Foto gemaakt door Leeuwarder Courant - Gorredijk - Nederland werd vandaag 43 jaar geleden op 2 mei 1979 door een unieke en late winterinval getroffen. Op veel plaatsen sneeuwde het en werd het een tijde wit, zoals hier in de buurt van Gorredijk.
Foto gemaakt door Leeuwarder CourantGorredijkNederland werd vandaag 43 jaar geleden op 2 mei 1979 door een unieke en late winterinval getroffen. Op veel plaatsen sneeuwde het en werd het een tijde wit, zoals hier in de buurt van Gorredijk.
Nu

De unieke winterinval van 2 mei 1979

Is het weer deze lente vooral stabiel, standvastig en vaak ook saai, andere meimaanden in vroegere jaren gaven regelmatig wel spectaculair weer te zien. Zo viel vorig jaar in het zuidoosten van Brabant op 7 mei nog 1 of 2 centimeter sneeuw. Bijzonderder was 2 mei 1979: toen sneeuwde het in de ochtend op grotere schaal en werd het op veel plaatsen wit. In Gorredijk groeide de sneeuwlaag tot 6 centimeter aan.

Later op de dag vielen winterse buien. Een buienlijn die in de avond onder meer over Schiphol lag, bracht daar opnieuw een witte wereld. Op de snelweg bij onze nationale luchthaven werden op dat moment sneeuwduintjes gemeld die het verkeer overlast opleverden. Zo’n late uitbraak van de winter was ook in die tijd uniek.

Strenge winter

Het voorjaar van 1979 volgde op de strenge winter van dat jaar, die uitblonk in sneeuw- en ijzelsituaties. Het kwam die winter tweemaal toe tot een sneeuwstorm, waarvan die op 14 februari de bekendste is. Een groot deel van Noord-Nederland raakte toen meerdere dagen lang van de buitenwereld afgesloten. Ook tijdens de lentemaanden kwam de winter nog af en toe terug, onder meer dus op die tweede mei.

Op de weerkaarten zagen we een lagedrukgebied op de Noorse Zee, ten westen van Noorwegen. Bij Groenland lag een hogedrukgebied en daartussen voerde een straffe noordwestenwind koude lucht naar het zuiden. Op de grens van de oprukkende koude lucht – op een hoogte van 1500 meter daalde de temperatuur vanuit het noordwesten tot -5 graden of nog wat lager – ontstond een actieve storing die over Midden-Nederland naar het noordoosten trok. De kern ervan lag in de ochtend boven Gelderland.

Sneeuw

In de nacht viel eerst regen, maar aan de koude kant van de storing (de noord- en de westzijde) ging de regen al snel in sneeuw over. In een strook van Zuid-Holland, via het Rivierengebied en Utrecht naar Gelderland, Flevoland, Friesland en delen van Groningen en Drenthe bleef de sneeuw liggen. Weerman Hans de Jong in Gorredijk meldde in de ochtend een laag van 6 centimeter. Kleine boompjes bezweken onder de last van de zware, natte sneeuw. Er viel veel neerslag: grote delen van het land meldden hoeveelheden van tussen 15 de 35 millimeter. In Zeeland kwam het aan de rand van de storing tot storm.

Toen de neerslag het land was uitgetrokken, kwam op veel plaatsen de zon er nu en dan door, maar vielen nog steeds buien. En omdat de bovenlucht koud bleef, werd tijdens zwaardere buien ook nog steeds winterse neerslag gerapporteerd. Onze vroegere collega Tom van der Spek uit Bennekom nam toen waar in Amstelveen. Op weerforum Weerwoord vonden het volgende verhaal van zijn hand over die bijzondere dag:

Verslag uit Amstelveen:

.Al in de avond van 1 mei regent het af en toe flink en in de nacht naar 2 mei gaat de regen geleidelijk over in matige sneeuwval. Daarbij waait er een vrij krachtige tot krachtige noordwestenwind en die paar momenten dat ik op ben (ik slaap deze nacht behoorlijk onrustig!) zie ik op mijn analoge windmeter een maximale windstoot van 18 m/s. 

De sneeuw is net niet intensief genoeg om te blijven liggen, al worden er wel sporen gevormd. De temperatuur ligt daarbij op +1 graad. In de loop van de ochtend wordt het droog, maar spoedig volgen er lichte korrelhagel- en sneeuwbuitjes. Tussen deze buitjes door, krijgt de zon amper ruimte. De noordwestenwind blijft stevig doorstaan en is veelal windkracht 4 tot 5, ik zie een maximale windstoot van 16 m/s. 

De maximumtemperatuur wordt 6 graden, en mede hierdoor zijn de middagbuitjes erg 'nat', met regen, vermengd met wat natte sneeuw. In de namiddag echter arriveert een zware bui met onweer en spoedig sneeuwt het zwaar met zichten teruglopend tot een paar honderd meter en centimeters grote vlokken! Opnieuw daalt de temperatuur naar +1 graad, en (auto)daken en gras worden wit. Op straat blijft er nauwelijks iets liggen. Ik kijk op de kalender... het is toch echt woensdag 2 mei!

Na kortstondige rust aan het begin van de avond, arriveert er een actieve buienlijn, waarvan het zwaartepunt juist ten zuiden van ons blijft langstrekken. Af en toe trekken er flinke gordijnen van korrelhagel/sneeuw langs, af en toe bliksemt en dondert het, en dan krijgen we toch nog een dikke pit over. Opnieuw sneeuwt het zwaar het is het zicht kortstondig slechts 200 meter...

De gebouwen verder zuidwaarts blijven wel twee uur lang volledig onzichtbaar in de dichte gordijnen van hagel en sneeuw en als het later in de avond droog wordt en opklaart zie ik door de verrekijker dat daar de daken door een dikke witte laag worden bedekt, terwijl er hier slechts sprake is van sporen. Het is grappig om te zien dat alle auto's die vanuit het zuiden komen aanrijden, een dikke laag winterse neerslag op hun dak hebben liggen. Eén zo'n auto wordt achter onze flat geparkeerd. Het is leuk om te zien dat dit de volgende ochtend de enige auto is, die nog steeds 'wit' is.  

Die 'avond' buienlijn is ook over de snelweg richting Schiphol getrokken. In het nieuws wordt vermeld dat het verkeer daar danig gehinderd werd vanwege de vorming van sneeuwduinen (!) op de weg, en dat op 2 mei! 

Uiteindelijk leverden al deze winterse buien op deze dag een aftapping van 18,4 mm neerslag op. Het koude weer hield de hele eerste meiweek aan, waarbij er ook op 4 mei nog door mij nog sneeuwvlokken werden gespot. Nadien heb ik nooit meer sneeuw in mei waargenomen.’

Reinout van den BornChef Redactie