Morgen zonsverduistering: kunnen we wat zien?

Het kan een wat vreemde gewaarwording zijn; de zon is ineens niet meer rond, het licht ziet er anders uit, en soms wordt het midden op de dag zelfs een beetje donker. Dat laatste zal morgen in elk geval meevallen, want de zonsverduistering is maar gedeeltelijk. Dat komt doordat de maan niet volledig voor de zon komt te staan, maar slechts een stukje van de zon bedekt aan de noordkant. De maan neemt dus een ‘hapje’ uit de bovenkant van de zon.

22% bedekt

Ongeveer hetzelfde gebeurde vorig jaar juni ook. Toen hadden we geluk, want het was een heldere dag en heel veel mensen hebben de zonsverduistering toen kunnen waarnemen. Dit keer wordt er nog een iets groter stuk van de zon bedekt: ongeveer 22%, dus bijna een kwart van het oppervlak dat wij zien.

Middaguur

Het hele proces neemt ongeveer twee uur in beslag. Om 11.08 begint de maan voorzichtig voor de zon langs te schuiven. Het hoogtepunt is om 12.05 uur: dan is de zon het meest bedekt. Om iets over enen is het allemaal weer voorbij. Omdat het slechts een gedeeltelijke verduistering is, zul je er nauwelijks iets van merken als je er niet speciaal op let. Het wordt zeker niet donker en ook nauwelijks minder licht. Als je zonnepanelen hebt, kun je het waarschijnlijk wel merken: ook de vorige keer zagen veel mensen dat hun zonnepanelen eventjes een dipje vertoonden in de energie die opgewekt werd.

Bewolkt of niet?

Maar is de zon überhaupt wel zichtbaar morgen, of gaat het helemaal ongemerkt voorbij? Dat wordt nog spannend. Het ziet er naar uit dat we morgen in het hele land een afwisseling van wolken en zon hebben rond deze tijd. Uiteraard is het onmogelijk te zeggen welke wolk op welk moment waar hangt. Wat we wel zien, is dat verschillende berekeningen een behoorlijk groot gat in de bewolking voorzien, vaak ter grootte van een paar provincies. Maar helaas plaatsen de modellen die grote opklaring niet allemaal op dezelfde plek. De een geeft het noorden van het land juist heldere condities, de ander weer het midden of het zuiden. Daarmee is het wel heel aannemelijk dat de verduistering in Nederland te zien gaat zijn, maar dat je dus wel wat geluk moet hebben. Op dit moment lijk je in de noordelijke helft van het land de beste kansen te hebben.

Hoe kijken?

Uiteraard – we zeggen het nog maar een keer – is het een bereslecht idee om recht in de zon te kijken, ook als ‘ie gedeeltelijk verduisterd is. Ook een zonnebril is niet voldoende, en de bekende truc met door een cd’tje heen kijken biedt niet genoeg bescherming voor je ogen. Misschien heb je nog zo’n speciaal eclipsbrilletje liggen; die kun je goed gebruiken. (Ze kosten een paar euro.)

Een andere, leuke manier om het schouwspel te zien is door het zonlicht door een rond gaatje te laten vallen. Dat kun je bijvoorbeeld doen met een vergiet. Houd hem in de zon, en laat de schaduw op een wit blaadje vallen. Je zult zien dat uit de ronde gaatjes van je vergiet ineens allemaal ‘hapjes’ zijn genomen. Het kan nog simpeler, met een geperforeerd kartonnetje bijvoorbeeld. Als het maar iets met een klein gaatje is.

Lukt het morgen niet, dan heb je op 29 maart 2025 (pas) weer een kans. Voor een nog grotere (gedeeltelijke) zonsverduistering moeten we wachten tot 12 augustus 2026. Dan zal de maan in Nederland de zon voor 88 procent afdekken.