Foto gemaakt door Jeffrey Mustard - VS - Het proces dat tot kunstmatig opgewekte regen leidt.
Foto gemaakt door Jeffrey MustardVSHet proces dat tot kunstmatig opgewekte regen leidt.
Nu

Westen VS probeert kunstmatig regen op te wekken

Het westen van de Verenigde Staten kampt al jaren met een aanhoudende droogte, voor verschillende staten een reden om te experimenteren met interventiemethodes die regen kunnen stimuleren. De gebruikte methode is omstreden en de effectiviteit ervan moeilijk te bewijzen.

"We hebben niet veel winterregen of sneeuw gehad, wat zorgwekkend is", zegt Brian Fuchs, klimatoloog bij het National Drought Mitigation Centre in The Guardian. "Het ziet ernaar uit dat het een heel moeilijk jaar gaat worden. Dan heb ik het over toenemende brandgevaren, waterbeperkingen en ook de gevolgen voor ecosystemen, zoals de wilde dieren die leven in kleine rivieren en beken."

Zorgen over de aan klimaatverandering toegeschreven droogte die problemen voor landbouwirrigatie en slinkende drinkwatervoorraden oplevert hebben acht westelijke staten, waaronder Utah, Arizona, Colorado en New Mexico, ertoe aangezet om te kijken naar een vorm van weersverandering, ‘cloud seeding’ ofwel het inzaaien va wolken genaamd, om erger te voorkomen.

Zilverjodide

Bij cloud seeding voegen vliegtuigen of drones kleine deeltjes zilverjodide, die een op ijs lijkende structuur hebben, aan wolken toe. Waterdruppels clusteren zich rond de deeltjes, waardoor de structuur van de wolken verandert en de kans op neerslag groter wordt.

"Cloud seeding is een aangemoedigde technologie die Wyoming kan gebruiken voor ons noodplan om droogte te bestrijden", zegt Julie Gondzar, projectmanager voor het waterontwikkelingsbureau van die staat. "Het is een goedkope manier om water aan onze bassins toe te voegen, in kleine, stapsgewijze hoeveelheden gedurende lange perioden. En het is een effectieve manier om in te zetten in door droogte geteisterde gebieden, zonder negatieve gevolgen voor het milieu.

Omstreden methode

Volgens Weer.nl is het inzaaien van wolken met zilverjodide echter een zeer omstreden methode waarvan bovendien de effectiviteit nauwelijks te bewijzen is. Er werd in de jaren 30 van de vorige eeuw in ons land al ervaring mee opgedaan. Vliegtuigen van de luchtmacht bestrooiden toen wolken in het westen van Nederland met een mengsel van koolzuursneeuw en ijs. Later vielen er op diverse plaatsen enkele tientallen millimeter aan neerslag.

Was de proef daarmee een succes? Waarschijnlijk niet. Latere onderzoeken hebben uitgewezen dat die regen ook zonder het bestrooien van de wolken wel gevallen zou zijn. Het lastige is dat wolken, als ze zelf niet in staat zijn om neerslag te produceren, maar weinig water bij zich hebben. Bestrooi je dergelijke wolken met zilverjodide, dan kan er een klein beetje regen vallen, maar het is zo weinig dat het geen zoden aan de dijk zet. Brengen de wolken wel voldoende water met zich mee, dan zal het ook vanzelf regenen, zonder dat de wolken met zilverjodide bestrooid hoeven te worden.

Het kleine beetje regen dat valt verdampt meteen

Kleine beetjes regen zetten hoe dan ook geen zoden aan de dijk in de gebieden waar ze opgewekt zouden kunnen worden, omdat de verdamping daar veel hoger is dan de regen die je kunstmatig zou kunnen produceren, als dat al zou lukken. Het beetje dat dan valt, is zo weer weg. Vaak binnen een uur na het vallen ervan al. Het is ook daarom dat de getroffen gebieden nu zo droog zijn.

Zilver is op zichzelf niet schadelijk voor het milieu, maar de gebruikte zilverjodide verbinding is net zo giftig als lood. Verder moet je steeds met vliegtuigen de lucht in om wolken met zilverjodide te bestrooien. Telkens weer. Het weer is nu eenmaal een dermate grootschalig en ook dynamisch proces dat je enorme hoeveelheden zilverjodide moet gebruiken om een verschil te kunnen maken.

Anti-hagel kanonnen

Het kunstmatig opwekken van regen valt in de categorie hagel bestrijden met anti-hagel kanonnen. Al eeuwenlang geloven mensen dat die techniek effectief kan worden ingezet. Evenzo vaak is bewezen dat het inzetten van de kanonnen geen enkel nut heeft, behalve misschien het placebo-effect voor de gebruikers ervan. Anti-hagelkanonnen kosten een duit met geld. Een echte kostenbesparing kun je alleen dan bereiken door ze niet aan te schaffen en je te richten op technieken die de gewassen tegen hagelstenen kunnen beschermen, zoals netten. Daarvan is de effectiviteit wel bewezen.

ANP/Weer.nl

Reinout van den BornChef Redactie