Foto gemaakt door NASA - Vulkaan La Soufrière op Saint Vincent - Door de bewolking heen zie je de enorme aswolk van de vulkaan. Een satellietbeeld van vrijdag 9 april.
Foto gemaakt door NASAVulkaan La Soufrière op Saint VincentDoor de bewolking heen zie je de enorme aswolk van de vulkaan. Een satellietbeeld van vrijdag 9 april.
Nu

Nieuw monitoringstation op vulkaan Mount Scenery op Saba

Afgelopen weken was er op de Caribische eilandengroep Saint Vincent en de Grenadines al sprake van verhoogde seismische activiteit en vrijdagochtend kwam het op het grootste eiland Saint Vincent tot een explosieve uitbarsting van de vulkaan La Soufrière. Er steeg een bijna 8 kilometer hoge rookzuil op uit de krater. De vulkaan was al sinds 1979 niet meer actief. Niet ver daar vandaan, op een andere ‘actieve’ vulkaan in het Caribisch gebied, de Mount Scenery op het Nederlandse Saba, werd afgelopen week een nieuw monitoringstation geplaatst. Het KNMI kan daarmee de toestand van de vulkaan vanaf nu nog beter in de gaten houden.

Niet veel mensen weten dat we in Nederland ook een paar vulkanen hebben. De uitgedoofde zuidwalvulkaan ligt diep begraven in de Waddenzee, iets ten zuidoosten van Vlieland, en ongeveer 100 kilometer ten noordwesten van Texel ligt diep in de Noordzee de Mulciber vulkaan. Het gaat in beide gevallen om ruim 100 miljoen jaar oude, uitgedoofde vulkanen. Op Nederlands grondgebied bevinden zich echter nog twee vulkanen; namelijk de Mount Scenery op Saba en vulkaan de Quill op Sint Eustatius. Beiden worden actieve vulkanen genoemd, wat betekent dat ze in de afgelopen tienduizend jaar een keer zijn uitgebarsten. De kans dat dit binnenkort weer gebeurt is klein, maar desondanks worden ze goed in de gaten gehouden. Vulkanische onrust kan met de juiste meetapparatuur namelijk tijdig worden opgespoord en op Mount Scenery is afgelopen week door het KNMI een gloednieuw monitoringstation geplaatst.

Apparatuur te voet naar boven

De apparatuur is met een totaal gewicht van bijna 2000 kilo door mariniers van Defensie te voet de vulkaan op gedragen. Het nieuwe station ligt namelijk op een lastig te bereiken plek, op de flank van de vulkaan op 300 meter hoogte, en wegen zijn er niet. Meerdere keren per dag liepen de mariniers driehonderd hoogtemeters, bepakt met apparatuur, maar ook vele zware zakken betonmortel om de constructie goed vast te zetten en eigen drinkwater. Op Saba heerst namelijk een vochtig klimaat en de temperatuur loopt er overdag al snel op tot een graad of 30.

Monitoringstation

De apparatuur bestaat uit een seismometer en een GNSS – Global Navigation Satellite System. Deze laatste gebruikt dezelfde techniek als een navigatiesysteem in de auto. Je kunt er tot op de millimeter nauwkeurig de positie van een bepaald punt mee vaststellen. Hiermee kan eventuele vervorming van de vulkaan worden gemeten. De seismometer registreert lokale en regionale aardbevingen en de data zal worden gebruikt voor tsunamiwaarschuwingen. Het systeem is voorzien van zonnepanelen voor stroom en een satellietschotel voor datacommunicatie. Het gaat dus volledig zelfstandig opereren.

Vulkaan La Soufrière

In dezelfde groep vulkanen in het Caribisch gebied kwam het afgelopen vrijdag tot een explosieve uitbarsting. Na een inactieve periode van ruim 40 jaar barstte de vulkaan La Soufrière in het noorden van het Caribische eiland Saint Vincent uit. In december was er al sprake van verhoogde seismische activiteit bij de vulkaan, waarna wetenschappers rekening hielden met een mogelijke eruptie. Het exacte moment van uitbarsting is altijd lastig te voorspellen, maar afgelopen donderdag nam de activiteit dermate sterk toe, dat meer dan 16.000 inwoners in het noordelijke deel van het eiland geëvacueerd moesten worden. Het kwam de vrijdag erna daadwerkelijk tot een grote uitbarsting en deze heeft de hele dag verder nog aangehouden. Ook nu rommelt de vulkaan nog steeds en volgens wetenschappers kunnen de bevingen nog weken of maanden aanhouden.

Vulkanische boog

Saint Vincent en de Grenadines bestaat uit één groter eiland - Saint Vincent - en ten zuiden daarvan talrijke kleine eilandjes - de Grenadines. De eilandengroep ligt, net als andere eilanden in de Kleine Antillen, op een vulkanische boog in het oostelijke deel van het Caribisch gebied. La Soufrière is de enige actieve vulkaan op Saint Vincent en is sinds 1718 vijf keer groots uitgebarsten. In 1902 kwamen daarbij meer dan duizend mensen om het leven.

Bronnen: KNMI, Saba News, Weer.nl

Britta van GendtMeteoroloog