Vulkanologen bezorgd over meer in krater superactieve vulkaan
Vulkanologen zijn toenemend bezorgd over een snel groeiend meer in de krater van de Kilauea vulkaan op Hawaï, één van de jongste en actiefste vulkanen in het gebied. De kans bestaat dat het water, dat een temperatuur van ongeveer 85 graden heeft en daarmee mogelijk het warmste meer ter wereld is, in contact komt met het magma van de vulkaan, wat tot explosies kan leiden. Een ander gevaar is dat de bodem van het meer instort. Als dat gebeurt, is een eruptie van de vulkaan, die toch al zo actief is, vrijwel onvermijdelijk.Het meer in de krater in de Kilauea, dat volgens schattingen inmiddels al meer dan 30 meter diep is, begon zich in mei 2018 (toen de krater was ingestort) te vormen en werd in juli 2019 ontdekt. Sindsdien is het alleen maar groter geworden. Omdat het groeiende meer tot gevaarlijke situaties kan leiden, wordt het voortdurend in de gaten gehouden.
Waarnemingen met drones zien dat het allemaal nog rustig is in de krater, maar de vraag is hoe lang dit zo zal blijven. De Kilauea (wat in het Hawaïaans spuwen betekent, vanwege zijn vrijwel voortdurende activiteit), bevindt zich aan de zuidflank van de veel grotere Mauna Loa, die maarliefst 4.196 meter hoog is. Wat dat betreft, is de Kilauea met zijn hoogte van 1.247 meter maar een kleine vulkaan.
In de krater groeit een meer
Op de top bevindt zich een kom met aan de top een diameter van ongeveer 5 kilometer. In het diepste gedeelte ligt een krater. In die krater, waar tot en met 2018 een lavameer was, groeit nu een meer met gewoon en dus bijzonder heet water erin.
De Kilauea is een actieve vulkaan. Alleen al in de 20ste eeuw waren er 45 uitbarstingen. Tussen 1983 en 2018 was de vulkaan voortdurend actief vanuit een kleinere krater; 35 jaar lang dus. De lavastromen uit deze krater, die soms een lengte van tot 12 kilometer bereikten, kwamen in de Grote Oceaan terecht en koelden daar af. Het eiland is in die periode met soms wel 4 kilometer de zee in gegroeid. Inmiddels is deze actieve krater ingestort, waarmee een einde kwam aan de eruptie. Op andere plekken is de vulkaan nog wel erg actief.
Mount St.-Hellens
De combinatie van vulkaanuitbarstingen, water, sneeuw en ijs op de vulkaan en drukgolven tijdens de explosies waarmee vulkaanuitbarstingen niet zelden gepaard gaan, kunnen in de directe omgeving tot apocalyptische beelden en schade leiden.
Zo was het instorten van één van de wanden van de Mount St.-Hellens in de Amerikaanse staat Washington er op 18 mei 1980 de oorzaak van dat de vulkaan in de vorm van één extreem krachtige explosie aan een hevige uitbarsting begon. De drukgolf en de pyroclastische stromen die erop volgden, richtten tot in de wijde omgeving enorme schade aan. Hele bossen werden tegen de vlakte gegooid en veel bomen kwamen in een meer onderaan de voet van de berg terecht. Een deel van de schade van toen is in het gebied nog steeds zichtbaar. Er kwamen 57 mensen om.
Ook in Europa zijn vulkanen actief
Ook in Europa zijn enkele vulkanen actief, zoals de Stromboli en de Etna in Italië. Wat verder weg is IJsland een eiland dat natuurlijk voor een groot gedeelte bol staat van de vulkanische activiteit. Ook op delen van de Canarische eilanden en daar soms zelfs onderzees is er vulkanische activiteit. Wat dichterbij Nederland waren ooit in de Eifel vulkanen actief; de restanten ervan zijn ook tegenwoordig in de Vulkaan Eifel nog steeds te zien en te bezoeken. In Frankrijk was er ooit vulkanische activiteit in het Centraal Massief, in de Auvergne