Droogte Spanje: stuwmeer bij Malaga nog maar op 9,7 procent capaciteit
Terwijl we in Nederland op dit moment af en toe nauwelijks weten waar we met al het regenwater naartoe moeten, heerst in Spanje een ongekende droogte. Doordat de regen er in de winter en in het voorjaar ver beneden de verwachtingen is gebleven, staan veel stuwmeren erg laag. Vooral in het zuiden is de situatie dramatisch en wordt tijdens de zomermaanden voor grote watertekorten gevreesd. Onder meer de oogst van olijven staat zwaar onder druk. Spanje is er wereldwijd de grootste producent van.Vooral in Castilië la Mancha, Andalusië en Murcia staan de stuwmeren erg laag, maar ook in Catalonië en in Cantabrië is de situatie niet best. Eén van de stuwmeren die bijna geen water meer heeft, bevindt zich ten noorden van de stad Malaga, in Andalusië. Het meer, dat de kusstrook tussen Malaga in het westen en Nerja in het oosten van water moet voorzien, is zo leeg dat er eigenlijk een water meer uitgehaald kan worden. Tim de Lange was er vorige week, nam de droogte in zich op en maakte het volgende verslag.
La Viñuela Dam (1986) / Reservoir
De 460 meter lange en ruim 90 meter hoge stuwdam is gebouwd aan de rivier de Guaro, met een stroomgebied van 119 vierkante kilometer. Het reservoir (stuwmeer) bereikt een maximale oppervlakte van 565 hectare en een maximale capaciteit van 170 kubieke hectometer. Het stuwmeer zou een bijdrage van 25 kubieke hectometer water per jaar moeten opleveren. De dam is dan ook gebouwd om de dorpen en steden van de oostelijke Costa del Sol, tussen Malaga en Nerja, te voorzien van drinkwater. Daarnaast wordt het water gebruikt voor de irrigatie van 8000 hectare subtropische en extra vroege tuinbouwteelten.
Klimaat & de afgelopen jaren
De gemiddelde jaartemperatuur in het gebied bedraagt 17,4 graden, er valt gemiddeld 471 millimeter neerslag en het jaarlijkse gemiddelde aantal zonuren ligt rond 2900. De afgelopen 4 jaar (2019-2022) viel er op jaarbasis gemiddeld 100 millimeter minder dan normaal (zie grafiek). Het was ook de afgelopen jaren ook te warm met in vrijwel de meeste maanden positieve afwijkingen voor de temperatuur.
Vorig jaar, 2022 was in Spanje het warmste jaar warmste ooit gemeten. Ook dit jaar verloopt opnieuw te warm. Zo was het in maart al warmer dan normaal in de maand april. Maar met de recordhitte van de afgelopen aprilmaand, was in die maand als geheel al net zo warm als het normaal gesproken begin juni is. Door het gebrek aan neerslag en het teveel aan water dat verdampt, lijkt er geen einde te komen aan de droogte die de afgelopen jaren is ontstaan. Het gevolg hiervan is dat de waterpeilen in de stuwmeren snel dalen.
Huidige situatie (begin mei 2023)
Afgelopen week was het rond het stuwmeer overdag ongeveer 27 graden, en droog en zonnig weer. Aangenaam zomerweer zou je zeggen, maar ik was even vergeten dat we pas in de meivakantie zitten. Normaal hoort het er in deze periode namelijk rond 22 graden te zijn. In de binnenlanden van Spanje bleef de temperatuur geregeld richting 35 graden stijgen. De regen bleef vanaf begin maart al uit en hierdoor is het droogteseizoen zeer vroeg van start gegaan. De verdamping ligt dan ook erg hoog met zoveel zonnige dagen.
Op dit moment draait het stuwmeer nog maar op 9,7% van zijn capaciteit, er zit nog slechts 16 kubieke hectometer in. Het is bizar om te beseffen dat je onderaan de diepste paal van de stuwbrug eigenlijk ruim 50 meter onder water zou moeten staan (zie foto’s). Op deze webcam is de verandering van het stuwmeer van Viñuela in 9 jaar tijd goed te zien.
Klimaatverandering?
De meeste mensen geven de klimaatverandering de schuld van de problemen, maar ecologen wijzen het slechte waterbeheer en de boeren aan. De boeren in de omgeving zijn massaal op de teelt van lucratieve, maar veel water vragende tropische vruchten als avocado’s en mango’s overgestapt. Omdat de vraag naar water hierdoor is geëxplodeerd, nemen de tekorten alleen maar verder toe. Het gebied heeft een groot probleem dus.
Gemiddeld zijn de stuwmeren in Spanje nu voor net minder dan de helft gevuld. In vergelijking met de afgelopen jaren is het waterpeil voor deze tijd van het jaar nu al recordlaag. Laten we hopen dat de essentiële stuwmeren de komende jaren, hoe slecht de toekomst er nu ook uit lijkt te zien, toch weer kunnen herstellen en worden aangevuld.
Met dank aan Tim de Lange.
Bronnen
Spaanse Agencia Estatal de Meteorología