en we moeten terug naar 1990 voor vergelijkbare temperaturen in het midden van februari.

Het temperatuurverloop van februari met een enorme piek op 16 februari.
Het temperatuurverloop van februari met een enorme piek op 16 februari.

Verder kwam het slechts 2 keer tot lichte vorst, waar 13 keer lichte vorst normaal is voor februari. In 2014 bleef de teller zelfs op 1 nacht met vorst staan in De Bilt. Langs de kust kwam het op veel plekken helemaal niet tot vorst, maar dat is in het verleden wel eens vaker gebeurd, voor het laatst in 2014. Het koudst werd het op woensdag 5 februari met -3,6 in Heino. IJsdagen kwamen niet voor, terwijl de temperatuur normaal op 1-3 dagen de gehele dag onder nul blijft.

Het aantal zonuren in De Bilt in februari. Vooral op 7 februari was er veel ruimte voor de zon.
Het aantal zonuren in De Bilt in februari. Vooral op 7 februari was er veel ruimte voor de zon.

Iets somberder dan normaal

De zon scheen landelijk 71,5 uur en daarmee verliep de maand iets somberder dan normaal. Gemiddeld schijnt de zon in februari namelijk 83 uur. Alleen 7 februari was een zonnige dag met plaatselijk 9 zonuren, het hoogst haalbare in deze tijd van het jaar. Het kan echter nog een stuk somberder, zo scheen de zon in februari 1926 slechts 32 uur. In 2018 scheen de zon juist record vaak met landelijk 162 uur zon.

Daan van den BroekMeteoroloog