Foto gemaakt door Hans Janssen - Opnieuw is er lokaal sprake van wateroverlast en dat is zeker niet voor de eerste keer dit jaar.
Foto gemaakt door Hans JanssenOpnieuw is er lokaal sprake van wateroverlast en dat is zeker niet voor de eerste keer dit jaar.
Nu

Recordaantal dagen met zware neerslag door klimaatverandering

Zware regenbuien hebben vandaag vooral in het noorden van het land opnieuw voor heel veel regenwater gezorgd. Het KNMI-station in Stavoren mat tot nu toe een neerslaghoeveelheid van 87,3 mm. Ook in de omgeving van Heerenveen is op grote schaal 50 tot 80 mm aan regen gevallen. Daarmee is vandaag de 15e dag deze zomer dat er ergens in ons land meer dan 50 mm regen valt, een record. Ook het aantal dagen met zware neerslag (>50 mm) dit jaar is met 17 het hoogste ooit gemeten.

Gisterenavond trokken vanuit het zuiden enkele pittige buien het land binnen. Op de meeste plekken in het zuiden en midden viel gisterenavond en afgelopen nacht 5 tot 20 mm. Echter, vannacht kwamen de buien tot stilstand boven het noorden en noordwesten van het land en ook vanochtend bleef een groot gebied met stevige regen daar hangen. De oorzaak is een klein lagedrukgebied boven het noorden van Nederland dat vannacht is ontstaan en daar een groot deel van de dag is blijven liggen.

In het gebied met buiige regen heeft het vooral in delen van Friesland langdurig hard geregend. Het automatische weerstation van het KNMI in Stavoren registreerde tot nu toe 87,3 mm aan neerslag. Dat is daar sinds ten minste 1990 niet meer voorgekomen. De maximale neerslagsom in één dag die het automatische weerstation in Stavoren heeft gemeten was namelijk 64,6 mm op 23 augustus 1998. Enkele weerstations ten zuidoosten van Stavoren meldden zelfs een neerslagsom van rond of iets boven de 100 mm. In de omgeving van Heerenveen is op veel plekken ook tussen de 60 en 90 mm aan regen gevallen.

Recordaantal dagen met zware neerslag

Nu er vandaag wéér een dag is geweest met 50 mm neerslag of meer - en de daarmee gemoeide wateroverlast tot gevolg - is er sprake van een recordaantal dagen met zware neerslag. Deze zomer zijn er al 15 dagen geweest met op minstens één van de 325 neerslagstations van het KNMI meer dan 50 mm aan regen. Het vorige record stond op 14 dagen, gemeten in 2006. In 2001 en 2002 waren er 12 dagen met zware neerslag en in 1917, 1969 en 2014 in totaal 11 dagen. Vorige zomer werden er 10 dagen met lokaal meer dan 50 mm aan regen gemeten.

Ook het jaarrecord is verbroken met nu al 17 dagen waarop lokaal meer dan 50 mm regen is gevallen. Waarschijnlijk zal het aantal dagen met zware neerslag nog oplopen, aangezien de herfst zeker in de kustgebieden gemiddeld het natste seizoen is. Het vorige record was 16 dagen, gevestigd in 2006. In 2001 en 2014 kwam het op 14 dagen tot zware neerslag. Vorig jaar kwam het - net als in 1917, 2002 en 2016 - tot 13 dagen met 50 mm of meer.

Klimaatverandering zorgt voor vaker hevige buien

Eind vorige eeuw was het jaarlijkse gemiddelde nog 5 dagen met zware neerslag en begin vorige eeuw lag dit aantal nog lager. Deze eeuw is dat gemiddelde verdubbeld tot 10 dagen met zware neerslag. Uit onderzoek van Weer.nl bleek recent dat het aantal dagen met zware neerslag 145,5% is gestegen ten opzichte van een eeuw geleden.

In de 20ste eeuw waren er vijf jaren met meer dan 10 dagen ergens in ons land 50 mm neerslag of meer. Deze eeuw zijn er al negen van die jaren, een explosieve toename en dat hebben we te danken aan de klimaatverandering. Door de opwarmende Aarde kan de lucht namelijk meer waterdamp bevatten. Per graad opwarming produceert een regenbui ongeveer 12% meer neerslag. Inmiddels is het klimaat in ons land al met 1,5 graad opgewarmd. Een bui die begin vorige eeuw dus nog zo'n 40 mm aan regen gaf, zorgt nu al voor 45 tot 50 mm aan regen. Met het verder opwarmen van de Aarde zal het aantal dagen met zware neerslag steeds verder toenemen.

Jelmer van der GraaffMeteoroloog