Eerste lokale warme dag van 2023 ruim 2 weken te laat
In het Drentse Eelde kwam de temperatuur op deze 21e april om 15:00 uur op 20,1 graden uit en daarmee is sprake van de eerste lokale warme dag van 2023. Daarvoor moet het op één van de officiële meetpunten in ons land 20,0 graden of warmer worden. Uiteindelijk noteerde Eelde 20,5 graden en Nieuw-Beerta 20,3 graden. De eerste warme dag valt ruim 2 weken later dan normaal, gemiddeld wordt deze namelijk op 5 april gemeten. Van een officiële warme dag is nog geen sprake, want in het grotendeels bewolkte De Bilt werd het nog geen 16 graden.
De eerste lokale warme dag valt veel later dan normaal. Gemiddeld, over de huidige klimaatperiode 1991 tot en met 2020, wordt de eerste 20 graden ergens in ons land op 5 april gemeten. Deze eeuw viel de eerste warme dag in ons land alleen in 2008 nog later. Toen moest worden gewacht tot 23 april.
Dit jaar is een vreemde eend in de bijt, want tegenwoordig meten we de eerste warme dagen juist eerder dan vroeger. Dertig jaar geleden was deze gemiddelde datum nog 10 april, 5 dagen later dan in het huidige klimaat. Vorig jaar viel de eerste lokale warme dag al in maart. Op de 22e werd het in Westdorpe en Eelde (ruim) 20 graden.
Recordvroeg in 1990
De vroegste warme dag ooit viel op 24 februari 1990. Het werd deze dag 20,4 graden in het Limburgse Oost-Maarland en 20,0 graden in Epen. Dit record is recent bijna geëvenaard, op 24 februari 2021 werd het in Arcen net geen warme dag met 19,8 graden.
173 dagen geen warmte
De vorige warme dag viel afgelopen najaar op 30 oktober. Toen werd het bijzonder warm voor eind oktober met 21,5 graden in Ell. De winterperiode zonder warme dagen is daarmee uitgekomen op 173 dagen, bijna een half jaar. Dat is heel normaal. In 2018/2019 was deze periode ongekend kort: in 2019 werd het op 27 februari regionaal al 20 graden, 113 dagen na de laatste warme dag op 6 november 2018.
Warme dagen in maart
Meestal wordt de eerste warme dag in april gemeten, maar soms al in maart of zelfs februari. Afgelopen 30 jaar gebeurde het gemiddeld eens per drie jaar dat de eerste warme dag vóór april al binnen was. In 2019 werd op 27 februari al de eerste warme dag gemeten met 20,5 graden in Arcen. Dit was tevens de warmste winterdag ooit. Sinds het begin van de metingen werd het alleen in 1900, 1990 en 2019 al 20 graden in februari. Door klimaatverandering zal dit in de toekomst vaker voorkomen.
In 1941 pas op 18 mei warm
In 18 jaren moest tot de meimaand worden gewacht op de eerste twintiger, maar dat is deze eeuw niet meer voorgekomen. Het langst moest worden gewacht op een lokale warme dag in 1941. Pas op 18 mei kwam het kwik voor het eerst ergens in ons land boven 20 graden uit. In het noordwestelijk kustgebied duurde het in het verleden soms nog langer. Zo werd het in 1956 in Den Helder pas op 1 juli voor het eerst 20 graden. Zoiets is deze eeuw ondenkbaar.
In het huidige klimaat telt het jaar ruim 50 warme dagen op de Wadden, 93 warme dagen in De Bilt en 111 warme dagen in het Noord-Limburgse Arcen. De 'eindeloze zomer' van 2018 telde recordveel warme dagen. Weerstation Gilze-Rijen noteerde er maar liefst 147. De jaren 1956 en 1962 telden in Den Helder slechts 9 warme dagen, een zomers dieptepunt.
