La Niña veroorzaker van overstromingen Brazilië

Nu is het de staat Pernambuco, met de kustplaats Recife als bekendste stad, die het zwaarst door de regenval wordt getroffen. In december was het de nabijgelegen staat Bahia waar de regen toesloeg. Twee dammen braken toen door. Ruim 60.000 mensen moesten daardoor hun huizen verlaten en 20 mensen kwamen om het leven.

De twee overstromingsrampen staan niet op zich, maar horen bij een patroon dat door La Niña wordt veroorzaakt, de koude zeestroom langs de evenaar tussen Zuid-Amerika aan de ene en Indonesië en Australië aan de andere kant van de Grote Oceaan.

Australië

La Niña is inmiddels zijn derde jaar ingegaan en beïnvloedt het weer op veel -plaatsen op aarde. Ook de steeds terugkerende overstromingen in het oosten van Australië worden erdoor veroorzaakt, evenals de extreme droogte in het zuidwesten van de Verenigde Staten. In Europa zijn er meteorologen die denken dat de zachte winter van dit jaar met de bijbehorende droogte in Zuid-Amerika eveneens door La Niña is veroorzaakt.

Niet alleen op zee, maar ook in de lucht zet La Niña de boel op zijn kop. De koude zeestroom langs de evenaar is namelijk maar één van de twee fenomenen die La Niña veroorzaakt. Het broertje bevindt zich hoog in de lucht en wordt de Walkercirculatie genoemd. Eigenlijk bestaat de Walkercirculatie uit een verzameling van circulatiecellen.

Een circulatiecel bestaat uit twee plaatsen waar de lucht respectievelijk daalt dan wel stijgt, een transportband van de dalende luchtkolom naar de stijgende aan de grond en een transportband van de stijgende naar de dalende luchtkolom, hoog in de atmosfeer. Het is dus een gesloten systeem dat er als een soort vierkant uitziet met stromende lucht.

Sahara

De plekken met dalende en stijgende lucht zijn in het weer erg belangrijk. Op plaatsen waar de lucht daalt, wil het niet regenen. De Sahara is zo’n plek en daarom ook een woestijn. Op plekken waar de lucht stijgt, regent het juist vaak. Zoals bij voorbeeld in de Inter Tropische Convergentie Zone, de lijn met onweersbuien die met de zon mee rond de evenaar heen en weer beweegt en afwisselend regen- en droge tijden veroorzaakt.

In de Walkercirculatie zitten ook van die cellen en die veranderen van plaats als La Niña via de neutrale fase in een El Niño overgaat. Op dit moment is La Niña erg hardnekkig en daardoor liggen de bijbehorende cellen in de Walkercirculatie al lang op dezelfde plaats. Eén ervan veroorzaakt de dalende lucht boven het zuidwesten van de Verenigde staten. Het is daarmee eenvoudig in te zien waarom het op die plek al zo lang zo droog is. Een andere cel bevindt zich boven het noordoosten van Zuid-Amerika. Daar stijgt de lucht en valt dus veel regen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het noordoosten van Brazilië de laatste tijd juist steeds door zware regen wordt getroffen, nu in de staat Pernambuco.

De regen van een maand

Nu liggen die cellen niet steeds helemaal precies op dezelfde plaats, Ze veranderen door de seizoenen heen en zijn ook echt weleens even weg. Je ziet de effecten ervan dan ook veel beter terug als je over een langere periode kijkt. En in de extremen, zoals nu in het noordoosten van Brazilië. In de getroffen staat viel de afgelopen dagen op sommige plaatsen de regenhoeveelheid die normaal in een maand tijd valt. Ook de komende dagen houdt de regen nog aan, al wordt het wel langzaam minder. Een nadeel is dan weer dat de grond in het gebied totaal verzadigd is. Iedere drup regen is er dan eigenlijk één teveel.