Winter geeft er toch niet meteen de brui aan?

Onder weerliefhebbers staat hij wel bekend als de decemberdeceptie, de EPS-pluim zoals die vanochtend verscheen. Wekenlang waren er kansen op winterweer en leek je echt ergens naartoe te werken, dan is daar ineens de ontnuchtering waar iedereen bang voor was: de pluim die aan alle twijfels een einde maakt en dat laat zien wat we eigenlijk al die tijd al wisten: het wordt zacht wordt en wisselvallig. Zoals altijd in de winter.

Vorig jaar gebeurde precies hetzelfde, rond dezelfde tijd. Hoe het is afgelopen, weten we allemaal nog precies. De omslag naar wisselvalligheid was toen niet alleen plotseling, maar ook definitief. In de rest van de winter hebben we vervolgens geen spoor van winterweer meer gezien. En des te meer van wind, regen en hoge temperaturen.

Naar het zuiden

Zien we deze week dat de belangrijkste hogedrukgebieden nog boven het noordwesten van Rusland (met een uitloper tot over Scandinavië) en bij de Azoren liggen (met een corridor voor lagedrukgebieden van de Oceaan richting Centraal-Europa ertussen), vanaf het weekend lijkt het hogedrukgebied boven Noordwest-Rusland wat naar het zuiden te zakken en kan zich boven Scandinavië mogelijk een westcirculatie instellen.

Nederland komt aan de flank van het hogedrukgebied boven Centraal-Europa in een zuidelijke wind te liggen die warmere lucht vanuit het zuiden aanvoert. Het is een situatie die we de afgelopen weken vaker hebben gezien, maar nog niet lijkt op de westcirculatie zoals we die vorig jaar vanaf dit moment kregen en die echt uitzichtloos was.

Factoren op de achtergrond zijn anders

Wat nu anders is, zijn de factoren op de achtergrond. Werd de poolwervel in de stratosfeer rond de noordpool toen sterker om ook nooit meer in kracht af te nemen, nu lijkt hij de komende tijd wel een tikje te krijgen. Verder waren de AO-index en de NAO-index, beide indicatoren voor de sterkte van onze straalstroom, vorig jaar steeds sterk positief, nu zijn ze neutraal tot zelfs negatief. Daarbij dient zich vanaf het weekend een tweesprong aan, naar nog negatiever of juist weer licht positief. En dat voor beide indices.

Het geeft allemaal aan dat er nog niets beslist is. Vooral hetgeen later volgende week gebeurt, lijkt van belang is voor het verdere vervolg. Ook al schieten de temperaturen even flink omhoog, toch lijkt de drukverdeling in grote lijnen geblokkeerd te blijven. Is het eerst de zachtere lucht die het mag proberen, op de langere termijn zijn er ook koudere opties. Wat wel duidelijk lijkt, is dat de straalstroom voorlopig sterk blijft golven en dat daaruit steeds weer nieuwe, maar wel geblokkeerde drukpatronen ontstaan. Zolang er niet, zoals vorig jaar wel, een echte westcirculatie doorbreekt, hoeven we de hoop niet op te geven.