Koudste nacht sinds 16 januari 2013 met zeer strenge vorst
Eindelijk heeft het weer eens zeer streng gevroren in ons land. In Hupsel daalde de temperatuur om 07:50 uur naar -16,2 graden. Daarmee daalde het kwik voor het eerst sinds 13 januari 2013 ergens in ons land weer onder -15 graden. Toen werd het -18,0 graden op weerstation Herwijnen, de laatste keer zeer strenge vorst in Nederland. Komende nachten kan het op grote schaal zeer streng vriezen.Hupsel (in de Achterhoek) was het enige weerstation met minima onder -15 graden. Op veel andere plekken in het oosten van het land, het Rivierengebied en in Brabant vroor het streng met minima onder -10 graden. Hoogeveen kwam om 23:30 uur in de avond als eerst onder de grens van -10 graden. De laatste keer was 23 januari 2019, toen het ook in Hoogeveen streng vroor met -10,2 graden.
Maand later dan gemiddeld
In het huidige klimaat, dat loopt van 1991 tot en met 2020, vriest het gemiddeld op 8 januari voor het eerst streng in ons land op één van de KNMI-weerstations. De eerste strenge vorst - met minima regionaal onder -10 graden - valt dus een maand te laat. In de periode 1961 tot en met 1990 viel de eerste regionale strenge vorst gemiddeld al op 26 december. Deze datum is flink opgeschoven en soms komt het helemaal niet tot strenge vorst. Dit gebeurde deze eeuw in de winters van 2007, 2008, 2014, 2015 en 2020. In de vorige eeuw vroor het vanaf de winter van 1988 tot en met de winter van 1990 nergens streng in ons land, een record.
Van 10 november tot en met 24 maart
De periode waarin het streng kan vriezen loopt van begin november tot eind maart. Zeven jaren werd het in november op een officieel weerstation kouder dan -10 graden. Dit gebeurde voor het laatst in 1998. De meest vroege dag met strenge vorst was 10 november 1908 met -10,1 graden in Sittard. Ook in maart kan het nog regelmatig streng vriezen, dit gebeurde voor het laatst in 2013. De meest late dag waarop het streng vroor is 24 maart 1899. Toen daalde de temperatuur boven een pak sneeuw naar -14,0 graden in Winterswijk en -11,8 graden in De Bilt.
De Bilt telt tegenwoordig slechts 1 keer strenge vorst per winter, 50 jaar geleden was dit aantal nog 5.
Meeste strenge vorst in het noordoosten
Gemiddeld over de periode 1991 tot en met 2020 telt de winter 3 nachten met strenge vorst in een strook van Oost-Groningen naar Twente. Aan de Zeeuwse kust komt het gemiddeld nog maar eens per 10 jaar tot strenge vorst. De Bilt telt tegenwoordig slechts 1 keer strenge vorst per winter, 50 jaar geleden was dit aantal nog 5. In januari is de kans op strenge vorst het grootst.
In de winter van 1963 kwam het recordvaak tot strenge vorst. In Eelde vroor het 37 nachten streng en in Leeuwarden 32 keer. Ook De Bilt noteerde een record met 24 dagen.
Hoe bijzonder is zeer strenge vorst?
Strenge vorst is dus heel normaal in een Hollandse winter, maar zeer strenge vorst, met regionaal temperaturen onder -15 graden, komt iets minder vaak voor. In het huidige klimaat komt het gemiddeld één keer in de 2 à 3 winters op één of meerdere KNMI-weerstations tot tenminste één dag met temperaturen beneden -15 graden. Vóór 1990 kwam het veel vaker voor, maar ook toen waren er soms perioden zonder zeer strenge vorst.
