Foto gemaakt door Joost Mooij - Biezenmortel - We lijken langere tijd met oostelijke winden te maken te krijgen. Wordt het een koude decembermaand?
Foto gemaakt door Joost MooijBiezenmortelWe lijken langere tijd met oostelijke winden te maken te krijgen. Wordt het een koude decembermaand?
Nu

30-Daagse: Winterkou onze kant op?

Winterliefhebbers zitten momenteel op het puntje van hun stoel, want de weerkaarten zien er op de langere termijn ineens wel heel spannend uit. Er lijkt zich een hogedrukgebied boven Scandinavië te vestigen en dat is in deze tijd van het jaar, en vooral in de winter, precies de plek waar we hem willen hebben. De wind gaat daardoor bij ons namelijk vanuit het oosten waaien en juist daar bevindt zich momenteel al de koudere lucht. De afgelopen dagen zagen we vooral nog een tweedeling in de vele dagelijkse berekeningen, waarbij in eerste instantie nog weinig animo voor de kou was, maar steeds meer ‘lijntjes’ lijken nu in die curve omlaag mee te gaan. Nog steeds zijn er ook berekeningen die veel hoger uit blijven komen, een enkele zelfs nog met dubbele cijfers, maar de trend lijkt toch echt wel kouder te worden.

Het einde van november is in zicht en dan is het natuurlijk ook niet gek dat het kouder wordt, maar de laatste tijd waren we nog zo in de ban van de overwegend (te) hoge temperaturen, dat het nu bijna niet te bevatten is dat het de komende tijd ineens een flink stuk kouder kan worden. Dat wil niet zeggen dat het kwik meteen langdurig onder nul duikt, maar sinds lange tijd lijken we nu eens onder het langjarig gemiddelde uit te komen.

Week 1: 28 november t/m 4 december: koudere aanvoer

  • Hogedrukgebied boven Scandinavië
  • Oostelijke wind
  • Koudere lucht

In deze eerste week zien we de koudere lucht al voorzichtig onze kant op sijpelen vanuit het noordwesten van Rusland. Het bereikt onze omgeving nog niet, maar de voorbereidingen zijn in volle gang. De luchtdruk boven Scandinavië laat in deze week een flinke positieve afwijking zien, wat betekent dat zich daar een hogedrukgebied lijkt te gaan vestigen. Tot boven het noordoosten van Duitsland zien we in deze week lagere temperaturen dan gemiddeld in deze tijd van het jaar, en boven de Britse Eilanden en de Noordzee juist nog hogere waarden. Wij zitten er precies tussenin, maar geleidelijk lijkt de koudere lucht vanuit het oosten toch wel te gaan winnen. De temperatuurcurve laat in deze week zelfs een flinke glijbaan omlaag zien, waarbij we aan het einde van deze week gemiddeld op een graad of 5 zouden uitkomen en in de nachten temperaturen rond het vriespunt. Wel zien we ook nu nog steeds verschillende berekeningen die veel hoger blijven uitkomen; een enkeling zelfs nog met maxima rond een graad of 10. Rond de maandwissel lijkt er verder eventjes wat neerslag te vallen en in de dan nog zachte lucht is dat gewoon nog regen. De rest van de week verloopt grotendeels droog.

Week 2: 5 t/m 11 december: kouder dan normaal

  • Hoge luchtdruk ten noorden van ons
  • Lagere temperaturen dan normaal
  • Droog

Het hogedrukgebied boven Scandinavië lijkt zich in deze tweede week iets meer naar het noordwesten van Europa te verplaatsen, waarna er met een oosten- tot noordoostenwind koudere lucht bij ons wordt aangevoerd. Niet alleen in Nederland, maar ook in alle landen rondom ons – zelfs op de Britse Eilanden – zien we dan temperaturen van 1 tot 3 graden lager dan normaal. Het langjarig gemiddelde voor begin december ligt overdag op 7,1 graden en in de nachten op 2,4 graden. Dat zou kunnen betekenen dat we op enkele dagen maar rond 4 graden in De Bilt gaan uitkomen en dat het landinwaarts zelfs nog iets kouder kan worden. In de nachten is er dan een vrij grote kans op lichte vorst. De aangevoerde lucht is niet alleen kouder, maar ook droog en dat maakt dat we ook relatief droog weer kunnen verwachten. Toch is er met deze stroming ook wel risico op grijzigheid vanaf de Oostzee, waardoor het soms wat somber kan aandoen.

Week 3: 12 t/m 18 december: hogedruk noord van ons

  • Nog steeds hogere luchtdruk ten noorden van ons
  • Later zuidwestenwinden
  • Toenemende neerslagkansen

In deze derde week worden de signalen allemaal iets minder duidelijk, maar wat wel opvalt, is dat er boven Scandinavië voor wat betreft de luchtdruk nog steeds een afwijking omhoog te zien is. Dit zou een indicatie kunnen zijn dat het hogedrukgebied zich ook in deze week nog ten noorden van ons manifesteert en dat we een oostelijke en dus koudere aanvoer houden. De grootste temperatuurafwijkingen zien we echter weer boven het noordoosten van Europa en ook nog boven het westen van Frankrijk. De koudere lucht zit dus nog wel dichtbij, maar wij lijken met een naar zuid draaiende wind weer iets meer richting de norm te gaan en dat zien we ook terug in de pluim. Maar er zijn duidelijk nog wel uitschieters omhoog of omlaag mogelijk. Hoewel het nog vrij droog lijkt te blijven, nemen de neerslagkansen in deze week wel weer toe. Dat betekent dat er ook af en toe weer fronten over onze omgeving trekken.

Week 4: 19 t/m 25 december: kou doet nog een poging

  • Aanloop naar Kerst
  • Nog een koude poging
  • Grote onzekerheid

En in deze week wordt het dan echt spannend, zo in de aanloop naar kerst. Nog steeds zien we de grootste positieve luchtdrukafwijkingen in het noorden van Europa en boven het zuidwesten van Europa zien we juist afwijkingen omlaag. Wij zitten er weer precies tussenin. Op basis van de pluim lijkt de wind begin van deze week weer een poging te doen om naar het oosten te draaien, maar dat lukt niet met volle overtuiging. Halverwege de week lijken de zuidwestelijke winden namelijk weer hun intrede te doen, waardoor de temperaturen weer een fractie hoger uitkomen. Toch blijft de onzekerheid, helemaal op die termijn, groot, want in deze week zien we nog een enorme spreiding tussen dubbele cijfers en vrieskou.

Conclusie:

Al met al lijken we de komende tijd dus met een oostelijke aanvoer te maken te krijgen, waarmee er koudere lucht onze omgeving in lijkt te gaan stromen. Na een lange periode met veel te hoge temperaturen voor de tijd van het jaar, zien we dus nu een sterk signaal dat we, mits dit uitkomt, naar een waarschijnlijk koude decembermaand kunnen uitkijken. En dat zou na 11 opeenvolgende zachte decembermaanden best een bijzondere uitkomst zijn.

Britta van GendtMeteoroloog