Zondag hoogst haalbare zonkracht
Met een hogedrukgebied boven ons land is het nu al een aantal dagen stralend zomerweer, met volop zonneschijn en landinwaarts zomerse temperaturen. Na een toch wat tegenvallend voorjaar geniet een groot deel van het land nu dan ook uitbundig van het zonnetje en het warme weer. Met de zonnebrandcrème bij de hand, want het risico op verbranden is groot. Onze huid is in het voorjaar relatief weinig blootgesteld aan de zon en ‘een kleurtje krijgen’ moet je voorzichtig opbouwen. Op zonnige dagen als nu is de zonkracht of UV-index hoog en is het oppassen geblazen. Komende zondag is de zonkracht naar verwachting 8, het hoogst haalbare in ons land.De verwachte hoeveelheid UV wordt uitgedrukt in een UV-index of in zonkracht. Het is classificatie op een schaal van 1 tot 16, waarbij er bij 1 amper sprake is van UV en bij 16 de maximale hoeveelheid UV-zonlicht. Vanwege onze locatie op de aardbol komen wij in Nederland en zelfs een groot deel van de wereld nooit aan die hoogste getallen, dat gebeurt alleen in landen dichtbij de evenaar zoals in delen van Afrika en Azië, en dan onder precies de juiste omstandigheden. De hoogste zonkracht die we ooit in Nederland hebben gehaald, zoals in de hete en zonnige zomers van de afgelopen jaren, is ruim 8. In het zuiden van Europa kan de zonkracht nog hoger zijn; 9 tot in Griekenland of op de Spaanse hoogvlaktes soms 12.
Hoogst mogelijke UV-index
En die hoogst mogelijke waarde in onze omgeving wordt komende zondag ook verwacht en dat betekent dat je, afhankelijk van je huidtype, zeer snel kunt verbranden. Bij een UV-index van 1 tot en met 4 is er nog weinig aan de hand en zul je niet snel verbranden, maar vanaf 5 wordt het risico al groter. Bij een zonkracht 5 of 6 kun je binnen 15 tot 25 minuten roodkleuring van de onbeschermde huid verwachten. En bij een UV-index van 7 of 8 is dat nog sneller, binnen 10 tot 15 minuten.
Beschermingsreactie
Het bruin worden van je huid door de zon is eigenlijk een beschermingsreactie van je lichaam. Het pigment dat wordt aangemaakt gaat naar de oppervlakte van je huid en vormt daar als het ware een schild om te voorkomen dat je DNA beschadigt. Als je je niet insmeert en al uitgebreid gaat zitten bakken voordat dat schild is gevormd, of langer dan dat schild aankan, verbrand je dus.
Terugkaatsen en verstrooien
Een parasol, koele maar beschermende kleding of een paar wolken zijn bij dit zonnige en warme weer fijn, maar ze beschermen je niet volledig. De UV-straling dringt er namelijk toch deels door heen. Op een bewolkte dag ligt de zonkracht ongeveer 30 procent lager dan op een zonnige dag, maar wolken kunnen er ook voor zorgen dat zonlicht weer wordt teruggekaatst, waardoor de zonkracht juist hoger wordt. Ook stof- en vochtdeeltjes kunnen invloed hebben op de zonkracht. Hangt er veel stof in de atmosfeer, dan neemt de zonkracht af. Verstrooiing van het zonlicht, door bijvoorbeeld terugkaatsing van gebouwen of sneeuw, zorgt juist voor een stijging van de zonkracht. Wintersporters moeten dan ook extra opletten als ze de hele dag op een spierwitte vlakte hoog in de bergen zijn. Hoewel ze meestal dik aangekleed zijn, smeren ze zich suf op de onbedekte delen. Toch kun je ze vaak nog wekenlang herkennen aan een witte ‘skibril’ boven gebruinde wangen.
Smeren en genieten
Momenteel en ook de komende dagen is de zonkracht of UV-index ook al 7, dus ook nu moeten we al goed opletten. Goed insmeren met de juiste zonnebrandcrème is dan ook het devies. Door het RIVM wordt bovendien aangeraden om in ieder geval tussen 12 en 15 uur uit de zon te blijven, omdat de zon dan op haar sterkst is. Verder is het belangrijk om vooral ook van het weer te genieten!
