30-Daagse: voorzichtig richting de lente
De winterliefhebbers kwamen in deze winter van 2021/2022 bedrogen uit. In andere delen van Europa was het volop winters, met sneeuw en vrieskou, terwijl het bij ons, op een paar koudere dagen tijdens de kerst, nauwelijks tot winterweer kwam. Het winterseizoen is natuurlijk nog niet voorbij, maar ook de weerkaarten voor de langere termijn zien er voor wat eventueel winterweer betreft niet erg hoopvol uit. Sterker nog, het lijkt compleet uit te blijven en we neigen op basis van de huidige weerkaarten eerder voorzichtig naar een vleugje lente.Het huidige weer kunnen we beter als herfstachtig omschrijven; het is wisselvallig en af en toe flink onstuimig. Ja, er kan soms even een winters prikje tussen zitten, zoals de lokale vlok natte sneeuw op passage van het koufront vandaag of de mogelijk winterse bui of zondagavond, maar meer dan dat is het niet. In de loop van volgende week zien we de hogere luchtdruk het stokje in een groot deel van Europa weer overnemen en daarmee lijken de temperaturen weer tot in de dubbele cijfers te stijgen.
Week 1: maandag 7 t/m zondag 13 februari: boven de norm
Een gigantische hogedrukzone strekt zich in deze eerste week uit over vrijwel de gehele noordelijke Atlantische Oceaan, van het meest oostelijke puntje van Canada tot boven zowel de centrale en zuidelijke delen van Europa. Ten noorden hiervan ligt de straalstroom, dus vrij noordelijk in Europa, en deze voert daar talrijke lagedrukgebieden aan, vanuit de omgeving van Groenland en IJsland. Met name daar zit dan ook vooral de koudere lucht. Eenmaal doortrekkend richting Scandinavië lijkt de lucht wel iets op te warmen, maar dat betekent nog niet dat de temperaturen daar ineens flink gaan stijgen tot ruim boven het vriespunt. Wel lijkt het er iets minder koud te worden; heel Scandinavië en het oosten van Europa komen zo’n 1 tot 3 graden boven normaal uit. Delen van noordelijk Europa zijn bovendien natter dan normaal, met name IJsland en de Noorse westkust, terwijl onze omgeving, maar ook de rest van Europa onder invloed van die hogedrukgebieden juist droger weer dan normaal mogen verwachten.
Volgens de klimaatboeken hoort het bij ons overdag in deze tijd van het jaar gemiddeld 5,9 graden te worden en daar komen we in ieder geval in het eerste deel van de week ruim bovenuit. We zien een aantal dagen met dubbele cijfers, rond 10 graden, maar in de tweede helft van de week zakken we met een noordwestelijke stroming toch weer even terug tot rond een graad of 7. Ook hiermee blijven we echter boven gemiddeld uitkomen. Opvallend is dat het in de nachten dan weer licht kan vriezen, wat hoogstwaarschijnlijk betekent dat het hogedrukgebied meer onze kant op schuift en er zowel in de nachten als ook overdag meer opklaringen voorkomen. Dat betekent weer wat meer ruimte voor de zon, al moeten we in deze tijd van het jaar ook rekening houden met het risico op mistvorming en soms hardnekkig ochtendgrijs.
Week 2: maandag 14 t/m zondag 20 februari: zuidelijke wind
In week 2 van deze verwachting probeert de straalstroom vanuit het noorden iets meer naar het zuiden te zakken, maar dat lijkt eigenlijk alleen boven de Atlantische Oceaan en het westen van Rusland te lukken. Hoger in de atmosfeer ligt vanuit het zuidwesten juist een rug over een groot deel van Europa, met daarin aan de grond een standvastig hogedrukgebied net ten oosten van ons. Wij lijken op basis van deze weerkaarten vrijwel de hele week aan de westflank ervan uit te komen, met een bij ons meer zuidelijke wind en weer iets hogere temperaturen. We lijken circa 1 tot 3 graden boven normaal uit te komen, en dat betekent dat de middagtemperaturen rond 8 graden liggen. De nachten kunnen wel weer kouder worden, met in opklaringen mogelijk temperaturen rond of dichtbij het vriespunt. Het blijft de hele week ook relatief droog, dus ook hier geven de weerkaarten meer signalen richting voorjaar dan winter.
Week 3: maandag 21 t/m zondag 27 februari: relatief droog
In deze week lijkt de straalstroom wel iets verder naar het zuiden te zakken, maar komt door die hardnekkige hogedrukzone niet veel verder dan tot net noordelijk van ons land. Dat betekent dat we, hoe klein ons land ook is, op de grens van beide luchtsoorten terecht gaan komen, waarbij het zuiden van ons land relatief droog lijkt te blijven, en het noorden nog maar weinig afwijking ten opzichte van de norm laat zien. Vooral het noorden lijkt dus meer gevoelig te worden van de lagedrukinvloeden vanuit het noorden, terwijl het zuiden vooralsnog blijft profiteren van de hogere luchtdruk.
In het voorjaar zien we voor wat betreft het langjarig gemiddelde in temperatuur altijd een sterkere stijging, dus inmiddels ligt de norm in deze week dan alweer op 7,4 graden overdag in De Bilt. En daar lijken we ook niet veel van af te wijken. Af en toe zit er een iets warmere piek tussendoor, maar we lijken aardig rond de norm uit te komen. De nachten kunnen ook dan nog wel koud zijn, met vooral in de opgeklaarde gebieden kans op licht vorst.
Toch is er eind van deze week nog wel enige onzekerheid, want een enkele berekening komt juist met veel natter weer en lagere temperaturen. Dit lijkt ‘gelukkig’ echter een flinke uitbijter te zijn.
Week 4: maandag 28 feb t/m zondag 6 maart: dubbele cijfers
En dan gaan we alweer richting maart! Ook nu lijkt er weinig te gaan veranderen. Een lichte rug ligt vanuit het zuidwesten ook nu over ons deel van Europa, en op het noorden na, heeft vrijwel het hele continent nog steeds die relatief hoge luchtdruk. Wederom een overwegend droge week, met ook weer wat zon en 1 tot 3 graden hogere temperaturen dan gemiddeld. Daarmee zou de maartmaand dan met temperaturen in de dubbele cijfers beginnen, rond 10 graden.
Conclusie:
Tot winterweer lijkt het op basis van deze weerkaarten voorlopig dus niet te komen. We neigen onder invloed van aanhoudende hogedrukgebieden juist voorzichtig af te stevenen op lenteweer, met in zijn geheel wat vaker zonneschijn, weinig neerslag en iets hogere middagtemperaturen dan gemiddeld. Wel kunnen de nachten met weinig wind en opklaringen in deze tijd van het jaar nog flink koud zijn. Overdag is het dan dus aangenaam, terwijl het ’s nachts soms nog licht kan vriezen.