Extreme hitte schuifelt over Spanje en Frankrijk in onze richting
Niet alleen in Nederland gaat het al dagen over de hitte, die ons land begin volgende week lijkt te treffen, maar ook de landen om ons heen zijn in de ban van de mogelijk uitzonderlijke temperaturen die eraan zitten te komen. In het zuiden van Europa is het beeld heel anders. Daar is de extreme hitte, die hier nog moet komen, al enige tijd de realiteit van alledag. In Spanje is voor een groot deel van het binnenland vandaag een code oranje uitgegeven vanwege de hitte. Sevilla, Badajoz en Ourense hebben zelfs een code rood.In Spanje was gisteren de stad Mérida in de provincie Badajoz (ligt in Extremadura) de warmste plaats met 43,9 graden. Opvallend was de 43,5 graden die in Ribadavia in Galicië (noordwest-Spanje) werd bereikt. Bijna altijd zijn het plaatsen in de dieper gelegen riviervalleien die in Spanje de hoogste temperaturen bereiken en in het geval van Ribadavia is dat niet anders. Deze plaats ligt in de vallei van de rivier de Miño.
Lage luchtvochtigheid
Voor vandaag worden op de warmste plekken temperaturen van 44 en mogelijk 45 graden verwacht, onder meer dus in de omgeving van Sevilla, Bádajoz en Ourense. Dit zijn temperaturen die ruim boven de lichaamstemperatuur van mensen liggen. Dat ze in deze hitte toch kunnen overleven, heeft met de lage luchtvochtigheid te maken. Zweet op de huid verdampt in die lucht gemakkelijk en kan de huid en het lichaam goed koelen. Wel moet je er in dat soort omstandigheden voor zorgen dat je voldoende blijft drinken. Overigens is collega Jelmer van der Graaff vandaag in Sevilla en doet hij morgen op Weer.nl verslag.
In Spanje zijn ze al ver met het maken van protocollen waarin is vastgelegd hoe de autoriteiten in geval van extreme hitte moeten handelen. In Sevilla bijvoorbeeld is er een speciaal team dat niets anders doet dan de situatie in de gaten houden en evalueren. Als de temperatuur 3 dagen lang boven 41,2 graden (in Sevilla begint de 5 procent van de warmste dagen in juli bij die temperatuur) uitkomt, wordt van een hittegolf gesproken. In de stad onderkennen ze 5 fases, landelijk 3. Op basis van de landelijke schaal komen ze deze week op fase 2 uit, volgens de bepalingen van de stad zelf op fase 4. Als er van respectievelijk fase 3 en fase 5 sprake zou zijn geweest, dan had de hittegolf – naar analogie van de orkanen – zelfs een naam gekregen. Speciaal hiervoor is ook een lijst met namen aangelegd.
Informatie
Op basis van de protocollen weet iedereen precies wat er moet gebeuren. Niet alleen is de informatie, zoals die aan de bevolking wordt gepresenteerd, er helemaal op afgestemd, ook weet het stadsbestuur precies wat aan acties wordt verwacht en wat allemaal beschikbaar moet worden gemaakt om iedereen zo goed mogelijk door de hitteperiode te krijgen. Er is de afgelopen jaren veel ervaring mee opgedaan en de resultaten zijn behoorlijk goed.
Overigens is de hitte in Spanje en Portugal er wel de oorzaak van dat veel bos- en natuurbranden ontstaan of weer oplaaien. In Portugal is het risico op veel plaatsen extreem, worden evenementen met veel bezoekers verplaatst of aangepast en zijn meerdere wegen afgesloten, omdat het risico op branden te groot is. Ook in Spanje woeden meerdere branden. In Extremadura en in Salamanca hebben die al een gebied met een oppervlakte van 3500 hectare in de as gelegd. De verwachting is dat er meer branden volgen.
De hitte in het zuidwesten van Europa wordt veroorzaakt door de combinatie van het hogedrukgebied bij de Britse eilanden en een lagedrukgebied voor de kust van Portugal. Het is dit lagedrukgebied dat de extreem hete lucht vanuit de Sahara naar het noorden blaast. Inmiddels heeft een deel van die warmte ook Frankrijk bereikt. Daar worden vandaag en de komende dagen in het midden en zuiden op veel plaatsen temperaturen tussen 35 en 40 graden verwacht en is voor sommige gebieden een code oranje uitgegeven. In het zuidwesten van Frankrijk zijn in de omgeving van Bordeaux ook al duizenden mensen van campings geëvacueerd wegens oprukkende bosbranden. Ook de bewoners van twee dorpen in het gebied is gevraagd hun huizen te verlaten.
Lagedrukgebied
Voor het verdere vervolg en de uitkomsten bij ons is het gedrag van het lagedrukgebied ten westen van Portugal van belang. Het moet de komende dagen in beweging komen en in de richting van ons deel van Europa trekken. Als dat inderdaad zo gaat, neemt de depressie een deel van de extreme warmte met zich mee en brengt die naar ons. Het zou dan allemaal rond dinsdag in onze omgeving aan moeten komen. Voor de temperaturen in Nederland is het dan van belang om te weten wat er onderweg met die warmte gebeurt. Blijven de kenmerken van de luchtsoort onderweg in tact, of ondergaat hij veranderingen? Daarvan zal uiteindelijk afhangen hoe ver de temperaturen bij ons kunnen oplopen.
Zoals we in een ander verhaal op Weer.nl deze week al hebben laten zien, lijkt het erop dat het (steeds warmste) Amerikaanse model de temperaturen met enkele graden overschat, doordat het de bodem in Frankrijk droger ziet dan hij in werkelijkheid is. Het Europese model lijkt die situatie wat reëler mee te nemen. Maar het weer heeft altijd gelijk en we weten pas echt hoe het wordt als het straks ook zover is. Zoals in een eerder verhaal op Weer.nl vandaag ook aangegeven, ziet het er nu zo uit dat op dinsdag, de dag dat de warmste lucht Nederland bereikt, in de zuidelijke helft van het land temperaturen tussen 35 en 40 graden mogelijk zijn. En voor Nederland zou dat een zeer uitzonderlijke situatie opleveren.
