De ontnuchterende realiteit van deze winter

Nog steeds staan alle seinen op groen voor winterweer, ook gedurende de laatste wintermaand februari die na het komende weekend begint. En nog steeds ook is het verbazingwekkend hoe weinig er tot nu aan winterweer is geweest, ook al stonden veel seinen steeds op groen.

Het feest komt niet op gang

Het is als zitten in een bar. Alles is er: de toog, de krukken, de glazen, het bier en ander drank. Iedereen zit klaar, alleen de barman er niet. Alle ingrediënten zijn er en toch mist er iets. Er gebeurt niks. Of dat feestje in een club. De lampen hangen op hun plek, de versterkers, de geluidsboxen en het publiek staan er klaar voor. Maar er is geen personeel en alles staat uit. Het feest komt niet op gang.

De uitbraken van kou, die je op basis van de huidige situatie mag verwachten, zijn er wel, ook het komende weekend weer. Maar er mist steeds iets. Meestal waaide de wind van zee, de afgelopen tijd. En die is warm en haalt de scherpste trekjes van de koude lucht er met gemak af. Dat gaat zo goed dat de buien, die de afgelopen nacht in een koude bovenlucht over Nederland trokken, op de meeste plaatsen gewoon regen brachten, in plaats van een winterse lading.

Toen de wind weleens aflandig was, was er geen kou voorradig. Of lagen, zoals pas met de sneeuw, meteen storingen klaar, met zachte lucht erachter, om aan de pret een snel einde te maken. De druk van de lagedrukgebieden op de Oceaan is en blijft groot, als een reactie op de La Niña in het zeegebied langs de evenaar tussen Zuid-Amerika en Indonesië enerzijds en het warme water van het noordelijke deel van de Grote Oceaan ten westen van de VS en Canada anderzijds. Oceaandepressies ontstaan hierdoor toch gemakkelijk en duwen de bijbehorende zachte lucht met zoveel kracht naar Europa dat standvastig winterweer in ons deel van het werelddeel geen kans maakt.

Er komt een uitbraak van kou aan

We zien dat ook de komende dagen weer. Er komt namelijk wel degelijk een uitbraak van koude lucht op gang, tot over Nederland. Het gaat moeizaam, want de wintergrens ligt donderdag en vrijdag pal boven ons, met daarbij grote verschillen in het weer over kleine afstanden, maar zaterdag wint de koude lucht het dan toch. Voor even. En gaan de temperaturen overal in het land flink omlaag. Ligt er dan sneeuw, en klaart het in de nachten eens flink op – en die kans bestaat ook echt – dan kan het op dergelijke plekken dik meer dan 5 graden vriezen en is het echt winter. Dan zal het kwik overdag zelfs moeite hebben om weer boven nul uit te komen. Op plekken waar geen sneeuw ligt, en dat zullen er veel zijn, moet je je dit verhaal een aantal graden hoger voorstellen.

Zaterdag wordt de koudste dag, want ook in het weekend hebben we druk van de Oceaan. Een hogedrukgebiedje, dat eerst op een strategische plek ligt (tussen IJsland en Schotland) wordt tussen de lagedrukgebieden op de Oceaan en een ander boven Scandinavië fijngeknepen en komt in beweging. Zondag trekt het over Nederland naar het oosten en wordt de aanvoer van koude lucht vanuit het noorden feitelijk alweer de pas afgesneden. Dat gaat allemaal heel snel.

Maar de druk van de Oceaan is weer te groot

Begin volgende week drukken de lagedrukgebieden vanaf de Oceaan door. De nieuwste berekening van het Europese model laat de zachte lucht op maandag binnendringen, het Amerikaanse model kiest zelfs al voor de zondag. Op de achtergrond lijkt het erop dat dit allemaal ook nog wel wat kan vertragen, zodat het pas op dinsdag of mogelijk zelfs woensdag weer duidelijk zachter wordt. Maar uiteindelijk is er geen houden aan en wordt de koude lucht niet alleen uit Nederland, maar ook uit onze wijde omgeving verdrongen. Ook de Scandinavische landen zijn dan niet meer veilig.

De ontnuchterende realiteit van deze winter

Het wrange voor winterliefhebbers is dat er nu voor de nóg wat langere termijn signalen zijn die in de richting van de opbouw van een sterk hogedrukgebied boven Scandinavië wijzen. Op zich zou dat een mooie ontwikkeling zijn. Alleen gebeurt het dan wel waarschijnlijk op een moment dat alle kou daar net weer is weggeblazen. En dat is nu precies de ontnuchterende realiteit van deze winter.