Somber weer komt harder aan in klimaat met steeds meer zon
Heb je het ook zo gehad met het donkere weer van de laatste maanden? Dan ben je vast niet de enige. Zowel in januari als in februari kwamen we landelijk zonuren tekort. Dat kwam extra hard aan omdat het ook al lang geleden was dat we eerder een sombere maand hadden. Daarvoor moesten we helemaal terug naar januari 2018, twee jaar geleden dus.Een eerste keer is opvallend, een tweede keer al niet meer bijzonder en een derde keer is het gewoon. Dat is zeker van toepassing op de zonneschijn in Nederland. Voorafgaande aan januari 2020 hadden we dus 23 maanden met minimaal het normale aantal zonuren en meestal (veel) meer.
Het wordt zonniger
Die tendens naar meer zonneschijn zie je ook in de normalen terug. Zo is het aantal zonuren per jaar in Nederland in de laatste 30 jaar met meer dan 200 gestegen: een heel groot verschil.
Belangrijkste reden voor deze verandering is dat onze lucht in de loop van de tijd veel schoner is geworden. Wolken hebben het daardoor moeilijker om zich te vormen. En: we hebben veel minder mist dan vroeger. Ook dat scheelt regionaal tientallen dagen per jaar. Je merkt het vooral aan de perioden dat het langdurig mistig is. Die komen minder vaak voor dan vroeger, al gebeurde het tijdens de voorbije winter dan wel weer enkele keren. Maar die was dan ook erg somber.
Roetdeeltjes
Over de invloed van roetdeeltjes op het bewolkingsaandeel weten we tegenwoordig best veel. De meeste mensen kennen de situatie in China wel. Daar wordt nog zoveel roet in de atmosfeer geblazen dat er vaak een dikke smoglaag hangt, waar de zon bijna niet doorheen komt. In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw was het in onze omgeving ook zo. In Londen kon de smoglaag zo dik worden in die tijd dat er tijdens perioden met mist mensen omkwamen door luchtwegproblemen. Waaide de wind in Nederland eens vanuit het Ruhrgebied, dan zag je dat meteen. Het werd een stuk heiiger en soms kon je de uitstoot van de industrie daar in onze omgeving gewoon ruiken.
Lucht nu schoner
In de jaren daarna zijn op grote schaal maatregelen genomen die de lucht schoner moesten maken, en met succes. Niet alleen werd de lucht daadwerkelijk schoner, ook nam het aantal zonuren in onze omgeving dus een duidelijke vlucht. Het weer is echt mooier geworden. En warmer. Niet alleen door klimaatverandering dus, maar ook omdat de zon vaker en langer schijnt. In ons deel van de wereld is de opwarming daardoor twee keer zo snel gegaan als in andere delen van de wereld.
Coronacrisis
Wat dat betreft, kan er in China – mocht de lucht er een keer schoner worden – dus nog heel wat veranderen. De bevolking daar heeft nu al de mogelijkheid om daar even aan te ruiken, nu de industrie in China op een laag pitje draait vanwege de coronacrisis. Satellietopnamen hebben laten zien dat de lucht in China daardoor tijdelijk veel schoner is en de zon dus veel beter zichtbaar. Moeten ze daar misschien wel even aan het licht wennen, bij ons is de beleving natuurlijk omgekeerd. Want wij zijn door het zonnige weer van de laatste jaren zo aan het licht gewend geraakt, dat een donkere winter zoals de nu voorbije, bij ons nu juist veel harder aankomt.
