Foto gemaakt door Joyce Derksen - Doorneburg - Door de extreem lage grondwaterstand staan vooral in het oosten beken en sloten droog en kleuren weilanden geel. Ook beginnen jonge bomen dood te gaan.
Foto gemaakt door Joyce DerksenDoorneburgDoor de extreem lage grondwaterstand staan vooral in het oosten beken en sloten droog en kleuren weilanden geel. Ook beginnen jonge bomen dood te gaan.
Nu

Nooit eerder zo'n lage grondwaterstand gemeten in Nederland

De grondwaterstand in delen van Limburg en Noord-Brabant is eind augustus nog nooit zo laag geweest als op dit moment. In heel Nederland staat het grondwater zeer laag en het peil daalt verder. In twee gebieden in Twente en op de Veluwe is het gebruik van grondwater al verboden. Volgens de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) bereiden meer waterschappen in het land een verbod op grondwatergebruik voor.

Door de lage waterstand in de grote rivieren hebben ook de gebieden langs de rivieren last van veel te lage grondwaterstanden. Dat heeft samen met de warmte en de droogte gevolgen voor de stevigheid van de dijken. Veel waterschappen hebben dijkinspectie ingesteld. Op tal van plaatsen en met name in dijken die ook veen bevatten worden scheuren gezien, die meteen worden hersteld. Er is nog nergens heel ernstige schade opgetreden volgens de LCW. In het noorden van Gelderland overlegt het waterschap met gemeenten over het gebruik van dijken die langs drooggevallen watergangen staan.

Het landelijk neerslagtekort is inmiddels opgelopen tot 297 mm. Sinds 1901 was dit tekort op de slotdag van augustus alleen groter in 1921 (300 mm) en in 1976 (361 mm).

Schade in natuurgebieden

Natuurgebieden lopen grote schade op door de zeer lage grondwaterstand en de droogte. Het veen in De Peel in Brabant heeft al onomkeerbare schade opgelopen. In andere veengebieden, natte bosgebieden en natte schraallanden staat het water onder een kritische grens. Enkele waterschappen laten als uiterste noodmaatregel toch grondwater in beken lopen om te voorkomen dat soorten voorgoed verdwijnen. Het voorkomen van niet te herstellen schade aan kwetsbare natuur staat bovenaan het lijstje met maatregelen die genomen moeten worden als het extreem droog is.

Het waterpeil van het IJsselmeer is de afgelopen week iets gedaald. Waterschappen kunnen echter nog voldoende zoetwater uit het meer halen. Wel houdt Rijkswaterstaat de verzilting van vaargeulen in de buurt van de Afsluitdijk scherp in de gaten. Het zoutgehalte loopt daar op. Misschien zijn meer maatregelen nodig, zegt de LCW. Het chloridegehalte van het water bij het innamepunt bij Andijk in Noord-Holland valt nog mee, zodat de drinkwatervoorziening daar nog niet in gevaar komt. Waterbedrijven zien in het hele land dat het gebruik van drinkwater toeneemt nu de vakanties zijn afgelopen maar overal is met enige maatregelen nog voldoende drinkwater beschikbaar.

Natuurbrand Limburg

Door de extreme droogte ontstaan nu gemakkelijk natuurbrandjes. In het natuurgebied De Peel nabij het Limburgse dorp Griendtsveen woedt een grote natuurbrand, meldt de brandweer. De omvang van de brand bedraagt ongeveer 2 hectare. De brandweer spreekt van een zeer grote natuurbrand en heeft groot materieel ingezet.

De Limburgse brandweer is met twee pelotons aanwezig. Een Brabants peloton is gealarmeerd, omdat inmiddels ook aan de Brabantse kant van de Peel rook is gezien, zei een woordvoerder van de brandweer. "De rook wordt dikker", zei hij. Een peloton bestaat uit vier tankautospuiten en een waterwagen. Ook een blushelikopter is opgeroepen, evenals een droneteam van industrieterrein Chemelot in Geleen.

Volgens de woordvoerder lijkt het erop dat de brand zich vooral naar de westkant toe uitbreidt. Dat is richting Brabant.

In 2020, toen ook al sprake was van hitte en droogte, woedde enkele kilometers verderop in hetzelfde gebied een brand die moeilijk te bestrijden bleek. Het vuur smeulde wekenlang ondergronds en de zogeheten Peelbrand legde uiteindelijk 800 hectare natuurgebied in de as.

Bron: ANP / Weer.nl

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator