Groeiseizoen 2022 nu bij 5% droogste jaren
Met een landelijk gemiddeld neerslagtekort van 65 millimeter hoort het groeiseizoen van 2022 vanaf vandaag bij de 5% droogste jaren in deze tijd van het jaar. Normaal is begin mei nog maar sprake van een klein neerslagtekort. Komende weken wordt het zonniger en warmer, waardoor nóg meer vocht verdampt en het tekort snel stijgt tot 100 mm. We komen dan in de buurt van recordjaren en problemen liggen op de loer.Bij het neerslagtekort wordt gekeken naar de hoeveelheid verdamping en gevallen neerslag. Als meer vocht verdampt dan uit de lucht valt, neemt het neerslagtekort toe. Het groeiseizoen, dat 1 april van start ging, begon over de eerste 10 dagen kletsnat. Daarna is nauwelijks nog neerslag gevallen en nam het tekort snel toe. Vandaag komt het landelijk neerslagtekort uit op 65 mm. Sinds het begin van de metingen in 1901 was dit tekort over de periode 1 april tot 5 mei alleen in 1942 (67 mm), 2020 (72 mm), 2011 (85 mm) en 2007 (103 mm) groter. Het is geen toeval dat we in de top-5 maar liefst 4 jaren uit deze eeuw tegenkomen. Door klimaatverandering komen perioden met extreme droogte in het voorjaar vaker voor.
Vooral in het zuiden en noordwesten extreem droog
In een strook van Drenthe, via het westen van Overijssel naar de Veluwe en de Liemers bedraagt het neerslagtekort momenteel minder dan 50 mm. Maar in het zuiden en noordwesten van het land, vooral in Zeeland, is de droogte extremer. Zo zijn er in het oosten van Zeeland nu al gebieden met een neerslagtekort van ruim 90 mm. Boeren moeten daardoor volop sproeien, anders redden jonge gewassen het mogelijk niet. Ook de natuur zal het in de loop van deze maand steeds zwaarder krijgen. Jonge stuiken, bomen en planten kunnen steeds moeilijker aan water komen.
Sproeiverbod
Een aantal waterschappen moet nu al maatregelen nemen om de grondwaterstanden op peil te houden. Zo geldt in de vier droogste regio's in het zuidoosten van Noord-Brabant een verbod op het besproeien van graslanden en sportvelden.
Het waterschap in Friesland verhoogt de peilen in de sloten. Het schap ziet de grondwaterstand door de droogte snel dalen. Als het water in de sloten hoger staat blijft het grondwaterpeil ook hoger. Ook waterschap Rivierenland laat extra water uit de rivieren naar sloten stromen. Fruittelers hebben in dit seizoen heel veel water nodig, maar ook in het Rivierengebied en vooral vlak langs de grote rivieren zakt de grondwaterstand.
Maakt warmte het volgende week nog erger?
Mogelijk gaat de verdamping volgende week in een stroomversnelling. Er zijn verschillende berekeningen die de wind in de loop van de week naar het zuiden laten draaien. Het wordt dan zonniger en warmer met temperaturen die in de loop van de week van 20 naar 25 graden stijgen. Sommige berekeningen komen in het binnenland zelfs met tropische temperaturen op de proppen vanaf donderdag 12 mei. Het neerslagtekort zal in dat geval nog sneller stijgen dan het nu al doet. Neerslag wordt voorlopig alleen verwacht op zaterdag, er trekt dan een zwakke regenzone van noord naar zuid over het land. Donderdag en vrijdag is kans op een lokale bui, maar dit is een druppel op de gloeiende plaat.