Foto gemaakt door Willy Bonnink - Door het extreem droge weer zijn sommige sloten drooggevallen.
Foto gemaakt door Willy BonninkDoor het extreem droge weer zijn sommige sloten drooggevallen.
Nu

Neerslagtekort loopt volgende week op naar een uitzonderlijke 300 millimeter

Na een paar lokale buien op vrijdag is het dit weekend weer zo goed als droog. Tot en met komende vrijdag lijkt er nog geen einde te komen aan het droge weer. Het landelijke neerslagtekort lag vrijdag op 285 millimeter en dat zal de komende tijd - door het droge weer - verder gaan toenemen. Komende donderdag of vrijdag zal het neerslagtekort naar alle waarschijnlijkheid oplopen tot ruim 300 millimeter. Dat is sinds 1906 slechts 5 keer eerder voorgekomen tijdens het groeiseizoen.

Al aan het begin van het groeiseizoen liep het neerslagtekort op tot boven de 5% droogste jaren. De oorzaak daarvan was een combinatie van zeer droog en extreem zonnig weer. In de 2e helft van mei en in juni stabiliseerde het neerslagtekort tijdelijk door enkele regen- en onweersbuien, maar begin juli brak een nieuwe zeer droge periode aan. In combinatie met hoge temperaturen en veel zonneschijn liep het neerslagtekort razendsnel op.

Tweede keer in 4 jaar tijd

Het wordt de tweede keer in 4 jaar tijd dat het landelijke neerslagtekort oploopt tot boven de 300 millimeter tijdens het groeiseizoen. Dat loopt van 1 april t/m 30 september. In 2018 bereikte het landelijke neerslagtekort een piek van 309 millimeter op 9 augustus, waarna het de rest van augustus en september rond de 300 millimeter bleef schommelen. Naast 2018 en 2022 was het de afgelopen jaren ook in 2019 en 2020 op sommige plekken zeer droog. Van 2018 tot en met 2020 was het landelijk neerslagtekort meer dan 200 mm. Niet eerder gebeurde dat 3 jaren achter elkaar.

Foto gemaakt door Weer.nl - Het neerslagtekort vanaf 1 april voor de 5 droogste jaren ooit gemeten en 2022.
Foto gemaakt door Weer.nlHet neerslagtekort vanaf 1 april voor de 5 droogste jaren ooit gemeten en 2022.

De 4 jaren met het hoogste neerslagtekort ooit gemeten, tot en met eind september, kwamen allemaal voor in de 20e eeuw. Bovenaan staat nog altijd de zomer van 1976 (neerslagtekort van 361 mm), gevolgd door 1959 (352 mm), 1911 (328 mm) en 1921 (321 mm). Dat waren echter wel forse uitschieters.

Neerslagtekort zal in de toekomst verder toenemen

Deze eeuw is steeg het maximale neerslagtekort in 36% van de jaren tot meer dan 200 millimeter. Tussen 1906 en 1999 was dat in slechts 17% van de jaren het geval. Vooral in de lente valt tegenwoordig steeds minder regen, terwijl het aantal zonuren en de temperaturen tijdens het groeiseizoen steeds verder stijgen.

Foto gemaakt door Weer.nl - In een toekomstig klimaat zal het gemiddelde neerslagtekort verder toenemen.
Foto gemaakt door Weer.nlIn een toekomstig klimaat zal het gemiddelde neerslagtekort verder toenemen.

In de toekomst zal de temperatuur steeds verder stijgen en de zon nog vaker gaan schijnen. Daardoor zal meer vocht verdampen, waardoor het neerslagtekort sneller toeneemt. Zelfs als de gemiddelde hoeveelheid regen iets toeneemt, zal de kans op extreme droogte steeds groter worden. Dat komt doordat de neerslag steeds meer in de vorm van zware (onweers)buien zal vallen. Dan moet het water snel worden afgevoerd om wateroverlast te beperken en komt slechts een klein deel ervan in de bodem terecht. Tussen de zware buien door is het juist vaker droog.

Jelmer van der GraaffMeteoroloog