Gaan we in Nederland dan toch naar een droogte toe?
Je zou het na alle nattigheid van het bijna voorbije voorjaar niet zeggen, maar nu hogedrukgebieden het weer in onze omgeving stevig in handen hebben genomen, dreigt de komende twee weken… droogte. Het kan zelfs zijn dat we de eerste week van juni alweer op het niveau zitten van het zeer droge jaar 2018, rond dezelfde tijd.Het neerslagtekort in Nederland wordt door het KNMI altijd in de periode tussen 1 april en 1 oktober gemeten. Het tekort sinds 1 april bedraagt nu landelijk 34 millimeter. Zo bezien is er nog niets aan de hand. Op de ranglijst van droogste jaren bivakkeren we nog altijd ruim in de onderste helft. En ook in 2018 was het om deze tijd duidelijk droger dan nu.
De eerste sproeiers
Toch zien we hier en daar de eerste sproeiers op de akkers verschijnen. Sinds een dag of 10 is een einde gekomen aan het zeer natte weer, waardoor de lente tot nu toe gekenmerkt werd. Verder is de zon een stuk meer gaan schijnen en liggen de temperaturen ook duidelijk hoger dan eerder deze lente. Het zal de meesten ook wel zijn opgevallen dat het hierbij vaak behoorlijk waait. Het is een combinatie die tot veel verdamping van vocht leidt. Tegelijkertijd heeft de natuur, die in hoog tempo is uitgelopen, een behoorlijke hap uit het bodemvocht genomen. En zo kon de toplaag de afgelopen tijd toch snel verdrogen.
Inmiddels hoor je de boeren er ook over. Vooral in de gebieden met klei in de grond is de toplaag niet alleen verdroogd, maar ook keihard geworden. Er komen barsten in. En dan moet er gesproeid worden. Op steeds meer plaatsen verschijnen de sproeiers dan ook op de akkers. En dan doet het beeld toch weer aan droogte denken.
Grondwater nog op niveau
Gelukkig is de grondwatervoorraad, door alle regen van de afgelopen maanden, nog wel mooi op niveau. En dat is maar goed ook, want er wordt de komende minstens twee weken in onze omgeving geen of nauwelijks regen verwacht. Daarbij blijft de zon volop schijnen, waait het af en toe behoorlijk door, uit een bij voorkeur noordelijke richting en liggen de temperaturen de meeste tijd behoorlijk op niveau. Aan alle voorwaarden voor een snelle verdere verdamping van het water uit de bodem wordt dan ook voldaan.
En dan kan het ineens hard gaan. Kijk je in de droogtemonitor van het KNMI dan zie je de lijn van het neerslagtekort de komende twee weken redelijk steil omhoog gaan. Net na de maandwissel wordt een tekort van rond 80 millimeter verwacht, ongeveer vergelijkbaar met het tekort op hetzelfde moment in het jaar 2018, dat later tot het op één na droogste jaar sinds het begin van de metingen zou uitgroeien.
Het blijft voorlopig droog
Dus ja, ondanks alle regen in de lente, kan het jaar 2023 nog steeds tot een droog jaar uitgroeien. Dat staat of valt met het weer in de komende twee maanden. Houdt de droge periode, zoals die nu inzet lang aan (en veel seizoensmodellen gaan dar toch een beetje van uit), dan kunnen we alsnog een in een droogte terechtkomen.
Keren later in de periode de buien terug, dan valt het mee. Voorlopig zien de verwachtingen voor de komende twee weken er in Nederland nog behoorlijk droog uit en ligt voor de hand dat het neerslagtekort verder zal oplopen. We blijven het natuurlijk volgen.