Recordlange periode tussen eerste lentedag en warme dag
Tijdens de start van 2023 werden we direct lekker gemaakt met lentetemperaturen. In De Bilt werd het op 1 januari maar liefst 15,6 graden en in Eindhoven liep het kwik op tot 16,9 graden. Niet eerder was het in januari zo zacht. Inmiddels zijn we 104 dagen verder en is de eerste warme dag van 20,0 graden of meer nog steeds niet genoteerd. Deze periode was sinds 1901 niet eerder zo lang. In 1993 moesten we na de eerste lentetemperaturen in De Bilt 97 dagen wachten tot de eerste officiële warme dag.De eerste officiële warme dag van het jaar valt dit jaar laat. Daarvoor moet het op het hoofdstation in De Bilt tenminste 20,0 graden worden. Afgelopen 30 jaar viel deze eerste warme dag gemiddeld op 13 april. De datum valt trouwens vroeger dan in de vorige eeuw, 30 jaar geleden was dit namelijk nog 20 april.
Volgende week lopen de temperaturen op tot een graad of 15 en vanaf donderdag kunnen we eindelijk op zo’n 20 graden uitkomen. Als donderdag 20 april in De Bilt de eerste warme dag van het jaar wordt genoteerd, is dit dus wat aan de late kant.
Recordlang wachten
Vooral bijzonder is de extreem lange periode tussen de eerste officiële lentedag (15,0 graden of warmer) en de eerste officiële warme dag. Dit jaar zal deze periode minstens 110 dagen lang zijn. De eerste lentetemperaturen werden op 1 januari gemeten en dat was recordvroeg. Normaal wordt de eerste 15 graden in De Bilt pas op 10 maart gemeten. Het oude record stamt uit 1993. De eerste 15 graden werd toen gemeten op 13 januari en vervolgens moest tot 20 april worden gewacht voor de eerste 20 graden. Dit was een periode van 97 dagen. Op een derde plek vinden we 1992. De eerste lentedag viel op 29 februari en de eerste warme dag pas op 13 mei, wat een tussenperiode van 74 dagen betekent.
Tussenperiode steeds groter
Het is opvallend dat de periode tussen de eerste 15 en eerste 20 graden steeds groter wordt. Dit wordt veroorzaakt door de steeds vroegere lentedagen in het voorjaar. In het oude klimaat, de periode 1961-1990, viel de eerste lentedag in De Bilt op 26 maart en de eerste officiële warme dag op 20 april. Gemiddeld moest dus 25 dagen worden gewacht.
In het huidige klimaat is deze periode verlengd tot 34 dagen. In de periode 1991-2020 viel de eerste 15 graden gemiddeld op 10 maart en de eerste 20 graden op 13 april. De eerste lentedag valt dus ruim 2 weken vroeger dan in het oude klimaat, terwijl de eerste officiële warme dag slechts een weekje vroeger valt.
Eerste lentedag meteen warm
Het kan ook heel anders gaan. Sinds 1901 waren er 4 jaren waarbij de eerste lentedag direct ook de eerste warme dag was. Zo kwam de temperatuur op 14 april 1922 pas voor het eerst boven de 15 graden, maar werd het wel 21,3 graden. In 1962 moesten we tot 18 april wachten voor de eerste lentetemperaturen, maar werd het ook meteen 21,3 graden. In 1968 viel de eerste lentedag op 24 maart en werd het 20,3 graden, een vroege eerste officiële warme dag dus. Tot slot hebben we recent 2016 nog. Pas op 3 april kwam de temperatuur in De Bilt voor het eerst boven 15 graden uit, maar het werd wel meteen een warme dag met 20,4 graden.
Weinig recht om te klagen
Ondanks dat de periode tussen de eerste lentedag en de eerste warme dag nu al recordgroot is, hoeven we nog niet te klagen. De eerste officiële warme dag lijkt maar een week later dan normaal te vallen. Sinds 1901 viel de eerste warme dag maar liefst 54 jaren nóg later dan 20 april. In 1983 kwam de eerste 20 graden pas op 31 mei in zicht.