Waar zijn de wespen?

Je zit er waarschijnlijk niet echt op te wachten, maar het is wel opvallend: we zitten in het hoogtepunt van de wespentijd, maar je ziet ze nauwelijks. Honderden mensen reageerden deze week op onze website op de vraag over wespen. Maar liefst 70 procent gaf aan dat ze nog nauwelijks wespen hadden gezien dit jaar. Hoe kan dat?

Daarvoor moeten we eens kijken naar de levenscyclus van wespen, en wat daarvoor nodig is. Je raadt het al: het heeft alles met het weer te maken. En de zomer is dit jaar niet het enige seizoen dat dit keer wat ongebruikelijk verloopt, vergeleken met voorgaande jaren.

Het begon al in de winter. Normaalgesproken sterven de meest wespen in de winter, omdat er dan simpelweg geen voedsel meer voor ze is. De koninginnen overleven het wel: zijn gaan in een diepe winterslaap en worden weer eens wakker als de temperaturen weer stijgen. Nu zagen we de afgelopen jaren dat steeds meer wespen het langer volhielden, omdat de winters helemaal niet meer zo koud waren. Tot diep in november waren ze vaak nog volop actief en bleven zich voortplanten.

Sneeuwballen

Zo leek het afgelopen winter opnieuw te gaan, totdat het uiteindelijk toch nog koud werd. Terwijl wij genoten van schaatstochten op natuurijs en sneeuwballengevechten hielden, legden mogelijk veel wespen(koninginnen) toen alsnog het loodje. Dat kan de eerste klap geweest zijn.

Te koud en te nat

Toen werd het lente. Normaalgesproken de tijd dat de nesten gebouwd worden, de eitjes gelegd en de larven verzorgd worden. Uiteraard is dat allemaal afhankelijk van de voedselvoorraad. Een wesp leeft voornamelijk van kleine insecten, en die zijn er vooral als het warmer en zonniger wordt. Maar ja, misschien weet je het nog: ook het voorjaar verliep nogal anders dan voorgaande jaren. De drie lentemaanden van 2021 gingen de boeken in als opvallend koud en nat. Dat betekent ook dat er minder te eten voor wespen was, en daardoor zou het kunnen dat heel veel larven het toen al niet hebben overleefd.

Hoogtijdagen

Dat zou opnieuw een flink kleinere wespenpopulatie kunnen hebben betekend. Inmiddels zijn we al vergevorderd in de zomer. Nu zouden de wespen ongeveer hun hoogtijdagen moeten beleven. Normaliter zijn alle larven inmiddels uitgegroeid tot volwassen wespen, en is het rond de nesten een drukte van belang met al die beestjes die op zoek gaan naar zoetigheid. Maar na een flink zomerse opleving in juni, is ook het weer in de rest van de zomer niet echt ideaal geweest. Vooral wat betreft de neerslag.

Regen

Want naast het natte voorjaar was het ook in de zomer tot nu toe nogal vaak nat. Als het regent, kunnen wespen eigenlijk niet uitvliegen, of niet terugkeren naar hun nest. Ze raken gedesoriënteerd of worden geveld door een regendruppel. Ze moeten dus schuilen, en wachten tot de omstandigheden beter worden. Maar dat gebeurde maar mondjesmaat. Ook dat zou wel eens een hoop wespen het leven gekost hebben.

En nu is het eind augustus, en hebben veel mensen nog maar nauwelijks wespen gezien. Het is natuurlijk wel prettig dat ze niet met z’n allen in je blikje cola kruipen. Wat je ook moet bedenken: met het wisselvallige weer zitten we zelf natuurlijk ook veel minder buiten. Ook daar kan een deel van de verklaring inzitten: er worden simpelweg minder wespen waargenomen. In de zomers dat je voortdurend met een ijsje langs het zwembad zat, merkte je er natuurlijk veel meer van.

Desalniettemin lijkt het in alle opzichten en in alle seizoenen een slecht jaar voor de wesp. Een opleving zou nog kunnen komen als we een knaller van een nazomer krijgen, maar dat lijkt voorlopig nog niet in de kaarten te zitten. En al hebben wespen wel degelijk hun nut in de natuur: voor veel mensen is dit toch een gevalletje 'elk nadeel heb z'n voordeel'. Toch?