Juli 2022 was warm, zeer zonnig en erg droog

Met een gemiddelde temperatuur van 18,6 graden was juli in De Bilt 0,3 graden warmer dan gebruikelijk. De hoogste temperatuur werd op ons nationale hoofdstation op 19 juli gemeten, toen de thermometer er een waarde van 35,5 graden aanwees. Sinds 1901 waren er slechts 3 julimaanden met hogere temperaturen. Zo werd het op 19 juli 2006 en op 26 juli 2018 35,7 graden. In 2019 werd het op 3 dagen heter dan 36 graden, met 37,5 graden op de 25e.

In Maastricht werd op 19 juli met 39,5 graden de hoogste landelijke waarde aangetekend. Het was voor de vierde keer dat het kwik het oude hitterecord van Warnsveld (38,6 graden), dat tot de zomer van 2019 bijna 75 jaar standhield, oversteeg.

De gemiddelde maximumtemperatuur bedroeg in De Bilt 23,7 graden, bijna een graad hoger dan normaal. De gemiddelde minimumtemperatuur kwam er op rond 11,8 graden uit en dat is ruim een graad te koud. Dat leverde een opmerkelijk beeld op. Ondanks het feit dat de maand als geheel warmer dan normaal verliep, waren de nachten vaak koel. Zelfs tijdens de hete dagen op 18 en 19 juli koelde het in de nachten regionaal nog flink af.

Veel warme dagen

De Bilt tekende 29 warme dagen, met een temperatuur boven 20 graden aan, het kwam tot 8 zomerse dagen (met temperaturen boven 25 graden) en op 2 dagen werd de tropische grens van 30 graden overschreden. Voor de warme dagen betekende dit een overschot van 6, het aantal zomerse dagen was ongeveer normaal en dat gold ook voor het aantal tropische dagen.

Opvallend waren het grote aantal zonuren en het tekort aan neerslag. De zon scheen gemiddeld over het land 266 uur, bijna 50 uur meer dan in een normale zomermaand. Juli verliep maar 4 keer zonniger, voor het laatst in 2018. Dat was de zonnigste juli ooit met 332 zonuren.

Vlissingen was het zonnigst met 299 zonuren. In het noorden van het land scheen de zon veel minder. Weerstation Nieuw-Beerta in Groningen kwam met pijn en moeite net niet boven 200 zonuren uit. Er was dan ook een groot verschil tussen het noordoosten en het zuidwesten.

Zeer droog!

Met gemiddeld over het land 32 millimeter tegen 80 mm normaal, was het veel te droog. Sinds het begin van de landelijke neerslagmetingen in ons land in 1870 verliep de maand maar 10 keer droger, waarvan 8 keer na 1900. Het droogste is 2018 met 10,3 mm. In het westen, zuiden en in de Achterhoek viel lokaal minder dan 20 mm. Nieuw Helvoet was met 14 mm de droogste plek. Het Groningse Nieuwolda ving maar liefst 125 mm op, door een zware bui. Op Ameland viel 91 mm, deze twee plekken waren natte uitschieters.

Hogedrukgebieden

Zoals gezegd maakten hogedrukgebieden gedurende een groot deel van juli de dienst uit. Het belangrijkste hogedrukgebied lag lange tijd ten (zuid)westen van de Britse eilanden. Een uitloper ervan was er de oorzaak van dat we het wisselvallige weer, waarmee we uit de junimaand kwamen, aan het begin van juli al kwijtraakten. Alleen op 3 en 7 juli vielen nog een paar buien, in de provincie Groningen lokaal 17 mm. Overdag wisselden stapelwolken en de zon elkaar in die periode af, met de meeste wolken in het noorden en de hoogste temperaturen in het zuiden. In het zuiden doorbrak de temperatuur al regelmatig de zomerse grens van 25 graden. In de nachten was het nog opvallend koel met temperaturen die regelmatig beneden 10 graden uitkwamen.

