Regionaal (dichte) mist

Hoewel het aantal dagen met mist of nevel de afgelopen decennia door de steeds schonere lucht en de toename van westenwinden flink is afgenomen, komt het vooral in de herfst en winter nog steeds wel geregeld voor. De kans op mist is het grootst tussen oktober en januari, de late herfst en winter. Soms wordt een mistveld aangevoerd vanaf de Noordzee of vanuit Duitsland (advectieve mist), maar vaker zien we stralingsmist die tijdens vrij heldere en rustige nachten ontstaat.

Uitstraling

Met het herfstseizoen voor de deur, dat op 22 september van start gaat, kwam het de afgelopen nachten en vroege ochtenden al geregeld tot (dichte) mist. De aardbodem is na de zomer nog behoorlijk warm, maar tijdens heldere nachten met ook weinig wind kan het in deze tijd van het jaar alweer flink afkoelen. De grond verliest tijdens zo’n nacht zijn warmte door uitstraling, waardoor zowel de grond als de luchtlaag erboven afkoelen. Omdat warme lucht meer vocht kan bevatten dan koude lucht, raakt de lucht op een bepaald moment verzadigd en vormt zich als het ware een wolk aan de grond, ofwel mist.

Mist of (zeer) dichte mist

We hebben het officieel over mist als je minder dan een kilometer ver kunt kijken. Loopt het zicht terug tot minder dan 200 meter, spreken we over dichte mist, en bij minder dan 50 meter zicht is sprake van zeer dichte mist. Vooral bij grootschalige mist en regionale dichte mist wordt door het KNMI vaak code geel afgegeven, wegens de vaak verkeersbelemmerende omstandigheden.

Mist in het verkeer

Mist in het verkeer kan namelijk hinderlijk en gevaarlijk zijn, vooral dichte tot zeer dichte mist. Van het ene op het andere moment rij je met je auto zo’n mistveld of mistbank in, waardoor je zicht plotseling sterk afneemt. Je eerste reactie is dan natuurlijk je snelheid aanpassen. Die vaak redelijk onverwachte vermindering van je snelheid heeft de auto achter je misschien niet meteen in de gaten, wat soms tot gevaarlijke situaties op de weg kan leiden, want je hebt je mistlampen meestal niet meteen aan.

Mistverlichting

Maar wanneer mag je je mistverlichting eigenlijk gebruiken? En hoe bepaal je zo snel of je de voor- en/of achterverlichting moet aanzetten. Simpel, je kijkt hiervoor naar de hectometerpaaltjes die in het hele land langs de wegen staan. Kijk je vooruit en zie je er nog minstens twee? Dan hoeven de mistlampen nog niet aan. Zie je er nog maar eentje? Dan is je zicht dus minder dan 200 meter (dichte mist) en mag je het mistlicht aan de voorkant van je auto aanzetten. Is geen enkel hectometerpaaltje voor je meer zichtbaar? Dan is het zicht in ieder geval minder dan 100 meter. Als je echt geen hand meer voor ogen ziet, mag je de mistverlichting aan de achterkant van je auto gebruiken, officieel pas bij minder dan 50 meter zicht, ofwel zeer dichte mist.

Lost van onderaf ook weer op

Net zoals de mist vanaf de grond ontstaat, lost het ook weer vanaf de onderkant op. De zonnestralen, zichtbaar of niet, moeten eerst door de (dikke) mistlaag heen branden om vervolgens de grond weer iets op te warmen. Met het opwarmen van de grond warmt heel geleidelijk ook weer de luchtlaag erboven op, waarna de mist van onderaf langzaam zal oplossen en dus verdwijnen. Als je in de auto zit, kun je dit soms mooi zien. Je rijdt dan onder de (optrekkende) mistlaag door. Soms wordt de lucht daarboven meteen strakblauw, maar soms gaat de mist ook over in laaghangende bewolking en blijft het nog een tijdlang grijs. In deze tijd van het jaar wordt de zon namelijk steeds minder krachtig, waardoor het de zon veel meer moeite kost om die grijzigheid weg te branden. Op zo’n dag met vrij hardnekkig ochtendgrijs kan het weer dan ineens toch flink tegenvallen. Vandaag lijkt dit halverwege de ochtend wel te gaan lukken, waarna de zon zich op steeds meer plaatsen zal laten zien!