Foto gemaakt door Patrick Kelley. - Noordpoolgebied - Zeeijs in het noordpoolgebied.
Foto gemaakt door Patrick Kelley.NoordpoolgebiedZeeijs in het noordpoolgebied.
Nu

Zeeijs noordpool doet het redelijk goed

Ondanks dat er de afgelopen weken veel kou vanuit het noordpoolgebied naar het zuiden is weggestroomd, is het zeeijs op de meeste plaatsen nog tot een redelijk niveau aangegroeid. Er zijn, zoals de laatste jaren steeds, wel tekorten van ongeveer 1 miljoen vierkante kilometer, maar vergeleken met vorig jaar is de situatie maar iets slechter en vergeleken met de andere jaren sinds 2013 ligt er op dit moment zelfs iets meer aan zeeijs.

Daar waar het zuidpoolgebied een groot continent is, bestaat de noordpool voornamelijk uit zeeën die tot voor een aantal jaren eigenlijk het hele jaar door met zeeijs bedekt waren. Doordat het in het noordpoolgebied veel warmer is geworden, is dat ijs tegenwoordig echter veel dunner dan vroeger. Tijdens de zomermaanden raakt een steeds groter deel van de zeeën in het arctische gebied zijn zeeijs kwijt. In de herfst en vooral in de winter moet dit dan weer terugvriezen.

Eerst waren er laagterecords

Dat terugvriezen, kost steeds meer tijd. In het afgelopen najaar tot in de vroege winter aan toe werden dan ook nieuwe laagterecords gemeten. Inmiddels is de situatie beter, mede door de kou van de laatste tijd in Siberië, het Verre Oosten en in het gebied van de Barentszzee. Op die plaatsen is er flink wat zeeijs bijgekomen, al gaat het hier zoals ieder jaar wel om dun eerstejaars ijs dat in de veel warmere zomermaanden over het algemeen weer makkelijk wegsmelt.

De ijssituatie van dit moment in het noordpoolgebied.

Grote delen van Canada hebben deze winter juist een erg warme periode achter de rug. Op een gegeven moment viel zelfs in het uiterste noorden van Canada regen op de sneeuw. Dat is voor die gebieden heel erg uitzonderlijk. De warmte in Canada is er de oorzaak van dat in de wateren ten oosten van het land nu een groot tekort aan zeeijs is opgebouwd. Hetzelfde geldt voor het gebied ten westen van Groenland. Ook op andere plaatsen in het noodpoolgebied zijn er nog wel tekorten, maar die zijn relatief klein vergeleken met wat er in andere jaren af en toe is gemeten.

Botnische Golf en Oostzee nu normaal

In Europa was er in het gebied van de Oostzee en de Botnische Golf, door de lange en zachte aanloop van deze winter, steeds een groot tekort aan zeeijs. De uitbraak van kou van vorige week heeft in die situatie een sterke verbetering gebracht. Inmiddels is de ijssituatie op de Oostzee en de Botnische Golf ongeveer normaal. Wel wordt het ook daar, net als bij ons, weer een stuk zachter.

Ook de komende weken kan de ijssituatie op het Noordelijk Halfrond nog wat verder verbeteren. De winter in het hoge noorden houdt nog even aan. Meestal wordt de grootste uitbreiding van het ijs ergens in de eerste weken van maart gemeten. Daarna begint het smeltseizoen. De vraag is dan hoeveel van het nu ontstane, dunne zeeijs de winter zal gaan overleven.

Zeeijs zuidpool iets onder normaal

Loopt de winter op het Noordelijk Halfrond geleidelijk ten einde, op het Zuidelijk Halfrond beleeft de zomer zijn laatste dagen. In het zuidpoolgebied werkt het zeeijs dan ook naar zijn minimumbedekking toe. In de zuidpoolregio ligt het zeeijs zo ver bij de geografische zuidpool vandaan dat bijna alles er wegsmelt, in tegenstelling tot de ijskap op het continent die er altijd is. Dit jaar is er zelfs iets meer dan normaal weggesmolten, maar de verschillen zijn niet heel groot.

Nu het najaar in het zuidpoolgebied op het punt van beginnen staat, zal het zeeijs daar binnen enkele weken weer gaan groeien, totdat ergens in oktober het maximum wordt bereikt.

Reinout van den BornChef Redactie