Ruim 100 mm veroorzaakt spectaculaire stijging Maas

Vanochtend worden de ruim 300 officiële neerslagmeters van het KNMI geleegd en moet duidelijk worden of deze dag bij de natste julidagen sinds 1901 hoort. Om in de landelijke top-10 te komen moet op één meetpunt tenminste 102 mm zijn gevallen in het afgelopen etmaal. Officieel was 13 juli 2019 de natste julidag ooit, met op het KNMI-meetpunt in Steenwijksmoer 132,5 mm. Op 28 juli 2014 werd op weerstation Deelen maar liefst 131,6 mm gemeten.

Ook vandaag en morgen kans op overstromingen en modderstromen

Code oranje blijft tot en met donderdag van kracht voor de provincie Limburg. Zowel vandaag als morgen kan regionaal weer 50 tot 100 mm naar beneden komen, terwijl de bodem nu al verzadigd is. In drie dagen tijd kan ruim 150 mm vallen tot plaatselijk zelfs 200 mm, terwijl normaal 80 mm valt in de hele maand juli. Water stroomt weg via de straten en de wegen, terwijl het riool en de sloten al vol water zitten. Zeker in de heuvels kunnen net als gisteren weer overstromingen ontstaan en zelfs modderstromen. De A79 bij Heerlen stroomde gisteren onder water en staat nog steeds blank.

Vermoedelijk zal het water nog verder stijgen, omdat beekjes verder buiten hun oevers dreigen te treden. Inwoners onderaan de heuvels zullen hun zandzakken dus nog nodig hebben. De brandweer heeft gisteren al drie mensen gered uit de historische Oliemolen in Heerlen. De oude boerderij ligt onder aan een heuvel, van waaruit water kolkend naar beneden stroomde. De Oliemolen kwam daardoor 1,5 meter onder water te staan.

Niet alleen in Limburg blijft het nat, ook in Twente en de Achterhoek neemt vanaf vanavond de kans op wateroverlast toe. Daar zou 30 tot 70 mm kunnen vallen. Daarbij kan het ook onweren. De buien horen bij een lagedrukgebied dat rondtolt boven Duitsland. Het westen en noorden blijven buiten schot, daar breekt vanaf morgen de zon flink door en is het zo goed als droog, met wel een stevige noordwestenwind.

Maas bereikt mogelijk recordhoogte voor de zomer

Beekjes kunnen deze dagen buiten hun oevers treden en in de heuvels kunnen daardoor modderstromen en overstromingen ontstaan. Zo is de Geul in Gulpen in korte tijd 2 meter gestegen, met wateroverlast als gevolg. Ook kunnen we een piek in de waterstand van de grote rivieren verwachten, waardoor de uiterwaarden onder water kunnen lopen. Dit is in de zomer bijzonder. De afvoer van de Maas stijgt vandaag tot boven 1000 m3/s en morgen komen we op ruim 2000 m3/s uit. Ter vergelijking, gisteren was de afvoer circa 50 m3/s en de Maas zal daardoor op sommige stukken 6,5 meter stijgen!

De extreem snelle stijging wordt mede veroorzaakt door de overvloedige regenval in Duitsland en België. Daar is ook ruim 100 mm gevallen en blijft het regenen. In juli 1980 was er voor het laatst een afvoer van 2000 m3/s in één van de zomermaanden en dit was ook een record sinds 1911. De kans is groot dat de waterstand morgen nog wat hoger uitkomt! Vanaf 1000 m3/s overstromen de eerste uiterwaarden en bij 1600 m3/s treedt grootschalige overstroming op. Boeren moeten dus snel in actie komen om hun dieren van de uiterwaarden te halen. Ook vakantiegangers moeten snel hun tent pakken.

Ook de Rijn stijgt flink. De afvoer bedraagt nu nog circa 3600 m3/s, maar gaat omhoog richting 5000 m3/s. Dit is geen zomerrecord, in 1980 werd 6500 m3/s afgevoerd. Wel is het de hoogste waterstand in juli sinds 1980 en sinds 1901 kwam de waterstand van de Rijn in juli slechts 5 keer boven 4000 m3/s uit.

Vanaf vrijdag knapt het op

Pas op vrijdag verdwijnen de zware buien uit de oostelijke helft van het land, maar pas in het weekend wordt het helemaal droog en gaan we de zon weer vaker zien. Het wordt dan aangenaam zomerweer, met 22 tot 26 graden is het wat warmer dan vandaag, morgen en vrijdag. De zware buien verdwijnen dan uit heel West- en Centraal-Europa, waardoor de waterstanden weer zullen dalen.