Amazonebos brengt meer CO2 in de lucht dan het opneemt
Het regenwoud van de Amazone heeft de afgelopen 10 jaar 20 procent meer aan CO2 aan de atmosfeer afgegeven dan dat het aan CO2 uit de lucht heeft opgenomen. Dit blijkt uit een onderzoek dat in het wetenschappelijke tijdschrift Nature is gepubliceerd. Oorzaken zijn het uitdunnen van het bos door bomenkap en de steeds weer terugkerende bosbranden. Het regenwoud raakt hierdoor meer en meer aangetast en neemt daardoor steeds minder CO2 op.De uitkomsten van het onderzoek gelden voor het gedeelte van het Amazonewoud, ongeveer 60 procent van de totale oppervlakte, dat in Brazilië ligt. Neem je de andere delen erbij, dan moet de uitkomst over de afgelopen 10 jaar op neutraal uitkomen, zo verwachten de onderzoekers. Maar net zoals in Brazilië, worden ook in andere landen steeds grotere delen van het Amazonewoud gekapt of platgebrand. Het bos verliest daarmee zijn rol als vastlegger van CO2 in hout.
Ontbossing versnelt met grote stappen
Bekijk je de afgelopen 10 jaar in getallen, dan is er in de periode tussen 2010 en 2019 door de bossen in het Braziliaanse Amazonegebied voor 13,9 miljard ton aan CO2 vastgelegd, terwijl er voor 16,6 miljard ton aan CO2 werd afgegeven. De uitkomsten van het onderzoek, die voor veel mensen toch verrassend zullen zijn, waren zo half aan half al verwacht, maar worden nu voor de eerste keer bevestigd. Het onderzoek laat zien dat de snelheid van de ontbossing in Brazilië in 2019, het jaar waarin de nieuwe president Bolsonaro aantrad, meteen verviervoudigde. Bolsonaro heeft de regels met betrekking tot de bescherming van de Amazone voor een groot deel ingetrokken.
Ongeveer de helft van het tropische regenwoud op Aarde is in het Amazonebekken terug te vinden. In de wereldwijde CO2-huishouding hebben die bossen de afgelopen 50 jaar een belangrijke rol gespeeld. Samen namen ze 30 procent van de jaarlijkse CO2-uitsoot op aarde op, gevolgd door Oceanen die 20 procent van de uitstoot absorbeerden. Als het nu zo blijft dat de Amazone van een netto-afnemer van CO2 een netto-bijdrager wordt, is het natuurlijk nog weer een stuk ingewikkelder om de CO2-huisihouding op Aarde de komende jaren onder controle te krijgen.
Fragmentatie bos schadelijker dan gehele kap ervan
Opvallend is dat het aantasten van de bossen, door er selectief stukken uit te kappen of plat te branden zonder het bos helemaal te verwijderen, 3 keer meer extra uitstoot aan CO2 oplevert dan het echte ontbossen van hele bosgebieden. Als het aantasten van het Amazonewoud in het huidige tempo doorgaat, kan het gebied binnen enkele tientallen jaren van een gebied met uitgestrekte bossen in een soort savanne veranderen, zo vrezen de onderzoekers.
