Overleeft de vorst het weekend?

De tweestrijd van de giganten dus. Hij is deze winter al eerder gevoerd, bij voorbeeld toen het om het invallen van de huidige vorst ging. Op dat moment was het Europese rekenmodel de duidelijke winnaar. Terwijl het Amerikaanse model de inval van de vorst lange tijd er niet of zelfs maar een beetje in had, bouwden de Europese kaarten rustig en consistent verder aan de winterinval die er uiteindelijk ook is gekomen. We weten allemaal nog wel hoe dat ging. En inmiddels lijkt het erop dat Amerikaanse berekeningen ook nu opnieuw naar die van het Europese rekenmodel opschuiven. Het lijkt een trend te zijn.

Komt er dooi na het weekend?

De focus ligt nu dus de periode, direct na het weekend. Dat de vorst in ieder geval tot en met zondag nog aanhoudt, lijkt wel duidelijk. Eigenlijk alle modellen gaan daarvoor. In de nachten kan het op veel plaatsen streng tot zeer streng vriezen met temperaturen die misschien wel ergens één of meerdere keren in de richting van -18 graden gaan. Overdag wordt het tussen -2 en -5 graden en lijkt het tot en met zondag een aantal dagen voluit zonnig te blijven. Het ijs groeit en we kunnen op steeds meer plaatsen schaatsen. Dat zijn nog eens heerlijke vooruitzichten.

Belangrijk bij het weer van de komende dagen is een hogedrukgebied waarvan de kern boven Scandinavië ligt en dat steeds sterker wordt. Zaterdag lijkt de luchtdruk in de kern boven het zuiden van Noorwegen tot iets boven 1045 hPa op te lopen. Daarmee is het een grote jongen dus. Tegelijkertijd komt midden op de Oceaan een groot lagedrukgebied te liggen. Zachte lucht aan de zuidflank van dit lagedrukgebied wordt met een zuidwestelijke wind in de richting van het Europese continent geduwd en komt in het weekend ook bij Nederland in de buurt.

Titanengevecht

Daarna zien we de onduidelijkheid ontstaan. Er komt een titanengevecht tussen het lagedrukgebied op de Oceaan enerzijds en het hogedrukgebied boven Scandinavië anderzijds. Daar waar het Europese model het hogedrukgebied zich bij ons wat naar het oosten liet terugtrekken, wist het hogedrukgebied in de Amerikaanse visie van geen wijken. Tot nu toe. Volgens de Europese berekening draait de wind bij ons op zondag al naar het zuiden, waarbij tegelijkertijd de kou in de bovenlucht helemaal wordt verdreven. Na wat lichte vorst in de nacht naar maandag is het vanaf maandag overdag dan gedaan. De temperaturen komen boven nul en de dooi zet overtuigend in.

Het Amerikaanse model zag de gebeurtenissen op een iets andere manier, maar is inmiddels ten langen leste dan toch maar bijgetrokken. Ook hier gaan het hoge- en het lagedrukgebied de strijd met elkaar aan. Gaf het hogedrukgebied bij de Amerikanen eerst geen krimp, in de nieuwste run lijkt hetzelfde als in de berekeningen van het Europese model te gebeuren. Eerst dus een naar zuid draaiende wind die de bovenluchtkou opruimt, daarna vanaf maandag een heel geleidelijk inzettende dooi, al gaat dit bij de Amerikanen nog wel langzaam.

Extra berekeningen

Nu weten meteorologen als geen ander dat je niet alleen op een hoofdberekening een weersverwachting kunt maken. Behalve naar die hoofdberekeningen, kijken we daarom ook naar een heel pakket aan andere berekeningen, die meer inzicht geven in hoe goed de hoofdberekening erop zit. Zowel bij het Amerikaanse als bij het Europese model wordt dit gedaan, bij het Amerikaanse met 31 berekeningen en bij het Europese model zelfs met 50 berekeningen.

Als je die pakketten naast elkaar legt, dan zie je dat de beide modellen elkaars zowel de koude als de zachte optie laten zien. Ook in het Europese model is er een groep die de vorst na het weekend door laat gaan. Met een beetje fantasie maakt die 35 procent van het totaal uit, de andere 65 procent gaan voor de inval van de dooi die ook de hoofdberekening berekent. Het grappige is dat de hoofdberekening en controlerun dan weer bij de groep horen die de vorst uiteindelijk, later volgende week laat terugkomen.

In de extra berekeningen van het Amerikaanse model zien we de doorbraak van de dooi nu in 75 procent van de berekeningen terug, het aanhouden van de vost in de andere 25 procent.

Wat gaat er gebeuren?

Wat gaat er nu precies gebeuren? Het zal moeten blijken. Opvallend is dat het Europese model in zijn berekening voor de komende 6 weken, zoals die dinsdag beschikbaar kwam, ook voor volgende week een drukpatroon laat zien dat een aanhouden van de kou met nog een week zeker mogelijk maakt. In die zin spreekt het zijn eigen dagelijkse weermachine dus een beetje tegen. Verder zijn de beide weermodellen het er nu over eens dat het maandag op de overgang met de zachtere lucht ook een tijdje kan sneeuwen of zelfs ijzelen.