Temperatuur kust afhankelijk van de wind
Hoewel het vandaag en morgen (dinsdag en woensdag) met 18 tot 23 graden iets te fris is voor de tijd van het jaar, zien we vanaf donderdag ineens een flinke spurt omhoog. Het kwik stijgt naar zomerse tot regionaal tropische waarden, maar vooral aan de kust zien we per dag grote verschillen. Hoe warm het aan zee wordt is sterk afhankelijk van de wind.Vooropgesteld, de zeewatertemperatuur dichtbij de kust is nu ongeveer 17 graden, lokaal nog iets warmer. En water warmt minder snel op dan land. Deze twee dingen moeten we goed in ons achterhoofd houden bij de uitleg van deze situatie.
Vanaf zee of vanaf land
Wij hebben in Nederland een gematigd zeeklimaat, met land ten oosten en zuiden van ons en zeewater grofweg ten noorden en westen van ons. Je kunt dus al na gaan dat als de wind bij ons vanuit het westen of noorden waait (of alles daar tussen in) de lucht van boven het zeewater komt en in de huidige situatie een temperatuur van ongeveer 17 graden heeft als deze ons land bereikt. Komt de wind vanuit het oosten of zuiden (en alles daartussen) dan brengt deze vaak al veel warmere lucht met zich mee en wordt het bij ons dus ook warmer.
Kust versus land
Vooral in het voorjaar en in de zomer zien we soms grote verschillen tussen de temperatuur van de lucht boven zee en die van boven het vasteland. In het voorjaar beginnen zowel het zeewater als ook het land op te warmen, maar bij het zeewater gaat dat veel minder snel. De hoogste temperaturen vinden we overdag dan ook vaak in het binnenland en de minst hoge in de kustregio’s. In de kustgebieden wordt de lucht namelijk gemengd met dus wat koudere lucht vanaf zee. Daarentegen koelt het zeewater ook minder snel af dan het land, waardoor het in de nachten en juist in de het najaar en in de winter vaak aan de kust warmer is of blijft.
Tweedeling
Op een dag zoals vandaag of morgen waait de wind vanuit het zuidwesten. Je kunt het land dan vaak in 2 delen. De noordwestelijke helft heeft wind vanaf de Noordzee en daar is het iets frisser, vandaag 18 a 19 graden, en de zuidwestelijke helft heeft wind vanaf het vasteland van Frankrijk en België, met daar vandaag maximaal 23 graden.
Westenwind versus oostenwind
Waait de wind vanuit het westen, is het langs de gehele (west)kust vaak wat frisser dan in het binnenland, want eenmaal landinwaarts is het kwik al een stuk verder opgewarmd. En weer anders is het met een oostenwind. Warmere en vaak drogere lucht wordt dan vanuit het oosten van Europa bij ons aangevoerd en trekt ook niet over een groter wateroppervlak. In dat geval kan het ook op de stranden net zo warm worden als in het binnenland. Komende vrijdag zien we dat gebeuren. Met een oostelijke wind wordt het landinwaarts 28 tot lokaal misschien wel 35 graden, maar ook aan de kust wordt het tropisch warm.
Zeewind
Op zo’n dag steekt bij weinig wind echter vaak een zeewindje op. Dit fenomeen vindt vaak plaats op warme voorjaarsdagen of in de zomer en kan resulteren in een flink temperatuurverschil. Niet alleen tussen land en kust, maar ook kan het kwik hierdoor op dezelfde plek binnen een uur soms wel 10 graden dalen.
Luchttekort
Zoals gezegd warmt land sneller op dan het zeewater. De opgewarmde lucht boven land stijgt op, waarna het luchttekort dat daar ontstaat, wordt opgevuld door ook weer warme lucht uit de omgeving. Ook daar komt de lucht namelijk van boven land. Aan de kust is dat anders. Ook daar stijgt de dan al flink opgewarmde lucht snel, maar het luchttekort dat daar ontstaat, wordt aangevuld met koudere en vochtige lucht vanaf zee. Als je op dat moment net lekker op het strand ligt, kan het in korte tijd ineens gevoelig frisser worden.