Foto gemaakt door Ben Saanen - Een prachtige zonsopkomst vanmorgen. Morgenrood brengt water in de sloot?
Foto gemaakt door Ben SaanenEen prachtige zonsopkomst vanmorgen. Morgenrood brengt water in de sloot?
Nu

Vanmiddag stevige buien, windstoten en onweer op koufront

Vandaag begint de dag op veel plekken met een waterig zonnetje. Vanmiddag verdwijnt de zon steeds vaker omdat de bewolking vanuit het westen dikker wordt. De zuidelijke wind trekt dan aan. Vervolgens komt later vanmiddag een fel koufront over, waarbij veel neerslag kan vallen in korte tijd. Daarbij komen ook stevige windstoten en mogelijk onweer voor.

De situatie is als volgt. Er ligt een lagedruk boven Ierland. Rondom een lagedrukgebied stroomt de lucht - op het noordelijk halfrond - tegen de klok in. Er wordt dus koude lucht vanuit het noorden om het lagedrukgebied heen gedraaid. Voor het lagedrukgebied uit, in onze omgeving, staat een zuidelijke wind, waardoor er juist (zeer) zachte lucht onze kant op komt; in het zuidoosten wordt het vandaag lokaal maar liefst 18 graden!

Door die verschillende luchtmassa's zo vlak bij elkaar, ontstaat er een groot temperatuurverschil. De grens tussen de warme en koude luchtmassa, die nu nog ten westen van ons land ligt, noemen we het koufront.

Stijgende luchtbewegingen op een koufront

Koude lucht is zwaarder dan warme lucht. Hierdoor drukt die koude lucht vanuit het westen zich onder de warme lucht. Die warme lucht wordt geforceerd te stijgen. Hoger in de atmosfeer is het kouder, dus het vocht in die warme, stijgende lucht condenseert. Er vormen zich wolken en buien. Vaak kenmerkt een koufront zich dan ook duidelijk op een satelliet als een relatief smalle, maar uitgestrekte lijn van bewolking.

Hoe hevig het koufront uitpakt, hangt af van verschillende zaken, zoals hoe groot het temperatuurverschil is, maar ook hoe de situatie in de bovenlucht is. Onderdrukt de stroming in de bovenlucht de vorming van kilometershoge wolken? Of is de situatie juist zo dat het de buienvorming nog eens extra aanzwengelt?

Vanmiddag zware buien, windstoten en lokaal klap onweer

In het front dat vanmiddag overtrekt, zijn de omstandigheden zodanig dat we te maken krijgen met een echt felle buienlijn. Door het nog relatief warme zeewater en de warme luchtmassa boven het land is de atmosfeer zelfs een beetje onstabiel van opbouw, waardoor het koufront vooral langs de kust gepaard kan gaan met een klap onweer. Met de koude lucht die uit de buien naar beneden dendert, worden ook windsnelheden van hoger in de atmosfeer naar het aardoppervlak gemixt, waardoor er rondom en tijdens het overtrekken van de buienlijn nog eens pittige windstoten kunnen voorkomen, lokaal tot zo'n 75 km/uur.

De zware buienlijn trekt rond 14:00 het westen van het land binnen. De zwaarste neerslag arriveert nog wat later. De buienlijn trekt in de late middag en aan het begin van de avond over het land. Lokaal laat front tot 20 mm water achter.

Volgende week koeler

Met het overtrekken van het koufront komen we dan uiteindelijk dus in de koelere luchtmassa terecht. Daar blijven we komende week in, en daarmee maken de relatief hoge temperaturen plaats voor waarden meer rond de normaal van de tijd van het jaar. De maxima liggen komende week tussen de 10 en 13 graden en van tijd tot tijd kan er een bui voorkomen.

Daan van den BroekMeteoroloog