In de duinpannen vroor het streng: -13,3 graden!
Niet alleen op de officiële meetstations in vooral de oostelijke helft van Nederland, ook in de duinpannen in het westen hebben we een bijzonder koud weekend achter de rug. Vooral in de nacht naar zondag, toen de sterren aan een heldere hemel fonkelden en de oostelijke wind geleidelijk steeds verder wegviel, kon vrieskoujager Pieter Bliek zijn hart ophalen.Op diverse plaatsen kwam het op de officiële waarnemingshoogte van anderhalve meter tot strenge vorst. Egmond aan den Hoef / Wimmenum en Castricum deelden de eerste plaats met een laagste temperatuur van -13,3 gaden. Ter vergelijking: de laagste temperatuur tijdens de winter van 2022 als geheel was -14,4 graden op 22 december 2021 in een duinpan bij Castricum aan Zee. Nu zijn we nog maar in november en moet de winter van 2023 feitelijk nog beginnen.
Bol 1 t/m Bol 3
De minimumtemperaturen op de locaties Bol 1 t/m Bol 3 in het Bergense Bos tussen Bergen en Bergen aan Zee bedroegen: locatie Bol 1 > -12,0 graden om 05:41 uur, Bol 2 > -12,8 graden om 04:28 uur en Bol 3 > -10,7 graden om 04:56 uur. Op deze drie locaties werden de temperaturen op een hoogte van 10 centimeter gemeten. Ter vergelijking hier nog een aantal weerstations in de omgeving: Alkmaar-West > -4,6 graden om 04:12 uur, Bergen > -3,9 graden om 05:03 uur en Egmond aan Zee > -2,9 graden om 04:36 uur. Camperduin mat -3,4 graden. Al deze waarden zijn op een hoogte van anderhalve meter gemeten. Ondanks de flinke wind op deze stations zijn de temperaturen ook hier gemakkelijk onder nul gedaald. Santpoort in de Kennemerduinen mat op 1,5 meter -11,79 graden om 06:00 uur en op 10 centimeter -12,50 graden om 05:20 uur.
Windverstoringen
Door het heldere weer kon het in de duinpannen dus flink uitstralen. Vooral als de wind even ging liggen, ging de temperatuur als een raket omlaag. Zo werd het in de pan bij Castricum aan Zee zaterdagavond om 20:10 uur op anderhalve meter al -7,25 graden en op 10 centimeter hoogte -9,19 graden. Daarna waren er door de pittige oostenwindveel windverstoringen die in de temperatuurcurves duidelijk terug te vinden waren. Het kwik fluctueerde vele graden, tussen -1,5 tot wel 7 a 8 graden onder nul. Later ging het minder hard waaien en kon de temperatuur verder zakken. In Camperduin bleef het kwik door windverstoringen toch iets achter. Maar bij Castricum en ook Santpoort (verder van zee) bleef het de hele nacht meer dan 10 graden vriezen.
Geleidbaarheid
We hebben al vaker gezien dat in de pan van Castricum de minimumtemp op anderhalve meter hoogte soms iets lager kan zijn dan die op 10 centimeter hoogte. Dat was ook nu zo. Het kan komen door de windverstoringen, maar het zou ook zo kunnen zijn dat de warmtestroom vanuit de grond in deze duinpan iets groter is waardoor de stilstaande lucht onderin iets meer opwarmt. Bodemonderzoek naar de geleidbaarheid zal op deze vraag een antwoord op moeten geven.
Met dank aan Pieter Bliek.
