Foto gemaakt door Gerrit Woertink - Wijster - Op veel plaatsen is de bodem verzadigd door alle regen.
Foto gemaakt door Gerrit WoertinkWijsterOp veel plaatsen is de bodem verzadigd door alle regen.
Nu

Nu al natste januari ooit gemeten in De Bilt

De KNMI-waarnemer in De Bilt heeft deze januarimaand al 163 millimeter regen opgevangen. Daarmee is het nu al de natste januari sinds 1849, het begin van de historische neerslagwaarnemingen in De Bilt. Het oude record stond op naam van 1984 met 147 mm. Er is nu ruim 2 keer de maandhoeveelheid gevallen, normaal is dit in De Bilt 78 mm. Gemiddeld over het land is 124 mm gevallen, dat betekent een 5e plek.

Landelijk hebben we met 124 mm nog geen record. In 1984 viel 127 mm, in 1995 was dit 130 mm en in 1948 131 mm. Recordnat was het in 1988, met gemiddeld in Nederland 135 mm. Volgens de meeste berekeningen valt er deze maand nog tussen 5 en 10 millimeter bij. Dat maakt de kans op een top-3 notering dus groot. Er is een kans van ongeveer 20% dat het ook landelijk de natste januari allertijden wordt.

De natste plek ooit in januari werd in 1948 gemeten. Toen viel in het Noord-Hollandse Oude Zeug (bij Kreileroord) 209 mm, een landelijk januarirecord. De natste plek in ons land is nu Barendrecht met 179 mm en daarna volgt Soest met 174 mm. De kans is zeer klein dat het record uit 1948 wordt verbroken.

Steeds zachter en natter

Er is een duidelijke trend te zien in het winterklimaat. De maand januari wordt net als de andere wintermaanden snel zachter en natter. Dit komt omdat koude lucht, waar we in de vorige eeuw vaker mee te maken hadden, een stuk droger is dan zachte lucht. Koude lucht kan minder vocht bevatten. Als het koud is valt soms winterse neerslag, maar meestal zijn dit geen grote hoeveelheden. In een warmer klimaat worden de winters dus steeds natter. Naast de toename van de hoeveelheid waterdamp in de lucht zien we ook een toename van de westenwind, waardoor depressies ons vaker zullen bereiken.

Klimaatmodellen verwachten dat depressies per graad opwarming 7% meer neerslag brengen. En als door meer westenwinden meer depressies worden aangevoerd, zal de winterneerslag nog wat harder toenemen. De statistiek laat dit nu al zien. In dertig jaar tijd is in De Bilt de gemiddelde temperatuur van januari van 2,2 naar 3,6 graden gestegen. De landelijke hoeveelheid neerslag is van 66 naar 72 mm gegaan, een stijging van ruim 10%.

Minder winterweer

Winterweer is ook niet meer vanzelfsprekend. Het aantal dagen waarop het ergens in ons land sneeuwt in de maand januari, is in 30 jaar tijd afgenomen van 15 naar 11 dagen. Vroeger was het op maar liefst 14 dagen ergens wit in ons land en in het huidige klimaat is dit nog maar op 9 dagen het geval. Deze maand telt tot nu toe 6 sneeuwdagen in ons land en op 4 dagen bleef de sneeuw regionaal liggen. Het dikke sneeuwtapijt in het zuidoosten van het land (Limburgse heuvels circa 15 cm) blijft nog enkele dagen liggen en komende dagen valt lokaal nog een vlokje sneeuw. Daardoor zal het aantal sneeuwdagen en sneeuwdekdagen deze maand rond normaal uitkomen.

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator