30-Daagse: brengt oostelijke wind winterweer?
Het nieuwe jaar begon vanochtend met de laagste temperaturen op Nederlands hoofdweerstation De Bilt. Met -3,5 graden op de normale waarnemingshoogte was het meteen de koudste plek in het land. Dit geeft hoop voor de winterliefhebbers, want het is een mooi begin. Zoals we al eerder in deze rubriek schreven, lijkt het winterweer er dit jaar een beetje in te sluipen en wordt het heel geleidelijk steeds wat kouder. En voordat we het weten, is de winter er dan ineens. Maar is dat op deze termijn ook echt zo? We gaan het uitzoeken aan de hand van de huidige lange termijn weerkaarten van het Europese weermodel ECMWF.In de week van maandag 4 t/m zondag 10 januari zien we een duidelijke stijging van de luchtdruk in het noorden en noordwesten van Europa. De zuidelijke helft van het Europese continent heeft juist een relatief lagere luchtdruk dan normaal, waardoor er boven de centrale delen van Europa een oostelijke stroming opsteekt. Dit kan in de winterperiode in potentie de aanvoer van koudere lucht betekenen en dat lijkt ook wel te gebeuren, al zien we op dat moment in het oosten van Europa en het westen van Rusland juist iets hogere temperaturen dan normaal, waardoor het bij ons niet echt koud lijkt te gaan worden. In deze tijd van het jaar hoort het volgens de klimaatboeken een graad of 5 te worden en daar lijken we volgens deze verwachting wel enkele graden onder uit te komen, met in deze week hoogstwaarschijnlijk maximumtemperaturen dichtbij het vriespunt. In de nachten vriest het op basis van deze gegevens licht tot mogelijk zelfs matig. Die relatief koudere lucht is echter ook vrij droog, dus veel neerslag lijkt er die week niet te vallen. Als er toch iets valt, retrograad vanuit Duitsland, is de kans groot dat dit in de vorm van (natte) sneeuw omlaag komt.
Kop of munt
In de week van maandag 11 t/m zondag 17 januari zien we nog steeds de hogere luchtdruk ten noorden van ons en de lagere luchtdruk boven het zuiden van Europa. De aanvoerrichting blijft dus oostelijk en vooral in deze week lijkt het ook in het oosten van Europa een stuk kouder te worden. Dat zou bij ons dus ook lagere temperaturen kunnen betekenen, al is het wel zo dat de grens tussen de koudere lucht in het noorden en de warmere lucht in het zuiden precies boven onze omgeving ligt. Ligt de grens wat noordelijker, dan komen wij weer in relatief mildere lucht terecht, maar ligt deze wat zuidelijker, stroomt die koudere lucht vanuit het noorden ook ons land in. Deze onzekerheid zien we ook heel goed in de verschillende weerkaarten terug, waarbij de koudere lucht zich in de loop van de week steeds verder naar het noorden lijkt te gaan bewegen en later in de week de mildere lucht overwint. Een lagedrukgebied trekt vanuit het zuidwesten onze omgeving in en blijft daar een beetje hangen. Zoals het er nu naar uitziet, lijkt dit ook een vrij natte week te gaan worden, waarin er vooral begin van de week zowel neerslag in de vorm van regen als (natte) sneeuw kan vallen. In de tweede helft van de week lijkt de neerslag in de zachtere lucht weer steeds meer vloeibaar te worden.
Van vaster naar vloeibaar
In de laatste 2 weken, lopend van maandag 18 t/m zondag 31 januari, zien we die verschuiving van de koudere lucht naar het noorden ook nog duidelijk, met dan de grootste afwijkingen omlaag vooral nog boven Scandinavië. In de zuidelijke helft van ons land ontstaat al een lichte afwijking omhoog. Toch zitten we ook nu nog steeds wel op de grens van twee luchtsoorten; de mildere lucht vanuit Zuid-Europa en de ‘normale’ boven ons land. De temperatuurnorm ligt rond die tijd gemiddeld op 5 a 6 graden en daar lijken we ook een beetje op uit te komen in deze weken, met mogelijk zelfs nog een uitschieter omhoog. Het neerslag signaal is in beide weken vrij hoog, ofwel natter dan normaal, en met dit soort temperaturen lijkt dat dan vooral weer in de vorm van regen te gaan vallen.
Conclusie: kouder intermezzo
Vooral de eerste twee weken van deze periode lijken dus echt wel wat meer winters te verlopen, met overdag temperaturen dichtbij of rond het vriespunt, en vanaf week 3 stroomt de mildere lucht weer onze omgeving in. Hoe dan ook blijft ook dan de kans op wat winterse neerslag bestaan. En gezien de begrenzing van de relatief warmere en koudere lucht steeds precies boven onze omgeving ligt, is het laatste woord hierover nog niet gezegd.
