Geen 25 graden in De Bilt: officiële hittegolf ten einde

Vorige week dinsdag, 9 augustus, werd de eerste zomerse dag genoteerd. Daarna volgde een reeks van 5 tropische dagen op rij in De Bilt, iets dat sinds 1901 slechts 8 keer eerder is gebeurd. Op 10 augustus lukte dat met de kleinst mogelijke marge, het werd precies 30,0 graden. Van 11 t/m 14 augustus was het dagelijks 31 of 32 graden. In De Bilt werd de hoogste temperatuur op 12 augustus genoteerd met 32,3 graden.

Dagrecords

De hoogste temperatuur ergens in ons land was 33,4 graden in Gilze-Rijen, op 14 augustus. Niet eerder was het zo warm op deze dag in ons land. Ook in De Bilt sneuvelde dat dagrecord, de 14e augustus was ook op het hoofdstation nog nooit zo warm als dit jaar.

Een hittegolf is een reeks van minimaal 5 dagen van 25 graden of meer, waarvan minimaal 3 dagen 30 graden of meer. Sinds begin deze week is het in De Bilt niet meer tropisch warm geworden, in het oosten en zuidoosten was dat gisteren nog wel het geval. Omdat De Bilt ook op maandag en dinsdag nog boven de 25 graden bleef, duurde de hittegolf nog even voort. Nu het vandaag niet meer zomers warm wordt, is de officiële hittegolf dus geëindigd.

Regionaal is de hittegolf nog wel gaande, in het oosten van het land zijn vandaag ook temperaturen boven 25 graden gemeten. Er is nog een kleine kans dat ook Zuid-Limburg de reeks nog voortzet.

Middenmoter qua intensiteit

Wat betreft de intensiteit van de hittegolf die achter ons ligt, was het niet zo’n bijzondere. Van alle 30 hittegolven sinds 1901 eindigt deze in de middenmoot, op de 16e plaats. De intensiteit wordt uitgedrukt in het zogenoemde hittegolfgetal. Dat getal wordt berekend door alle waarden boven de 25 graden bij elkaar op te tellen. Op 9 augustus werd het bijvoorbeeld 25,7 graden, wat dus 0,7 bijdraagt aan het hittegolfgetal. Op die manier kwam de afgelopen hittegolf op een hittegolfgetal van 36,4.

Meest intense hittegolf was in 1976

De hittegolf in de zomer van 1976 is nog altijd de meest intense hittegolf ooit gemeten op basis van het hittegolfgetal. Dat kwam toen uit op 96,3 na een reeks van 17 zomerse dagen op rij. Het werd toen zelfs 10 keer tropisch warm met 30 graden of meer. In de top-3 staan verder nog de hittegolven van juli 2006 (85.8) en augustus 2020 (79.6). De hittegolf van augustus 2020 kende trouwens een recordaantal van 8 tropische dagen op rij.

Vroeger kwamen koudegolven vaker voor dan hittegolven. Om te spreken van een officiële koudegolf moet het in De Bilt 5 dagen op rij blijven vriezen (ijsdagen) met minimaal 3 nachten strenge vorst (-10 graden). In de vorige eeuw gebeurde dat 32 keer. Een hittegolf kwam in de 20e eeuw daarentegen slechts 16 keer voor. Koudegolven kwamen toen dus 2 keer zo vaak voor als hittegolven. Tijdens de vorstperiode van februari 2021 werd zo'n officiële koudegolf in De Bilt overigens op slechts een tiende van een graad gemist. Door de opwarming van de aarde is de verhouding tussen koude- en hittegolven compleet veranderd. Tijdens de vorige eeuw kwamen koudegolven 2 keer zo vaak voor als hittegolven. Deze eeuw zijn echter al 14 hittegolven voorgekomen en slechts één koudegolf (februari 2012). De afgelopen hittegolf was zelfs de 6e officiële hittegolf sinds 2018.