Recordzonnige april 2020 was zeer droog en warm

April begon koud, want de ochtend van 1 april was een van de koudste ochtenden van het winterhalfjaar. In De Bilt was het -3,8 graden en vliegbasis Deelen noteerde -5,6 graden. Op klomphoogte vroor het in het Brabantse Volkel 9,2 graden.

Na drie vrij frisse dagen met een minimumtemperatuur rond het vriespunt en een maximumtemperatuur net boven de 10 graden, ging de temperatuur snel omhoog en werd op 5 april de eerste lokale en op 6 april de eerste officiële warme dag van het jaar gehaald. In totaal volgde er nog 8 warme dagen tegenover een normaal van 3 warme dagen. De hoogste temperatuur in De Bilt bedroeg 24,5 graden op 8 april. Deze dag was samen met 5 en 6 april recordwarm. In Eindhoven werd het maar liefst 25,5 graden en daarmee was sprake van een zeer vroege eerste lokale zomerse dag. Dit jaar telt tot dusver 5 officiële warmterecords tegen 0 kouderecords.

Koele Pasen

Na een aantal warme dagen met mooi weer, volgde tijdens Pasen een koelere periode met temperaturen net boven de 10 graden en wat lichte regen. In de nachten kwam het lokaal weer tot vorst, ook in De Bilt. Over heel april vroor het op het hoofdstation 4 nachten en dat is normaal. In het zuidwesten kwam het niet tot vorst en in het noordoosten vroor het 6 nachten.

Vanaf 15 april volgde een nieuwe periode met strakblauwe luchten en vooral in het zuiden enkele warme dagen. Pas tegen het einde van de maand, na de warmste Koningsdag ooit, daalde de temperatuur weer een paar graden en hadden we zowaar te maken met een paar overwegend bewolkte dagen waarop ook regen viel. De (noord)oostenwind nam deze dagen flink toe en daardoor konden natuurbranden, ontstaan door de droogte, moeilijk worden bestreden.

Op 6 na warmste april in drie eeuwen

Voordat bewolking en neerslag het weerbeeld overnamen waren er ook nog enkele dagen met nachtvorst. Uiteindelijk kwam de temperatuur in De Bilt uit op een maandgemiddelde van 11,1 graden, tegenover 9,2 graden normaal. Het levert een 7e plek op in de lijst met warmste aprilmaanden sinds het begin van de historische temperatuurreeks in 1706. Van de 6 jaren die warmer verliepen, zijn er 5 afkomstig vanaf 2007. Bovenaan staan 2011 en 2007 met gemiddeld 13,1 graden.

Bijna recorddroog

Lange tijd leek het erop dat april 2020 bij de droogste aprilmaanden uit de meethistorie zou horen. De regen die de laatste paar dagen van de maand viel, was veruit de grootste hoeveelheid. Tot 28 april was er slechts 2,5 mm neerslag gevallen en daarmee leek het de op één na droogste aprilmaand te worden. In 2007 was het nog een fractie droger met landelijk maar 0,5 mm tegen 42 mm normaal.

Vanaf 28 april viel nog circa 9 mm, waardoor april 2020 op een 6e plek komt in de top-10 droogste aprilmaanden ooit gemeten met landelijk  12 mm. Voor de landelijke hoeveelheid neerslag worden 13 waarneemlocaties gebruikt verspreid in Nederland. Deze regenmeters staan hier al sinds 1906 opgesteld.

Er werd eind van de maand lokaal ook onweer gemeld. Winterse neerslag kwam niet voor, wel werd op sommige plaatsen hagel gemeld. Relatief nat was het op Texel. In De Cocksdorp viel 21 mm. In Zeeuws-Vlaanderen viel plaatselijk nog iets meer, met in Westdorpe 25 mm. Veel droger was het in een strook van Midden-Brabant, via Flevoland en Salland naar Groningen. Lokaal viel minder dan 5 mm. De droogste plek was het Brabantse Nuland met 2 mm!

Niet alleen neerslagtechnisch verliep de maand zeer droog, maar ook werd deze maand de laagste luchtvochtigheid ooit in een aprilmaand gemeten. Op 11 april was de luchtvochtigheid in De Bilt 17% en in Deelen 14%. Kijken we naar de hele lente, dan moeten we terug naar 4 en 5 mei 1990, toen in Zeeland een luchtvochtigheid van 12% werd gemeten.

Neerslagtekort, veel verdamping door droogte en oostenwind

Het neerslagtekort, dat wordt bijgehouden vanaf het begin van April, liep enorm snel op. Er viel natuurlijk bijna geen neerslag, en daarbij was er ook nog eens veel instraling van de zon. Halverwege de maand kwam daar ook nog eens een stevige oostenwind bij kijken, welke op de Wadden en langs de westkust soms zelfs tipte aan 7 Beaufort. Veel zon, wind en droge lucht zijn perfecte omstandigheden voor snelle verdamping. De maand eindigde met een neerslagtekort van 73 mm en dit was vergelijkbaar met de recorddroge april 2007. Tevens hoort het voorjaar van 2020 bij de 5% droogste jaren.

Door het droge, zonnige en warme weer kwam het aantal mooi-weerdagen in De Bilt uit op 17 tegen 6 normaal. Alleen in 2007 was dit aantal met 19 nog net iets hoger. Op mooi-weerdagen is het droog, schijnt de zon minimaal de helft van de tijd en ligt de maximumtemperatuur hoger dan normaal.