Even tropisch

Warmere lucht uit Zuid-Europa wist op 12 en 13 juli tot onze omgeving door te dringen. In Westdorpe werd op dinsdag 12 juli voor de eerste keer dan ook de tropische grens van 30 graden geslecht; het kwik steeg er in de middag tot 30,5 graden en een dag later werd het op weerstation Twente 30,9 graden. Daarna draaide de wind naar het noordwesten en werd het weer gevoelig frisser, vooral in het noorden van het land.

Vorst in duinpannen

Er glipten enkele koude nachten tussendoor. In sommige duinpannen in Noord-Holland kwam het in de ochtend van 14 juli en later nog een keer in de ochtend van 17 juli op een hoogte van 10 centimeter zelfs tot vorst. Koploper was beide keren een duinpan in de buurt van Castricum aan Zee, waar het op 10 centimeter hoogte respectievelijk tot -0,8 en -0,5 graden afkoelde. Ook in andere duinpannen kwam het kwik onder nul.

Intussen begon de opbouw naar hitte. Een nieuw hogedrukgebied trok over onze omgeving naar het oosten. Erachter draaide wind naar het zuidoosten, waarna op maandag 18 en dinsdag 19 juli erg hete lucht onze omgeving kon bereiken.

Explosieve hitte-opstoot

Werd het zondag 17 juli in Westdorpe bij veel zon al 27,5 graden, een dag later streek het station in Zeeuws-Vlaanderen met 35,4 graden opnieuw met de eer. De Bilt noteerde op 18 juli zijn eerste officiële tropische dag van het jaar. Bovendien kwam het in Vlissingen tot 2 tropennachten op rij. Op 18 en 19 juli werd het niet kouder dan respectievelijk 20,1 en 22,2 graden. Ook Hoek van Holland noteerde op 19 juli een tropennacht en de 22,2 graden in Vlissingen was een landelijk dagrecord. Nooit eerder was de minimumtemperatuur ergens in ons land zo hoog op 19 juli. Overdag was het snikheet, op maar liefst 9 stations steeg het kwik tot boven 38 graden. Maastricht was met 39,5 graden het warmst, Den Helder en Wijk aan Zee boekten een lokaal hitterecord en in Leeuwarden kwam het tot een evenaring van het lokale hitterecord. Twaalf stations registreerden de op één na hoogste temperatuur ooit. Verder werd het oude dagrecord van 37,1 graden uit 2006 verpulverd.

Een dag later werd het in het oosten nog een keer tropisch, met op de vliegbasis Twenthe een temperatuur van 31,8 graden. Vanuit het zuidwesten stroomde toen al koelere lucht binnen. Er viel verspreid over het land een enkele bui, maar tot grote neerslaghoeveelheden kwam het nog niet. Op donderdag 21 juli trok een lagedrukgebied over Nederland en toen viel op veel plaatsen 5 tot 15 millimeter, in het noordoosten en zuidwesten meer dan 20 mm. Zeer lokaal viel door stilhangende plensbuien in het noorden nog veel meer en ontstond wateroverlast. Op Ameland en in het Groningse Nieuwolda viel 64 mm. Lemmer kreeg plaatselijk meer dan 40 mm te verwerken.

Een paar koele dagen

Het weer herstelde zich en na een paar koele dagen werd het op zondag 24 juli bij een straffe zuidwestenwind in zuiden alweer 31,7 graden. Daarna kregen we ‘normaal’ zomerweer met een mix van wolken, zon en een enkele bui. De maand werd afgesloten door een weekend met zomerse temperaturen.

De maand verliep rustig met gemiddeld over het land wat minder wind dan normaal. Het aantal mooi-weerdagen komt in De Bilt uit op 5 en dat is 2 dagen minder dan normaal. Op een mooi-weerdag is het droog, schijnt de zon meer dan de helft van de tijd en is het warmer dan normaal. In juni lag dit aantal met 11 nog flink hoger. Vakantiegangers in eigen land hebben deze zomer dus niks te klagen.