Atlantische orkaanseizoen begint op gang te komen
De afgelopen jaren begon het Atlantische orkaanseizoen onder invloed van een La Niña vaak veel eerder dan op de ‘officiële’ 1 juni, waardoor het Amerikaanse NOAA-National Hurricane Center al een paar weken eerder begon met het uitgeven van zogeheten ‘hurricane outlooks’. Dit jaar is sprake van een El Niño en komt het orkaanseizoen veel later op gang. Zowel op de Atlantische Oceaan als op de Pacific is nu wel sprake van enkele potentiële buienclusters, die onder de juiste omstandigheden zouden kunnen uitgroeien tot een tropische storm of orkaan.Na 3 jaar La Niña is er dit seizoen weer eens sprake van een El Niño. Deze termen gaan allebei over het oceaanwater tussen Indonesië/Australië en de westkust van Zuid-Amerika. In een El Niño periode wordt het water voor de westkust van Zuid-Amerika warmer dan normaal. Dit gebeurt in samenspel met hogedruk boven Indonesië, waardoor warm oceaanwater met een westenwind meer richting de kust van Peru en omgeving wordt geduwd. Op de Indonesische eilanden en in Oost-Australië valt door de hogedrukwerking minder regen dan normaal en midden op de Grote Oceaan en boven Centraal-Amerika valt meer regen dan normaal.
Afgelopen jaren La Niña
In een La Niña periode worden de gangbare oostelijke passaatwinden versterkt en komt er juist koeler dan normaal water in een grote zone voor de westkust van Zuid-Amerika te liggen. De warmte gaat naar Indonesië en omgeving en veroorzaakt daar extra buiigheid. In Midden- en delen van Zuid-Amerika is het (koudere) water voedselrijker en visrijker. Door de hogedrukwerking boven Midden-Amerika zijn de weersomstandigheden droger dan normaal.
Tijdens een La Niña is er over het algemeen minder sprake van verticale windschering op de plekken waar tropische systemen ontstaan. Door windschering kan de vorming van tropische stormen of orkanen geremd worden, dus met minder windschering konden er de afgelopen jaren meer van dit soort systemen tot ontwikkeling komen. Tropische systemen en orkanen ontwikkelen zich namelijk juist in windstille gebieden het beste. Daar vormen zij (door de draaiing van de aarde) de kenmerkende cirkelvorm aan buien en als het systeem maar lang genoeg de kans krijgt, komt er ook een oog in beeld en bouwt het geheel zich steeds hoger en omvangrijker en windrijker uit.
Dit jaar El Niño
Bij een El Niño is het juist andersom. Er is dan juist sprake van meer wind en windschering in de ontstaansgebieden, waardoor de ontwikkeling van zo’n groot systeem makkelijk verstoord kan worden. Dat zou dit seizoen dus feitelijk minder tropische stormen en orkanen moeten opleveren en ondanks de nog maar prille start van het seizoen is het inderdaad nog erg rustig in zowel het Atlantische als het Pacifische bassin.
Rustige start van het seizoen
Halverwege januari kwam het in het noordwestelijke deel van de Atlantic al een keer tot een subtropische storm, maar deze kreeg geen naam, en eind mei vormde zich boven de Golf van Mexico de eerste tropische storm van het seizoen: Arlene. Daarna bleef het even rustig, maar inmiddels zien we nu weer een paar zogeheten ‘disturbances’ op zowel de Atlantische als de Pacifische Oceaan. Maar dat wil nog niet meteen zeggen dat het ook daadwerkelijk tropische systemen gaan worden. Op de Pacific wordt nu een buiencluster ten zuidwesten van Mexico in de gaten gehouden, maar vooralsnog lijkt de kans dat dit geheel uitgroeit tot een tropisch systeem klein. Volgens het National Hurricane Center (NHC) is de kans dat deze verstoring binnen 48 uur uitgroeit tot een tropisch systeem nu ongeveer 10 procent.
Mogelijke tweede tropische systeem op de Atlantic
Op de Atlantische Oceaan zien we zo’n zelfde systeem (10% kans) net voor de Afrikaanse westkust liggen, maar iets verder naar het westen, midden op de oceaan tussen Afrika en de Cariben, ligt er nog eentje en dat zou wel eens een tropische storm of orkaan kunnen worden. De kans op verdere ontwikkeling van dit systeem binnen 48 uur is nu 90 procent. Dit zou dus wel eens de tweede genaamde storm van het Atlantische seizoen kunnen worden, beginnend met de letter B en dat zou dan op basis van de namenlijst van 2023 Bret worden.
