Nederland even in de Sahara

We zagen het de afgelopen dagen al een klein beetje, maar vandaag is het wel heel duidelijk te zien. Gelig, oranje, bruin-achtig of soms zelfs rood; hoe je het ook noemt, de lucht heeft in elk geval een iets andere kleur dan normaal. Het is wat heiig, het lijkt een beetje vies. Het levert soms bijzondere beelden op.

'Het lijkt wel volle maan!'

We kregen al veel foto’s binnen (mailen kan naar foto @ weer.nl) van gekleurde Saharaluchten. ‘Het lijkt wel een zonsverduistering, het blauw is helemaal weg,’ zei Willy Bonnink. ‘Het lijkt wel volle maan!’ meldde Bert Houdijk bij deze foto van de zonsopkomst vanmorgen:

Hoewel de lucht er vandaag een beetje smoezelig uitziet, kan het zand er soms ook voor zorgen dat de zonsopkomst en zonsondergang juist extra spectaculair gekleurd worden, als dat stof door de laagstaande zon aangelicht wordt.

Wat doet dat zand hier?

Maar hoe kan dat nou, dat er hier ineens Saharazand in de lucht hangt? De Sahara is een enorme, droge, uitgestrekte vlakte, waar het flink kan waaien. Met een zandstorm kan het zand en stof tot kilometers hoogte de atmosfeer in worden geblazen. Daar kan het vervolgens duizenden kilometers afleggen - ook in onze richting. Dat is wat er nu gebeurt. Dennis legt het je uit:

Ook van boven te zien

Het gebeurt overigens wel vaker. Vorig jaar zomer hebben we het ook al eens gezien. Het is zelfs zo dat elk jaar ongeveer 800 miljoen ton stof opgepikt wordt door de wind uit woestijnen in Noord-Afrika en heel ergens anders op de wereld terecht komt. Het is nu zo veel stof tegelijk, dat je het op satellietbeelden heel goed kunt zien. Hieronder zie je een beeld van 18 februari, toen de grote stofmassa de lucht in kwam. Vervolgens is het eerst naar het westen geblazen, en toen via de Canarische eilanden helemaal naar West-Europa gekomen.

Beeld: NASA. De gigantische stofwolk boven Afrika is goed te zien. Dit is een samengestelde afbeelding met gegevens van drie verschillende doorgangen van de satelliet boven Noord-Afrika. Vandaar de zwarte strepen.

Minder blauw, wel warm

Later vandaag lijkt er de grootste hoeveelheid Saharastof in de lucht boven Nederland te zitten. De komende dagen lijkt de stofwolk even wat verder oostwaarts te trekken, maar we zullen het nog wel een paar dagen kunnen zien. De troebele lucht maakt natuurlijk ook dat de lucht er iets minder uitbundig blauw uitziet dan de afgelopen dagen. Maar als je bedenkt hoe ver dit zand heeft gereisd en waar het helemaal vandaan komt, kun je je ook goed voorstellen dat een heleboel warme lucht ons land tegelijkertijd ook heeft bereikt. Dus hoewel de zon de komende dagen wat vaker door een stoflaag heen moet schijnen, zullen de temperaturen er niet al te veel onder lijden.  

Schadelijk?

In principe is zo'n stofwolk niet per se schadelijk. Veel gebieden die regelmatig Saharazand over zich heen krijgen, profiteren er juist van. In de Amazone bijvoorbeeld, levert de Sahara door middel van dit reizende stof allerlei voedingsstoffen voor de vegetatie. Wel wordt de luchtkwaliteit natuurlijk wat slechter, ook bij ons is dat vandaag het geval. Mensen die een longaandoening hebben, kunnen er vandaag en de komende dagen echt last van hebben.

Alweer naar de wasstraat?

Door het winterse weer was het vorige week hartstikke druk in de wasstraten in Nederland. Al die auto’s met witte aanslag konden wel een schoonmaakbeurt gebruiken. Kunnen we nu dan meteen nog een keer, met al dat zand? Of zitten de tuinstoelen straks onder een laag bruine prut? Waarschijnlijk valt het mee. Het Saharazand wordt vooral hoger in de atmosfeer onze kant op gevoerd. Normaalgesproken komt het mee naar beneden wanneer het regent, maar dat gebeurt nu niet. Het is de komende dagen zo goed als droog. Maar wel nèt iets minder zonnig.

Foto: Nellie Bartels