Intocht Sinterklaas veel minder koud dan vroeger

De Sint zal dit jaar net na het middaguur arriveren in Hellevoetsluis en neemt bijzonder zacht weer mee uit Spanje. Het is dan prachtig herfstweer met hooguit een zwakke zuidoostenwind, windkracht 2 en flink wat zon. Er trekt soms sluierbewolking over, maar daar schijnt de zon gewoon doorheen. De temperatuur stijgt tot ruim 16 graden en daarmee is het de warmste intocht van Sinterklaas ooit.

Sinds de eerste landelijke intocht in 1952 was het zelden zachter dan 14 graden. Tot vandaag stonden 1980 en 2009 op een gedeelde 3e plek met 14,4 graden. Op een tweede plek stond 2020 met 14,7 graden en de warmste intocht vond plaats in 1995 met in De Bilt 15,4 graden. In het zuiden werd het toen nog een stuk warmer, in Zuid-Limburg op weerstation Oost-Maarland zelfs 19,8 graden!

Vroeger veel kouder

De maand november warmt razendsnel op en dat zien we goed terug in het weer tijdens de intochten van Sinterklaas. De intochten zijn gehouden in de periode 11 tot en met 23 november, tegenwoordig op de eerste zaterdag na Sint-Maarten. In de vorige eeuw was het tijdens de intocht gemiddeld 8,0 graden in De Bilt. Deze eeuw is dat 10,4 graden geworden, een stijging van 2,4 graden! Tijdens regenachtige edities valt net als in de vorige eeuw nog steeds zo’n 3 millimeter, maar de zon is deze eeuw meer gaan schijnen met 2,4 uur tegen 1,7 uur in de vorige eeuw.

Van de 71 sinterklaasintochten, inclusief deze editie, was het slechts 27 keer warmer dan 10 graden. Dat is nog geen 40% van de gevallen. Maar bijna de helft van deze zachte edities (12) vielen in deze eeuw.

Ook zijn de nachten veel zachter dan vroeger. Deze eeuw heeft het op de dag van de intocht in De Bilt nog maar 2 keer gevroren, wat overeenkomt met één keer in de 12 jaar. In de vorige eeuw was dit één keer in 3 jaar tijd. Vorst kwam vroeger in deze tijd van het jaar dus vier keer vaker voor.

10 uur sneeuw

Het is in het opwarmende klimaat van nu bijna niet meer voor te stellen, maar vroeger was het in deze tijd van het jaar soms al volop winter. De koudste editie hadden we in 1965 toen de temperatuur in De Bilt niet boven het vriespunt uitkwam met -0,9 graden. De zon scheen niet en vanaf de intocht sneeuwde het bijna 7 uur. In het noordoosten was het niet warmer dan -2 graden en bleef het maar liefst 10 uur sneeuwen! Het waaide vooral in het Waddengebied hard en daardoor begon sneeuw te verstuiven. Er viel in het noorden zo’n 8 centimeter sneeuw, maar lokaal veel meer. In het Groningse Sappemeer werd 22 cm gemeten. Sinterklaas kwam deze dag in Vlissingen aan land. Daar viel af en toe een vlokje sneeuw en de temperatuur lag maar iets boven het vriespunt, bij een ijzige noordoostenwind.

IJsdagen

Drie jaar later was het weer raak en bleef het opnieuw vriezen met -0,7 graden maximaal in De Bilt. In Maastricht werd het niet warmer dan -2,2 graden. In 1985 en 1993 kwam de temperatuur in De Bilt nét boven het vriespunt uit, maar bleef het landinwaarts op sommige plaatsen vriezen en dan spreken we van een zeer vroege ijsdag. Opmerkelijk is ook de koude nacht waaruit we kwamen in 1971. Op de weerstations Soesterberg en Twenthe werd het bijna -10 graden en in Dedemsvaart precies -10,0 graden. In De Bilt was het toen in de vroege ochtend -8,4 graden. Kinderen die vroeg klaarstonden bij de intocht in Monnickendam moesten zich heel warm aankleden.

Ter vergelijking: de koudste editie van deze eeuw is 2016 met in De Bilt 5,0 graden als maximumtemperatuur. In de voorgaande nacht was het koud met -3,3 graden in De Bilt. Op weerstation Twenthe vroor het matig met -5,6 graden. Maar in de voorgaande eeuw was het 5 nachten vóór de intocht nog kouder. Winterse buien zijn überhaupt niet meer voorgekomen deze eeuw en lijken in de toekomst helemaal te verdwijnen uit de novembermaand.

Vaak regen

De paraplu kan bij de intocht maar beter bij de hand worden gehouden, al hoeft dat dit jaar dus niet. In de vorige eeuw viel op 77% van de dagen dat er een intocht was neerslag in De Bilt. Deze eeuw is dat percentage licht gedaald tot 70%. Tijdens de intocht van 1980 viel 15,5 mm en op de Veluwe ruim 20 mm. Ook in 1990 en 1974 was het nat met respectievelijk 14 en 13 mm. Regionaal was het toen kletsnat met ruim 30 mm.

Top-3 zonnigste

Ook met het aantal zonuren kunnen we dit jaar een top-3 notering scoren. Volgens de huidige verwachting is het de hele dag vrijwel zonnig met wat sluierbewolking, waar de zon doorheen schijnt. De zon zou dan ruim 7 uur schijnen en dat betekent een gedeelde derde plek in de top-3 met 2018. In 1967 en 1989 scheen de zon (afgerond) 8 uur.

Van de 71 edities scheen de zon 26 keer helemaal niet. Deze eeuw waren er 5 sombere intochten, wat overeenkomt met 22% van de tijd. Het aantal sombere edities is wat dat betreft flink afgenomen, in de vorige eeuw verliep bijna 44% van de intochten grijs.