30-Daagse: lente eindigt koel en wisselvallig, zomerstart wel mooi?
Met een gemiddelde van 7,1 graden, is de lente van 2021 tot nu toe 1,8 graden kouder dan normaal verlopen, goed voor een voorlopig 34e plaats op de lijst van koudste lentes sinds 1901. Het is voor het eerst in 8 jaar tijd dat we zo’n koude lente meemaken. Toen, in 2013, was het nog iets erger. Die lente kwam met een gemiddelde temperatuur van uiteindelijk 7,3 graden op een 8ste plaats in de lijst van koudste lentes ooit uit. Nu stevenen we op een eindtemperatuur van 8 graden af, net geen 2 graden onder normaal en goed voor een 34e plaats in de eindrangschikking.De warmste lentes ooit blijven die van 2007, 2014 en 2011 met temperaturen van respectievelijk 11.7, 11.2 en 11.0 graden. Daar blijven we dit jaar ver vandaan. Qua regen en zonuren moet er nog wel wat gebeuren om in de buurt van de normalen terecht te komen. Met nog twee weken te gaan, zijn er wat dit betreft echter nog voldoende kansen om er iets aan te doen.
Verschil met vorig jaar groot
Het verschil met vorig jaar is groot. Toen beleefden we de zonnigste lente ooit, kwam de gemiddelde temperatuur op 10,3 graden uit en viel er duidelijk minder regen dan normaal. Hogedrukgebieden hadden de teugels in handen en storingen van de oceaan maakten nauwelijks kans.
Ook de afgelopen maanden speelden hogedrukgebieden een belangrijke rol, vandaar ook dat het tot nu toe vrij droog was, maar ze lagen op een voor Nederland ongunstige plek en brachten steeds weer golven met koude lucht onze kant op. Pas het afgelopen weekend kwam aan die situatie een einde. We moeten echter van zover komen, dat ook de huidige temperaturen in het algemeen nog beneden normaal liggen. Verder lijkt het weer vanaf nu wel een stuk wisselvalliger te worden.
Week 1: van maandag 17 mei tot en met zondag 23 mei
Op de weerkaarten zien we nog steeds het aloude hogedrukgebied in het noorden, in de buurt van IJsland en Groenland. Het drukt de straalstroom behoorlijk ver naar het zuiden, een straalstroom die nog eens wordt aangejaagd door een ander hogedrukgebied dat we in het Middellandse Zeegebied aantreffen. Lagedrukgebieden voelen zich in onze omgeving en boven Scandinavië goed thuis. Het weerbeeld ziet er de hele week dan ook erg wisselvallig en koel uit. Storingen bereiken ons gemakkelijk en vrijwel iedere dag regent het een tijdje of vallen enkele buien. Tussendoor is de zon slechts af en toe te zien. De meeste opklaringen komen in de nachten voor. Dan dalen de temperaturen tot tussen 5 en 8 graden. Overdag wordt het steeds tussen 13 en 16 graden.
Week 2: van maandag 24 mei tot en met zondag 30 mei
Zowel het hogedrukgebied in het noorden als dat in het zuiden wordt wat sterker. Daardoor lijkt het erop dat de straalstroom op de Oceaan geleidelijk de pas wordt afgesneden. Boven Noordwest- en Centraal-Europa snoert zich in de bovenlucht een put af. Dat is in deze tijd van het jaar niet meteen een gunstig scenario. Het betekent dat het relatief koele weer aanhoudt en dat nog steeds gemakkelijk buien kunnen ontstaan. Blijven zulke buien door een gebrek aan stroming in de bovenlucht langer op dezelfde plaats uitregenen, dan kan het ook behoorlijk nat worden. Tussendoor is de zon te zien, met name in de ochtenduren. In de nachten kan het tijdens opklaringen behoorlijk afkoelen. Overdag wordt het tussen 15 en 18 graden, vooral daar waar de zon schijnt.
Week 3: van maandag 31 mei tot en met zondag 5 juni
Het hogedrukgebied bij de Azoren lijkt zijn invloed verder naar het noorden uit te breiden, richting de Britse eilanden en onze omgevingen en mogelijk tot over Scandinavië. Tegelijkertijd zien we de temperaturen in de bovenlucht omhoog gaan. Voor de temperaturen op leefhoogte is van belang uit welke richting de wind waait. Door de koude voorgeschiedenis is het water van de Noordzee over een groot gebied kouder dan normaal. Waait de wind van zee, dan is de temperatuur in een brede kusstrook gematigd en wordt het alleen dieper in het binnenland aangenaam met temperaturen die ruim boven 20 graden kunnen uitkomen. Waait er een noordoostelijke of oostelijke wind, dan is het gebied met temperaturen tussen 20 en 25 graden een stuk groter. Komt dit allemaal uit, dan is hoe dan ook de wisselvalligheid even voorbij en zien we de zon een stuk vaker.
Week 4: van maandag 6 juni tot en met zondag 12 juni
Nog steeds wordt in onze omgeving een hogedrukgebied berekend, en de kansen dat de kern ervan boven Scandinavië ligt of juist boven onze omgeving houden elkaar ongeveer in evenwicht. Er is ook een wisselvalligere optie met een kans van rond 30 procent. Ook deze week kan de temperatuur overdag tot tussen 20 en 25 graden oplopen, met opnieuw de aantekening dat met name voor een brede kuststrook hierbij de precieze windrichting wel van groot belang is. Tegen het einde van de periode zou het opnieuw en tikkeltje koeler kunnen worden. Verder flink wat zon, maar als de wisselvallige optie uitkomt ook af en toe een regen- of onweersbui.
Samenvattend
Al met al ziet het er dus naar uit dat we in het nog resterende deel van de lente niet meer op een doorbraak van zonnig, stabiel en warm weer hoeven te rekenen. Daarvoor liggen de systemen die het weer in onze omgeving bepalen domweg op de verkeerde plaats. Tot het einde van mei lijkt het dan ook wisselvallig en aan de koele kant te blijven, met temperaturen overdag meestentijds beneden 20 graden en als het ’s nachts opklaart ook weleens een koude nacht ertussen.
Voor de eerste twee weken van de junimaand, de start van de meteorologische zomer van 2021 ziet het er beter uit. Dan komt een hogedrukgebied onze kant op en gaat mogelijk zelfs boven Scandinavië liggen. Gebeurt dit echt, dan komt de wisselvallige periode ten einde en breekt de zon veel vaker door. Afhankelijk van de precieze windrichting kunnen de temperaturen dan omhoog, vooral in het binnenland en bij een oostelijke tot noordoostelijke wind vrijwel overal. Temperaturen van tussen 20 en 25 graden zijn dan goed denkbaar en dat zou een mooie start van de zomer betekenen.
