Hoe warm gaat het dinsdag worden? De feiten en de polls

Voor degenen die zelf een gokje willen wagen (ook bij ons op de site is de poll geopend) zijn er hier nog een paar dingen om rekening mee te houden. De warmste lucht lijkt Nederland maandagavond en dinsdag overdag te bereiken. Op een hoogte van 1500 meter stijgt de temperatuur dan tot tussen 21 en 22 graden, zo lijkt het nu.

Toen we in Nederland op 25 juli 2019 in Gilze-Rijen met 40,7 graden de hoogste temperatuur ooit aantekenden, konden we bij de temperatuur van toen op 1500 meter een kleine 18 graden optellen. Zou je dat komende dinsdag weer doen, dan zou het dus op de warmste plaats zo tussen 39 en 40 graden worden. Geen record, maar wel uitzonderlijk warm.

Zeewind?

Nu is geen weersituatie dezelfde. Destijds stak in het westen in de loop van de dag een zeewindje op. Dat lijkt dinsdag, met een zuidoostelijke achtergrondwind die sterk genoeg lijkt te zijn, niet opnieuw te gebeuren. Vooral voor de omgeving van De Bilt is dat interessant. Daar werd het op 25 juli 2019 37,5 graden (de nu voor De Bilt geldende hoogste temperatuur ooit). De kans bestaat dat deze temperatuur dinsdag wel wordt overschreden. Dat zou dan een hitterecord voor ons nationale hoofdstation betekenen: ook bijzonder.

Bij het bepalen van de hoogste temperatuur is het goed om te bedenken dat de warmste lucht ons land dit keer steeds via het zuidwesten bereikt. De weerstations in Zeeland en het westen van Brabant hebben dan ook een voordeel ten opzichte van die in het zuidoosten en oosten van Nederland, waar vaak de hoogste temperaturen worden aangetekend. Westdorpe, Woensdrecht, Gilze-Rijen en Hoek van Holland zijn dan ook meetstations om extra in de gaten te houden. Dat zouden goed de hotspots kunnen zijn.

Saharastof

Een fenomeen dat de verwachting enigszins bemoeilijk, is het Saharastof dat dinsdag onze kant op komt. Nu was dat er gelukkig in 2019 ook. We kunnen dus een vergelijking maken. Dat hebben we ook gedaan en daaruit blijkt dat de situatie van komende dinsdag goed vergelijkbaar is met die van 25 juli 2019. Daar zitten dus geen verrassingen in.

Dan is natuurlijk de vraag hoe de verschillende weermodellen op de situatie van dit moment zitten. Met name de extreme berekeningen van het Amerikaanse GFS-model hebben de afgelopen tijd vaak het nieuws gehaald. Zelfs voor Nederland kwamen af en toe temperaturen van tussen 42 en 45 graden uit de bus. Dit terwijl bijvoorbeeld de berekeningen van het Europese model een stuk gematigder waren.

Problemen GFS-model?

In Frankrijk ontstond al een discussie over de mogelijke oorzaken van het zo uit de band springen van de Amerikaanse berekeningen. Onder meer werd getwijfeld aan de manier waarop het model geparametriseerd is. Het gebruik van een aantal parameters zou er de oorzaak van kunnen zijn dat het model de bodem in Frankrijk op dit moment als te droog inschat. Dat zou ertoe kunnen leiden dat de berekende temperaturen worden overschat. Inmiddels zijn de modellen naar elkaar toe gegroeid. De Europese berekening is iets warmer geworden, terwijl die van het GFS-model meerdere graden omlaag is gegaan.

Om uit te zoeken welk model er goed op zit, heeft Jelmer van der Graaff (van Weer.nl) voor gisteren een vergelijking gemaakt tussen de temperatuurberekeningen voor Nederland van de diverse modellen en de werkelijk opgetreden waarden. De tabel met de vergelijkingen hebben we bij dit verhaal afgedrukt. Een positieve waarde wil zeggen dat er extra nodig is om bij de opgetreden temperatuur uit te komen en dat model dus te laag zat, een negatieve waarde betekent dat het model te hoog zat en dat je omlaag moet om bij de opgetreden temperatuur uit te komen. Duidelijk te zien is dat het ECMWF-model te laag zat en het GFS-model te hoog. De waarheid lag in het midden. Als dat de zo blijft, weten we ongeveer waar we kunnen uitkomen. We blijven ondertussen steeds weer vergelijken.

Wat gaat het dan worden?

En waar komen we dan uiteindelijk uit? Bij Weer.nl verwachten we, op basis van de gegevens zoals die nu voorliggen, dat we dinsdag van noord naar zuid zo tussen 34 en 39 graden uitkomen. In het zuidwesten maken Westdorpe, Woensdrecht, Gilze-Rijen en wellicht Hoek van Holland de grootste kans om op 40 graden uit te komen. Het record van Gilze-Rijen blijft hoogstwaarschijnlijk staan. In De Bilt is een temperatuur van 38 graden niet ondenkbaar. Zou dat gebeuren, dan zou het record daar wel aan het wankelen komen. Met als disclaimer: het is op basis van de huidige gegevens. Die kunnen nog wat veranderen.

In de poll onder medewerkers van Weer.nl zitten de verwachte hoogste temperaturen voor Nederland als geheel nu tussen 39,2 en 40,8 graden. Ook op weerforum Weerwoord.be loopt een poll. Tot vannacht 01 uur hebben 180 mensen die ingevuld. Voor Nederland wordt (gemiddeld) een hoogste temperatuur van 40,2 graden verwacht en 51 procent denkt dat het kwik daadwerkelijk boven 40 graden zal komen. Grofweg lopen de verwachtingen uiteen van 38,2 graden tot 41,7 graden als hoogste temperaturen voor het land. Ongeveer 28 procent van de deelnemers verwacht dat het hitterecord voor Nederland eraan zal gaan, een kleine 60 procent denkt dat dit in De Bilt gaat gebeuren. Voor De Bilt wordt gemiddeld een maximumtemperatuur van 38 graden verwacht (tussen 36,1 en 40,1 graden).

België

De deelnemers is ook gevraagd een verwachting voor België te doen. Hier bedraagt de gemiddeld verwachte maximumtemperatuur 41,3 graden (tussen 39,6 en 43,1 graden). Bijna 90 procent van de deelnemers verwacht in België een temperatuur boven 40 graden, maar niet meer dan 21 procent verwacht dat het Belgische hitterecord eraan gaat. Voor Ukkel, de vestigingsplaats van het Belgische KMI, wordt gemiddeld 39,6 graden verwacht (tussen 37,7 en 41,8 graden). Een kleine 50 procent rekent op een nieuw record. We zullen het komende dinsdag uiteindelijk allemaal zien. Het wordt in elk geval een spannende dag.