In 10 dagen meer dan 130 lawines
Daar waar het bij ons met het winterweer steeds niet echt lekker wil lukken, is het in het noorden van Europa juist volop winter. In Scandinavië is het koud met geregeld (veel) sneeuwval, maar ook IJsland is winters. Lagedrukgebieden laten er vooral in het oosten en noorden van IJsland, maar ook in de westelijke fjorden soms veel sneeuw los, soms gepaard met ook veel wind. Binnen 10 dagen zijn er bij de IJslandse weerdienst al 138 meldingen geweest van lawines en waarschijnlijk zijn het er nog meer.Vooral in de noordelijke helft van IJsland ligt sinds begin vorige week al een flink pak sneeuw. Een langdurige sneeuwstorm trok over het eiland, waarbij het in een gebied dat zich uitstrekt vanaf de westelijke fjorden tot aan de oostelijke fjorden tot grote hoeveelheden sneeuw kwam. Op meerdere plekken ontstonden toen meteen al risicogebieden voor wat betreft lawines. Diverse wegen werden uit voorzorg afgesloten en enkele dorpen (deels) geëvacueerd.
Waarschijnlijk nog meer lawines
Vanaf vorig weekend kwamen al talrijke lawines voor, waarvan 52 in de westelijke fjorden, 24 in de oostelijke fjorden en nog ruim 40 in het noordoosten van IJsland. Deze zijn officieel gemeld, maar de kans is groot dat het er nog veel meer zijn geweest. Ook buiten de bewoonde gebieden en hoger in de bergen schuiven namelijk geregeld sneeuwplaten omlaag. Deze worden echter niet opgemerkt.
Toplaag gaat schuiven
Het lawinegevaar ontstaat doordat er tussen de sneeuwdumps door soms ook even wat mildere lucht wordt aangevoerd. De bovenste toplaag van de sneeuw begint daardoor iets te smelten en krijgt een andere structuur. De volgende (dikke) sneeuwlaag die daar weer op valt, plakt daardoor minder goed op de al aanwezige sneeuw, waardoor die bovenste sneeuwlaag gemakkelijk kan gaan schuiven.
Andere redenen
Dit is echter niet de enige reden dat het tot lawines komt. Ook waait het vaak stevig, waardoor hele vlakken sneeuw loskomen van de laag eronder en de bergen afschuiven. En soms is het ook gewoon de zon die op de hellingen schijnt. Ondanks dat het dan nog steeds erg koud is, smelt de bovenste laag door het zonlicht, waardoor ook hierdoor de verschillende sneeuwlagen kunnen gaan schuiven.
Scheur van 50 meter lang
De vele lawines in korte tijd wijzen erop dat er momenteel veel van die zwakke sneeuwlagen in de bergen en fjorden aanwezig zijn. Er wordt dan ook volop gewaarschuwd om niet onnodig te reizen. In het noordelijk gelegen dorpje Hofsόs, waar ongeveer 200 mensen wonen, is men donderdag met groot geschut, waaronder een rupsgraafmachine, een enorme hoeveelheid sneeuw gaan verwijderen. Het dorpje ligt tussen een relatief steile helling en de zee. Een jonge man ontdekte op de helling boven het dorpje een enorme scheur van ongeveer 50 meter lang en 6 meter diep in de sneeuw, wat erop wees dat de sneeuwlaag al aan het verschuiven was. Hij heeft meteen actie ondernomen en in samenwerking met de autoriteiten is de omgeving afgesloten en is de vele sneeuw de zee ingeschoven.
In zuiden minder sneeuw
In het zuiden van het IJsland ligt aanzienlijk minder sneeuw, maar ook daar gelden op enkele plekken waarschuwingen voor lawines, want net als in het noorden ligt ook daar in de hogere delen van de bergen en fjorden een flinke sneeuwlaag, die gemakkelijk omlaag kan schuiven. Bronnen: Reykjavik Grapevine, Iceland Review, Weer.nl
