Foto gemaakt door Ton Wesselius  - Warmond - Tijdens het dauwtrappen is het niet altijd even fraai weer.
Foto gemaakt door Ton Wesselius WarmondTijdens het dauwtrappen is het niet altijd even fraai weer.
Nu

Dit zijn de slechtste Hemelvaartsdagen ooit

Donderdag is het Hemelvaartsdag en het weer ziet er dit jaar niet slecht uit. Na een koude start met nachtvorst is het overdag vrij zonnig en aangenaam met 16 graden. Mensen trekken er op hun vrije dag graag op uit en hopen op droog en warm weer. Hemelvaartsdag biedt daarvoor zeker geen garantie. Ondanks dat we al diep in de lente zitten, is het soms nog nat en koud. Dauwtrappen was niet altijd even aangenaam met een vorstige start of de hele rit vol tegen de wind in. Weer.nl zet de slechtste Hemelvaartsdagen op een rij.

De koudste Hemelvaartsdag is niet lang geleden: in 2010 werd het op 13 mei in De Bilt niet warmer dan 9,2 graden en Maastricht bleef steken op 7,7 graden. Ook in 2014 was het koud met op 29 mei 11,8 graden in De Bilt en deze Hemelvaartsdag was de op 6 na koudste. Zeer koud was het op 13 mei 1915 in het noorden van het land. In De Bilt werd het 12,2 graden (10e plek), maar in het Drentse Eelde werd het niet warmer dan 6,0 graden.

Dauwtrappen in de vorst

Aan de grond kan het regelmatig nog vriezen tijdens het dauwtrappen. Slechts twee keer vroor het ook op normale waarneemhoogte (1,5 m). In 1904 werd het op 12 mei in De Bilt -1,1 graden en in 1944 werd het op 18 mei -0,2 graden. Deze eeuw kwam de temperatuur in De Bilt alleen op 17 mei 2012 dicht bij het vriespunt met 1,6 graden (7e plek). In Twenthe vroor het wel met -0,6 graden en aan de grond was het -7 graden! Op 16 mei 1996 was het regionaal nog iets kouder, in Soesterberg en Heino vroor het 1,8 graden. Aan de grond werd het in Gilze-Rijen -6,5 graden.

Zware buien in 1995

In de vorige eeuw regende het in 57% van de Hemelvaartsdagen en viel op natte dagen gemiddeld 5,2 mm. Deze eeuw is dat afgenomen, in De Bilt viel nog maar in 48% van de Hemelvaartsdagen regen en met 2,2 mm was dit ook veel minder. De natste Hemelvaartsdag ooit was op 25 mei 1995. In De Bilt viel 37,2 mm en in het oosten en noorden nog meer, op grote schaal 30-60 mm. Op Ameland viel zelfs 67 mm, ruim een maandsom voor mei! De dag begon droog met zelfs wat zon, ook was het niet koud met ruim 20 graden. Aan het eind van de dag trok vanuit het zuiden een gebied met zware regen- en onweersbuien over het land. Lokaal werd ook hagel gemeld. Ook in 1935 en 1915 was het kletsnat met ruim 20 mm.

De zon scheen in de vorige eeuw gemiddeld 6,2 uur tegen 7,6 uur deze eeuw. Sinds 1901 bleef het op 9 edities de hele dag grijs. Deze eeuw gebeurde dat in 2010 en 2014.

11 mensen verloren het leven door Kanaalrat in 1983

Hemelvaart 1983 gaat de boeken in als een tragische dag. Op 12 mei trok een kleine stormdepressie, ontstaan boven het Kanaal, snel richting ons land. In die tijd waren de weercomputermodellen nog niet zo scherp en nauwkeurig als tegenwoordig, waardoor de storm over het hoofd werd gezien. Toen de storm in de loop van de ochtend werd opgemerkt, gaf het KNMI waarschuwingen uit, maar voor de meeste watersporters kwamen deze te laat. Langs de hele westkust stond minstens een uurvak lang stormkracht, waardoor sprake was van een officiële lentestorm.

Over een wat kortere periode van 10 minuten was in Vlissingen, de Oosterschelde en IJmuiden tijdelijk sprake van een zware west-zuidwesterstorm, windkracht 10. In het Zeeuwse Cadzand werd zelfs even windkracht 11 gemeten, een zeer zware storm en uniek voor het late voorjaar.

Vermeldenswaardig zijn verder nog de opgetreden sterke windvlagen van orkaankracht. In Vlissingen werd een windstoot gemeten van 130 km/u, IJmuiden kwam uit op 131 km/u en de windmeter in Cadzand kwam tot een maximale vlaag van 133 km/u. Nooit eerder werden in mei zulke zware windstoten gemeten. Er vielen helaas veel gewonden en zelfs 11 doden, vooral zeilers. Ook automobilisten, fietsers en voetgangers kwamen in de problemen door vallende takken en bomen.

Wanneer is het Hemelvaartsdag?

Hemelvaartsdag wordt altijd op de donderdag gevierd, 40 dagen vanaf Pasen. De vroegst mogelijk datum is 30 april en de laatst mogelijke dag 3 juni. Paaszondag viel dit jaar op 9 april en daarom is het op 18 mei Hemelvaartsdag. Hoe vroeger Hemelvaartsdag valt, hoe groter de kans op een fris weertype. De gemiddelde maximumtemperatuur verschilt namelijk in het huidige klimaat 4 graden, van 16,8 graden eind april tot 20,8 graden begin juni.

Bekijk hier de mooiste Hemelvaartsdagen ooit.

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator