Extreme regen veroorzaakt overstromingsramp in Zuid-Afrika

Behalve de regen wordt ook falend overheidsbeleid als oorzaak aangewezen. Waterafvoeren, rioleringen en andere infrastructuur zijn de afgelopen tientallen jaren structureel verwaarloosd, zo geven kranten in het gebied aan. Toen het water kwam, stond niets het ontstaan van de ramp meer in de weg. Lokale bestuurders ontwijken vragen hierover en stellen dat het vooral de aardverschuivingen zijn die tot de problemen hebben geleid. En dat er zoveel regen is gevallen, dat daar hoe dan ook niets tegen was opgewassen.

Rivieren buiten hun oevers

Het regent al langere tijd in het gebied. In sommige gebieden viel in 24 uur tijd soms meer dan 350 millimeter regen. Alle grote rivieren in de regio, waar Durban de grootste en belangrijkste stad is, zijn buiten hun oevers getreden. In het havegebied van Durban drijven containers in de rondte. Grote delen van de stad staan of stonden onder water. De schade aan de infrastructuur is dermate groot dat reddingsacties maar met moeite van de grond komen. Het slechte weer is er de oorzaak van dat hulp vanuit de lucht maar mondjesmaat kan worden geleverd. Hopelijk gaat dat de komende dagen beter.

Kwazulu-Natal ligt in het warme oosten van Zuid-Afrika. Durban is de grootste stad. Er wonen 600.000 mensen, maar de grootsteedse gemeente rond Durban telt 3 miljoen inwoners. De stad is groot geworden vanwege zijn grote, natuurlijke haven. Verder komen er veel toeristen die het subtropische klimaat met warme zee aantrekkelijk vinden. In de zomermaanden bedraagt de zeewatertemperatuur rond 25 graden, in de wintermaanden nog altijd circa 19 graden. Overdag wordt het ’s winters tussen 16 en 25 graden, in de zomer kan het er 32 graden worden. Omdat de luchtvochtigheid dan hoog is, voelt het rond Durban vaak drukkend aan. De zomermaanden zijn ook de maanden waarin de meeste regen valt. De periode van november tot en met maar is daarbij het natst.

Tropische cycloon

Wat dat betreft, komen de overstromingen nu op een bijzonder moment, want ze vallen buiten het natte seizoen. Verantwoordelijk voor de zware regenval is een afgesnoerde hoeveelheid kou in de hogere delen van de atmosfeer, die al een tijdje in de omgeving van Durban aanwezig is en waar maar weinig beweging in zit. Eronder bevindt zich op de warme zee een zeer compact en klein lagedrukgebied, dat langzaam naar het oosten trekt. Het heeft de afgelopen uren tropische kenmerken gekregen en wordt gevolgd door de meteorologen van het Joint Typhoon Warning Center op Hawaï. Er is zelfs een kleine kans dat zich uit het lagedrukgebied een tropische cycloon vormt. Dat gebeurt hier niet zo vaak. De laatste keer dat het gebied door een tropische storm werd getroffen, was tussen 21 en 24 januari 2021, toen tropische storm Eloise door de regio trok. Zijn tropische stormen in Zuid-Afrika zeldzaam, in Mozambique en Madagaskar komen ze veel vaker voor.

De verwachting is dat de regens in Kwazulu-Natal de komende 24 uur tijdelijk zullen uitdoven, om tijdens het paasweekeinde terug te keren. De overlast is dan ook nog niet voorbij en het zal lang duren voordat alle schade weer is opgeruimd en gerepareerd.