Droogte in zuidwesten van Europa steeds nijpender

In Portugal weten veel boeren al niet meer wat ze hun vee te eten moeten geven. Normaal eten de dieren gras, maar door de droogte is dat er nu niet. Steeds meer boeren voeren noodrantsoenen hooi, maar door het gebrek aan regen is dat steeds moeilijker te krijgen. In Marokko staan de stuwmeren zo laag, dat openbare plaatsen niet meer met water schoongemaakt mogen worden, zoals normaal wel gebeurt. Corsica, maar ook het zuidoosten van Frankrijk hebben in hun natuur, middenin de winter, de hoogste fase van brandgevaar afgekondigd. In de stad Sète is dit jaar tot nu toe nog niet meer dan 0,8 millimeter aan regen gevallen. Ook in grote delen van Spanje heeft het sinds september nauwelijks geregend. De mensen maken zich er grote zorgen.

Hardnekkig hogedrukgebied

Veroorzaker van het droge weer is een hardnekkig hogedrukgebied boven de regio, dat al de hele winter van de partij is en storingen op een noordelijke koers zet. Iedere vorm van neerslag mijdt de westelijke helft van het Middellandse Zeegebied al maandenlang. Alleen het noorden van Spanje heeft vooral in de eerste helft van de winter nog een beetje gekregen. De sterke poolwervel boven het Arctische gebied, de daarbij behorende sterke straalstroom en het veel sterkere dan normale Azorenhogedrukgebied zijn de belangrijkste factoren in de weerssituatie van dit moment. Daar waar het bij ons in Nederland kletsnat is, wil het in Zuid-Europa maar niet regenen.

Kijk je nog dieper naar de oorzaken achter het weerpatroon van nu, dan speelt La Niña een rol; de koude zeestroom op de Grote Oceaan, langs de evenaar tussen Zuid-Amerika aan de ene en Indonesië aan de andere kant. Samen met de sterk negatieve fase waar de PDO (een zeewaterverdeling op het noordelijke deel van de Grote Oceaan) op dit moment doorheen gaat, zorgt La Niña op het Noordelijke Halfrond voor de sterke Poolwervel, straalstroom en het krachtige hogedrukgebied bij de Azoren. En feitelijk dus voor de droogte in Zuid-Europa.

Droogte van nu slaat eerder harder toe

Nu komen droogteperioden in het zuiden van Europa vaker voor. Meteorologen in Spanje kunnen er uit hun blote hoofd zo meerdere noemen. De natte perioden tussendoor waren vroeger meestal voldoende om de problemen weer tijdig op te lossen. De droogte van nu komt echter bovenop een aantal jaren waarin ook niet de gebruikelijke hoeveelheid neerslag viel. De problemen als gevolg van het gebrek aan regen slaan nu dan ook eerder en harder toe dan in het verleden. Hier doet ook de klimaatverandering zijn werk, zo denken de meteorologen in Spanje.

In het waterbeheer in het zuiden van Europa spelen stuwmeren een grote rol. In Marokko hebben ze er 150. Stonden die vorig jaar om deze tijd nog op 45 procent van hun capaciteit, op dit moment wijst de teller gemiddeld nog maar 34 procent aan. In het woestijnachtige zuiden van het land is de situatie nog een stuk nijpender. In Spanje stonden de stuwmeren vorig jaar om deze tijd op 63 procent van hun capaciteit, nu nog maar op 44 procent. Hier is de situatie in de zuidelijke helft het meest nijpend. In de regio Murcia in het zuidoosten staan de stuwmeren op slechts 22 procent. Vrijwel overal in Spanje is de tendens daarbij dalend, omdat er nauwelijks regen valt.

Voorlopig blijft het nog droog

Het ziet ernaar uit dat de droogte in het zuiden van Europa ook de komende tijd aanhoudt. Helemaal droog lijkt het de komende weken in de meeste gebieden niet meer te zijn, maar de hoeveelheden neerslag die worden verwacht, zijn lang niet voldoende om het tij te keren. Wat dat betreft, is het te hopen dat de voorjaarsregens de komende maanden nog iets goedmaken.